ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمن العقار بعد الاخذ بالخیار
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: شیخ فتحالله بن محمدجواد نمازی شیرازی معروف به شیخ الشریعه (شریعت) اصفهانی ( -۱۲۶۶-۱۳۳۹ق.).
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
اوایل ق ۱۴ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
ص ۸-۸۱.
Dimensions
خشتی. ۱۵/۵*۲۲سم. ۱۱۳ص. ۲۲ و ۲۱س.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
بسمله، الحمد لله الذی هدانا الی سواء السبیل و ابان لنا صریح... و بعد فیقول اقل الاقلین العبد الاثم الجانی ابن محمدجواد الشیرازی النمازی المیرزا فتحالله الاصفهانی انه وقع الی سوال من بعضی اخواننا فی الایمان من اهل جیلان فی قضیه طال التشاجر فیها بینهم فحررت السوال و ابنت عن الجواب... ثم جائونی بجواب معلل... من بعضی مشاهیر العصر... .
Text of Note
... و عن داء اللجاج و التعصب منزهون خالون و الحمد لله علی آلائه العظام... بیمنا مولفه الخاسره... فی شهر ذی القعده من شهور السنه التاسعه عشر بعد الثلثماه و الالف من الهجره المقدسه النبویه علی هاجرها الاف الف سلام و تحیه.
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
مولف این رساله را در رد بر نظر فقیه همزمان خود سید کاظم یزدی در این مسئله، نوشته. مولی محمدکاظم خراسانی، استاد معروف آن زمان، چون رساله ابانه المختار شریعت را دیده اعتراضاتی در حواشی آن نوشته شریعت اصفهانی بار دیگر رساله صیانه الابانه عن وصمه الرطانه را (که ضمیمه این رساله است و خواهیم شناخت) در پاسخ به اعتراضات خراسانی و دفاع از نظرات خود نگاشته. (شریعت اصفهانی در آغاز رساله به این مقدمه اشاره کرده است).
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ زیبا.
Text of Note
عناوین به شنگرف.
Text of Note
فرنگی سفید آهاردار.
Text of Note
تیماج سرخ ضربی یکلا.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
Text of Note
قصیده عربی را به این مجموعه افزودهاند و نوع کاغذ آن فرق دارد. عناوین به شنگرف، سقطات متن در حاشیه به شنگرف جبران شده است. دو برگ در آخر دفتر سفید.
PROVENANCE NOTE
3
Text of Note
در پشت برگ نخست مهر محمدتقی بن جعفر من آل الشیخ رضا مشهود است.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۴۲۲۸-۴۲۳۰.
Name of source
نک: ذریعه، ۱/ ۱۵۵۹/ ۱۰۳-۱۰۴؛ ریحانه الادب، ۲/ ۳۱۷-۳۱۸ و ذیل رساله ش ۲ این دفتر.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
موضوع رساله ارث زوجه است از حق خیار زوج در عقار (در صورت محرومیت زوجه از خود عقار). سید محمدکاظم یزدی در حاشیه بر متاجر شیخ مرتضی انصاری منکرارث زوجه از حق خیار شده و شریعت اصفهانی این رساله را در اثبات ارث از خیار (به معنی ارث زوجه از بهای عقار پس از اعمال حق خیار) نوشته. این مسئله در مرکز علمی نجف مطرح و بحث شده و شیخ محمدحسین کاشف الغطاء (به نوشته ذریعه) رسالهای مبسوط در طرفداری از شریعت نگاشته است. منظومهای نیز در این مسئله به عربی سروده شده که سراینده آن در صدر یا ذیل نسخه و در خود ادبیات یاد نشده و آن را با خطی در آغاز دفتر حاضر افزودهاند. این ارجوزه دارای ۶۰بیت است و با این ابیات آغاز میگردد:
Text of Note
ان مات من قد اشتری ارضا جعل/ للبایع الخیار ان رد البدل
Text of Note
و موته عن زوجه و عن ولد/ فاختصت الارض به مالم ترد
Text of Note
و حیث ردت حکم القوم بان/ شارکت الزوجه فی ملک الثمن
Text of Note
آخرین بیت: و هل تری المانع هنا یقضی/ هنا بان تملک ثمن الارض
Text of Note
شریعت رسالهای دیگر نیز در مسائل ارث دارد که صاحب ذریعه یاد کرده و احتمال دادهاند موضوع آن رساله نیز همین مسئله ارث زوجه از ثمن عقار باشد. به نوشته ذریعه، نسخه اصل این رساله در کتابخانه شخصی شریعت موجود است.