عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Country Code
IR
Number
۱۰-۲۱۱۲۶
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
شرح مقصوره ابن درید
General Material Designation
[نسخه خطی]
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
میرزا علیرضای رشتی مستوفی دیوان
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۸۵پ - ۱۰۶ر.
Dimensions
شش، ۲۳۵، یک برگ، ۱۷/۹*۲۸/۶، ۲۷ سطر، ۱۰/۵*۲۰/۵.
GENERAL NOTES
Text of Note
(بنا بر نوشته فرهاد میرزا نام کاتب در آغاز نسخه آمده است).
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
1
2
3
Text of Note
الحمدلله رب العالمین و صلوته و سلامه علی محمد و آله الطاهرین و بعد قال ابوبکر محمد بن الحسن بن درید یمدح الامیر عبدالله بن میکال و اخا:
Text of Note
یا ظبیه اشبه شیء بالمها/ راتعه بین العقیق و اللوی
Text of Note
یا حرف النداء و اشبه افعل التفضیل من الشبه و المها جمع مهاه و هی البقره الوحشیه و رابعه اسم فاعل من الربع... اعرابه قوله یا ظبیه منادی نکره و الباء تتعلق بقوله اشبه و اشبه منصوب.
Text of Note
و نصبه تقدیری و هذان البیتان و اللذان قبلهما فی وصف نفسه بمکارم الاخلاق و الصبر علی مقاساه الشداید و اطلاعه علی الزمان و اهله بالتجارب و ممارسه الخطوب و النوایب و هذا آخر ما قصدنا ایراده فی شرح ابیات هذه القصیده الطنانه الغراء و الحمدلله اولا و اخرا و ظاهرا و باطنا و الصلوه علی سید الابرار و خیر الاخیار محمد العربی الهاشمی و اله المعصومین الاطهار.
Text of Note
و قد فرغت من کتابه هذه النسخه ضحوه یوم السبت السادس و العشرین من صفر المظفر من شهور سنه ۱۲۵۰ من الهجره النبویه و السلام خیر ختام.
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
کاتب در حاشیه بالای سمت چپ برگ ۸۵ر نوشته: «بتاریخ پانزدهم شهر صفر المظفر برای رفع بیکاری و اشتغال خاطر شروع باستکتاب نسخه شرح قصیده مقصوره ابن درید شد و من الله الاستعانه.
Text of Note
کتابت این رساله آغاز شده در ۱۵ صفر و پایان یافته در پیش از ظهر شنبه ۲۶ صفر ۱۲۵۰ق.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نستعلیق شکسته‌آمیز.
Text of Note
عناوین و نشانیها و در بعضی از رساله‌های گزارشی ابیات اصلی به قلم شنگرف.
Text of Note
عناوین پیش از رنگ‌نویسی در حاشیه با قلم سیاه نوشته شده بوده است.
Text of Note
سطراندازی شده با قلم آهنی.
Text of Note
دارد.
Text of Note
حنایی آهار مهره نازک.
Text of Note
میشن قهوه‌ای مقوایی ساده. قطر: ۳/۲.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
Text of Note
در برگهایی که بین رساله‌ها سفید مانده‌اند اثر سطراندازیها کاملا واضح و مشخص است.
Text of Note
جزوها ۸ برگی.
Text of Note
بالای بیشتر صفحات جملات و کلماتی همچون «هو»، «یا علی مدد»، «یا علی ادرکنی»، «رب یسر یا علی مدد»، «رب یسر» و مانند آنها نوشته شده است.
Text of Note
در آغازین برگ نسخه فرهاد میرزا کاتب نسخه را هم معرفی کرده است: «هو. این مجموعه که مشتمل بر اشعار عرب و مکاتیب و خطب ادبا و شعرا و فصحاست از اول تا آخر بخط مرحوم مغفور میرزا علیرضای رشتی مستوفی دیوان اعلی است. کتاب کوشی الروض خطت سطوره/ ید ابن هلال عن فم ابن هلال// و هممت به حتی توهمت لفظه/ نجوم لیال ام سموط لال، در دارالخلافه طهران - صانها الله عن الحدثان - در شهر صفر المظفر. اللهم اختمه بالخیر و الظفر سنه اربع و ستین و ماتین بعد الالف داخل کتابخانه این بنده درگاه جهانیان پناه شد بالبیع الشرعی و تملک الملی. اللهم انفعنا من فوایده و فرائده و شوارده و قصایده و انا العبد المذنب العاصی».
Text of Note
نقش مهر فرهاد میرزا در صفحه خاتمه آخرین رساله مجموعه هم دیده می‌شود.
Text of Note
برگ ۵ر (از الحاقات آغاز نسخه) یادداشت فرهاد میرزا در پنجشنبه ۱۱ شعبان ۱۲۶۴ق در طهران.
Text of Note
در برگ آخر نسخه تاریخ و ماده تاریخ وفات محمد شاه قاجار به خط فرهاد میرزا در شب سه‌شنبه ۶ شوال المکرم ۱۲۶۴ق در قصر جدید محمدی المبنیه فی غربی التجریش من قراء شمیران از شب مزبور دو ساعت و سی و پنج دقیقه گذشته در سن ۴۱ سال و یازده ماه قمری. با این ماده تاریخها «العاقبه للمتقین» و «محمد پادشاه در قصر جدید مرد».
Text of Note
نسخه کامل است.
Text of Note
در حاشیه تصحیح شده.
Text of Note
با حاشیه‌نویسی فراوان.
Text of Note
میزان حاشیه‌ها در رساله‌ها مختلف متفاوت است. مثلا شرح دیوان امروالقیس بیشترین یادداشتهای توضیحی را در کناره صفحات و میان سطور دارد.
Text of Note
در حاشیه برگ ۱۴۶ر دو بیت شعر به خط کاتب نسخه با این تاریخ در ذیل آن: «در منزل ابخوری از توابع دامغان باتمام رسید تحریرا سلخ ربیع الاول ستع۱۲۵۰.
PROVENANCE NOTE
1
3
Text of Note
در آغازین برگ نسخه یادداشت تملک فرهاد میرزا.
Text of Note
خریداری کتابخانه پیش از سال ۱۲۳۰ش.
Text of Note
زیر تملک فرهاد میرزا مهر بیضوی کوچک او به نقش: «نایب الایاله» با تاریخی که ظاهرا ۱۲۵۲ باشد.
Text of Note
برگ ۵ر مهر چهارگوش طغرا مانند فرهاد میرزا با نقش: «نایب الایاله ۱۲۶۴» به خط ثلث.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۴۵۵-۴۵۶.
Name of source
نسخه دیگری از این شرح که در سال ۷۶۲ق کتابت شده در کتابخانه رضا رامپور، ش ۴۱۹۶ موجود است.
Name of source
نک: معهد المخطوطات، ادب، ۴/ ۲۰۷ - ۲۰۸.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
نام مجموعه در ابتدا «مجموعه رسایل و اشعار و شرح قصاید عربی» نوشته شده است.
Text of Note
این رساله جزو قسمت فهرست مطالب مجموعه است.
BOUND WITH
Title
قصیده نشاطی خان
Bibliographic Record Identifier
1035289
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
ادبیات
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۸۹۵۱
/
۱۶
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20120904
MF
87856
a
Y
