عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۱۰-۲۴۰۵۱
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
<التنقیح = تنقیح>
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: صدر المتالهین محمدبن ابراهیم شیرازی
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
ص ۷۳-۱۰۳.
Dimensions
؛ رقعی. ۱۱/۵*۱۷سم. ۱۲۳ص. ۱۴س.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
(بسمله) الحمدلله الذی رفع سماء العقل الهادی الی اصول الرای و فروع النقل ... و بعد فانی مهد الیک و هاد ایاک من المنطق الی اصول منقحا فصولها من (ن ل: عن) فضول فان اخذت الفطانه بیدک سهل علیک السبیل الی البسط و التحقیق و البحث و التفصیل ... .
Text of Note
... و بعد مراعات ما ذکرناه سهل التحرز عن الاغالیط و لولا القصور و عدم التمییز لماتت للمغالطه صناعه بل هی صناعه کاذبه ینتفع بالعرض بان صاحبها لا یغلطه و لا یغالط و یقدر ان یغالط المغالط و العصمه من الله فی کل الامور و من لم یجعل الله له نورافماله من نور الله فی کل الامور و من لم یجعل الله له نورا فماله من نور.
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
این نسخه از اصول الاصفیه تاریخ کتابت ندارد ولی قبل از نسخه ۲/ ۱۷۰۹ نوشته شده و کتابت آن حدود قرن ۱۲ ق. است منتهی خط رساله سوم (اشتراک وجود) تازه‌تر است.
Text of Note
بالای نسخه با قلم قرمز به خط ثلث نوشته شده «رساله موجزه موسومه بالتنقیح فی المنطق لصدر المتالهین» عنوان‌های اشراق و لمعه با قلم قرمز نوشته شده.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ تحریری.
Text of Note
اصفهانی آهار مهره شده.
Text of Note
تیماج تریاکی رنگ.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
1
1
2
2
2
1
Text of Note
بالای رساله اصول آصفیه با قلم قرمز نوشته شده: «رساله موسومه به الاصل الاصیل للمولی الفاضل و العارف الکامل رجب التبریزی رحمه الله علیه».
Text of Note
در برخی صفحات حاشیه‌هایی از مولف و در دو ص ۶۸-۶۹ حاشیه‌هایی با امضای «فقیر نوری» دیده می‌شود.
Text of Note
مرحوم محمد عنقا سقطات و برخی از اغلاط این نسخه را در کنار صفحات یادداشت کرده و شاید با نسخه بالا مقابله کرده است. بر پشت نخستین برگ نسخه نیز ابیاتی به خط او یادداشت شده.
Text of Note
یادداشت‌هایی دیگر نیز با خطوطی دیگر بر چند برگ اضافی آغاز نسخه دیده می‌شود.
Text of Note
حاشیه‌هایی نیز بدون امضا در کنار برخی صفحات رساله هست.
Text of Note
حواشی مولف با امضای «منه» بر کنار بسیاری از صفحات آن دیده می‌شود.
Text of Note
در کنار ص۷۴ نسخه حاشیه‌ای است که زیر آن نوشته شده «کذا افادا» و چند حاشیه نیز با امضاء رمز «ش ح ن» در کنار برخی صفحات دیده می‌شود.
Text of Note
این نسخه پس از نوشته شدن تصحیح و مقابله شده و بر کنار بسیاری از صفحات آن اصلاحات و نسخه بدلها و در کنار آخرین صفحه «بلغ» دیده می‌شود.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۲۵۸-۲۲۵۹.
Name of source
نک: یادنامه ملاصدرا ص ۱۰۹ و آرای فلسفی ملا صدرا تالیف آقای سید جلال آشتیانی ص ۲۱۲.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
رساله‌ای است مختصر در منطق دارای ۹ اشراق:
Text of Note
اشراق۱. ایساغوچی٬ شامل یک مقدمه و چندین لمعه.
Text of Note
اشراق۲. اقوال شارحه (شامل دو لمعه و یک خاتمه).
Text of Note
اشراق۳. باری ارمیناس (قضیه شامل ۶ لمعه).
Text of Note
اشراق۴. جهات قضایا(شامل ۷ لمعه).
Text of Note
اشراق ۵. ترکیب دوم ( = تشکیل قیاس و بیان اشکال شامل ۷ لمعه).
Text of Note
اشراق۶. قیاس خلف (شامل ۳ لمعه).
Text of Note
اشراق ۷. اقسام موارد در قیاس.
Text of Note
اشراق۸. برهان (شامل یک «تمهید» و ۴ لمعه).
Text of Note
اشراق۹. مغالطه (سوفسطیقا شامل یک «تمهید» و یک «لمعه»).
Text of Note
در این رساله هیچ یک از آثار ملاصدرا یاد نشده. صدر امتالهین این رساله را به روشی خاص نزدیک به روش منطق حکمه الاشراق نگاشته و بر منطقیین خاصه متاخران اعتراضاتی داردو آرای وی در این رساله خلاصه‌ای است از آرای او در تعلیقات منطق حکمه الاشراق و همانگونه که نام این رساله بر پشت یکی از نسخ این رساله نوشته شده می‌توان آن را «رساله‌ای در نقد منطق» به شمار آورد. ملاصدرا در این رساله قضیه سالبه المحمول (در تعلیقات نوشته است که سالبه المحمول را متاخران به دلیلی ابداع کرده و از موجبه معدوله و سالبه بسیطه جدا داشته اند و خود دلیل آن را یاد می کند. نک : حواشی منطق حکمه الاشراق ص ۷۶ و نیز نک: شرح منظومه منطق.) را (که به گفته خود او در تعلیقات از ابداعات متاخران است) از موجبه معدوله و یا سالبه محصله جدا نمی داند. ( عبارت صدرا در تنقیح چنین است و «و ما سموها سالبه المحمول و حکموا بانفصالها عن المعدوله فی الاعتبار و عدم اقتضاء موجبتها کالسالبه لوجود الموضوع منفسخ».) دیگر از آرای صدرا در این رساله که پیرو شیخ اشراق است الغاء جهات قضایا و برگردانیدن همه قضایا موجهه است به موجبه کلیه حملیه ضروریه. شیخ اشراق در این باره به اختصار سخن گفته و صدر المتالهین به توجیه و استدلال آن پرداخته سبزواری در منظومه این نظر شیخ اشراق را نقل کرده: و الشیخ الاشراقی ذوالفطانه/ قد قصر القضیه فی البتانه.
Text of Note
شرح منظومه (منطق): ص۵۷، شرح حکمه الاشراق منطق:۸۴. صدر المتالهین در این رساله پس از بیان جهات قضایا بر طبق مشهور نظر خود را در ذیل عنوان «لمعه اشراقیه» بیان داشته و در آغاز این لمعه چنین گوید: «الامتیاز بین القضایا بالعوارض دون الفصول» و این عبارت خود اشارت است به دلیلی برای اثبات نظر او. در یادنامه در فهرست نگارش های ملا صدرا این رساله به نام تنقیه ثبت شده. ما در این کتابخانه سه نسخه از این رساله داریم که دو تای آنها متعلق است به تنکابنی و در صدر و ذیل هر سه نسخه نام رساله تنقیح ضبط شده و خود مولف نیز در مقدمه گوید : «انی ... هادایک من المنطق الی اصول منقحا فصولها ...».
BOUND WITH
Title
اصول الاصفیه
Author
/ ملا رجب علی تبریزی ( - ۱۰۸۰ق.)
Bibliographic Record Identifier
1036067
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۷۱۱
/
۲
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20120910
MF
87856
a
Y
