عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۱۰-۲۴۰۰۰
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
فارسی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
ترجمه مثلثات قطرب
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: محمد بن مستنیر بن احمد بصری معروف به قطرب ( - ۲۰۶ق.)
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
ص ۳۲۰-۳۲۲.
Dimensions
؛ رحلی. ۲۱*۳۴ سم. ۶۰۶ص. (بدون احتساب سه صفحه آغاز نسخه) ۲۵س.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
هذا کتاب مثلث اللغه علی اسماء متفقه کتابته و مختلف معناه علی الوجود الثلث من الکسر و الفتح و الضم . الغمر بالفتح آب بسیار ... بالضم غافل و ابله الحجر بالفتح دامن پیراهن ... .
Text of Note
... ابن عمه لحاقها هو قاعس و اقاعس هو جار و بارد ... هو خوان بران هو جامع نافع حبذا انت و شبذا هو حس بس هو حقیر فقیر.
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
تاریخ کتابت: ۱۰۷۹ق (در ص ۲۹۰، ۲۹۵، ۲۹۹، ۳۱۶، ۳۲۰، ۲۹۳، ۳۳۳)، ۱۰۸۱ق. (در ص ۳۴۷، ۳۵۵، ۳۶۳، ۳۶۵) ۱۲۸۱ق. (در ص ۳۵۰)٬ ۱۱۸۱ (در ص ۲۵۶)٬ ۱۲۰۵ (ص ۱۵)٬ ۱۰۸۰ (۵۴۰، ۵۵۵) ثبت شده است.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ.
Text of Note
عناوین با جوهر قرمز و متن کتاب با جوهر مشکی است.
Text of Note
فرنگی سفید.
Text of Note
تیماجی قرمز ضربی که در وسط آن ترنجی کوبیده‌اند.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
1
Text of Note
دفتری است نونویس که همه رساله‌های آن با خط یک کاتب و بسیار پاکیزه نوشته شده است.
Text of Note
در آغاز نسخه روی ۳ صفحه فهرست رساله‌های موجود در نسخه با جدول‌هایی به خط قرمز نوشته شده و شماره رساله‌ها را تا ۱۴۰ نشان داده ولی با مراجعه معلوم می‌گردد از این تعداد تنها بخشی رساله و بقیه فقراتی است برگزیده از کتب و رسائل دانشمندان و یا کتب احادیث و تفاسیر از جمله متفرقاتی در صفحات ۵۸۷-۵۷۸-۵۵۵ و ۵۴۰.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۴۰۳.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
وی نخستین کسی است که پاره لغات مثلث (که حرف اول آنها با دو حرکت خوانده می شود) رساله پرداخته است در این که این رساله در اصل به نظم یا به نثر بوده سخن است و آنچه مسلم است به وسیله مترجمان وشارحان تصرفات بسیار در وضع آن شده (ما در این فهرست جمله‌ای از شروح و تنظیرهای آن را آورده‌ایم). در کتابخانه سپهسالار یک نسخه از ترجمه مثلث قطرب موجود است که صدر آن با صدر نسخه حاضر کاملا مشابهت دارد (البته پس از اصلاح اغلاط عجیب نسخه ما). در نسخه حاضر که بخشی است از مثلثات قطرب با ترجمه آن نام مترجم یاد نشده و برخلاف نسخه سپهسالار لغات فارسی زیر لغات عربی قرار نگرفته است و نیز مطلب با کلمه «غمر» شروع می‌گردد٬ در نسخه سپه اولین ماده «اثر» است. در صدر نسخه ما دو سطر به عربی با مرکب سیاه و قرمز نوشته شده که پس از اصلاحات فراوان چنین خوانده می‌شد: «قال الشیخ قطرب احمد البصری هذا کتاب المثلث الفته علی اسماء متفقه کتابتها و مختلف معناها علی الوجوه الثلاث من الکسر و الفتح و الضم» (صورت موجو در نسخه چنین است (آل الشیخ بن قطرب بت احمد مبصری هذا کتاب مثلث اللغه علی اسماء) آنچه در صدر نسخه سپهسالار (به نقل از آقای ابن یوسف) نوشته شده نیز غلطی دیگر است شبیه به این غلط. نسخه ما از نسخه سپه نوتر است(نسخه سپهسالار مورخ ۹۲۸ق است) اما اصالت لغات فارسی آن بیشتر حفظ شده است. خلاصه کلام این که این دو نسخه جز در ترتیب اختلاف اساسی دیگر ی ندارند جز این که در آن نسخه گاه کلمات فارسی نوتر شده. مثال در معنی کلمه «اثر» در نسخه ما (در اواسط رساله) چنین آمده: اثر بلافتح روایت کردن حدیث٬ بالکسر رفتن از پس چیزی بالضم نشان. و در نسخه سپه (در آغاز آن نسخه) چنین است: اثر روایت کردن چیزی ٬ اثر رفتن از بعد چیزی٬ اثر نشان. نسخه ما گویا ناقص است و گردآورنده دفتر چند سطر زیر عنوان «لغات متضاده» و «لغات مثنی» بر آن افزوده بدون آنکه پایان مثلثات را آشکار سازد.
BOUND WITH
Title
غنیه الانام فی معرفه الساعات و الایام
Author
/ مولی محسن فیض کاشانی ( - ۱۰۹۱ق.)
Bibliographic Record Identifier
1034598
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۸۰۵
/
۴۹
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20130615
MF
87856
a
Y
