عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Country Code
IR
Number
۱۰-۱۹۲۲۹
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
فارسی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
برهان جامع
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: محمدکریم بن مهدی قلی سرابی تبریزی.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
وزیری. ۱۵*۲۵/۵سم. ۲۵۱گ. ۲۴س.
GENERAL NOTES
Text of Note
چنان‌که از دیباچه آن به دست می‌آید در سال آخر سلطنت فتح علی شاه که آغاز ولیعهدی محمدشاه بوده به تالیف این کتاب به امر و اشاره شاهزاده بهمن میرزا برادر محمدشاه شروع کرد و آن را فرهنگ محمدشاهی نامیده و از بیان آخر کتاب معلوم می‌شود که انجامش در ۱۲۵۱ق. بوده است.
Text of Note
چنان‌که از قرائن موجوده در نسخه به دست می‌آید این نسخه در همان سال تالیف (۱۲۵۱ق.) نگارش یافته ولی نویسنده از خود و سال نگارش چیزی ننوشته.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
Text of Note
بسمله الحمد لله الذی خلق الوری... منت خدایرا که وجود همایون قطب امکان...
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
مولف در دیباچه خود را معلم شاهزاده بهمن میرزا معرفی نموده و در دانشمندان آذربایجان (ص ۳۵۸-۳۵۹) زیر عنوان ملاباشی میرزا محمدکریم مهدی قلی تبریزی آمده: «از فضلا و ادبای معروف آذربایجان بوده به تعلیم و تدریس محمد میرزای ولیعهد (محمدشاه) اشتغال داشته و به نام وی کتابی در لغت فارسی به عنوان برهان جامع تالیف کرده که به فرهنگ محمد شاهی معروف و در ۱۲۶۰ق. در تبریز چاپ شده است. جنگی هم به خط خود او نزد نگارنده هست».
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات نسخه:
رنگ مرکب:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
به خط نسخ و معانی آنها به خط نستعلیق خوب نوشته شده.
Text of Note
صفحات مجدول به طلا و لاجورد و شنجرف می‌باشد.
Text of Note
لغات گرفته شده از جهانگیری به سرخی و آنچه از برهان گرفته شده با مرکب سیاه.
Text of Note
ترمه.
Text of Note
روغنی دورو گل و بوته و گل نرگس.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
2
Text of Note
در حاشیه بیشتر از صفحات نسخه این کتابخانه اشعاری از شعراء بزرگ شاهد بر معنی مذکور در مقابل لغات نگارش یافته.
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
طراز اول در اطلاق اسم پارس بر مملکت ایران و حدود آن و تعداد اقسام این زبان.
Text of Note
۲. در تعداد حروف تهجی که در عرب و عجم متداول است.
Text of Note
۳. در ذکر ترتیب کتاب که بر چه سان و چند باب است.
Text of Note
۴. در تقسیم کلمه به اسم و فعل و حرف.
Text of Note
۶. در ضبط حروفی که بدون ترکیب با حروف دیگر افاده معنی نکند.
Text of Note
۷. در بیان تجویز تبدیل حروف به یکدیگر.
Text of Note
۸. ضمائر مفرد و مرکب (منفصل و متصل) در زبان فارسی.
Text of Note
۹. در بیان املاء کلمات و اعراب آنها.
Text of Note
و طراز دهم در بیان عقد انامل.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۳۹۲.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در دیباچه تصریح شده که از دو کتاب لغت، این کتاب تالیف شده و لغات فرهنگ جهانگیری را به رنگ سرخ نوشته و دیگر لغات فرس را که از کتاب برهان قاطع گرفته شده به رنگ دیگر علاوه بر آن نموده و کنایات هر لغت را در ذیل آن قرار داده و مجموع آنها را به طور اختصار منتخب ساخته مسمی به فرهنگ محمد شاهی نموده. این فرهنگ مشتمل بر یک مقدمه و ۲۹ باب است و مقدمه آن شامل مطالب سودمندی است که دانستن آنها پیش از شروع به لغت لازم و آنها را در ده طراز معین کرده است.
Text of Note
این کتاب جز حواشی آن در ح ۱۹۰۰۰ بیت کتابت دارد.
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۸۴۵
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20120821
MF
87856
a
Y
