/ از: ابوالفضائل (ابوالمعالی) عزالدین ابراهیم بن عبدالوهاب خزرجی زنجانی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
: کاتب: [تقیالدین فتحعلی بن محمدتقی]
Date of Publication, Distribution, etc.
، تاریخ کتابت: روز جمعه ۲۵ ربیع الاخر سال ۱۲۰۴ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۵ (۵۸الف - ۸۲ب) برگ، ۱۰ سطر
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
«بسمله، اعلم ان التصریف فی اللغه التغییر و فی الصناعه تحویل الاصل الواحد الی امثله مختلفه...».
Text of Note
«... الفعله بالکسره للنوع من الفعل نحو حسن الطعمه و الجلسه، تمت الکتاب بعون الله».
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
محل کتابت نامعلوم است؛ رقم کاتب: «تمت... علی ید العبد الفقیر الحقیر المحتاج... تقیالدین فتحعلی ابن محمدتقی اللهم اغفر لصاحبه و کاتبه... تحریر این کتاب فی یوم جمعه بیست و پنجم شهر ربیع الاخر تاریخ سنه ۱۲۰۴ق شد، بتوفیق خدای لاینام این کتاب روز جمعه تمام».
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
Text of Note
نسخ.
Text of Note
عنوانها و نشانیها قرمز؛ اندازه متن: ۱۵*۸سم.
Text of Note
فرنگی سفید آهار مهره شده.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
Text of Note
بخش قابل توجهی از اثر به زبان فارسی، ترجمهی زیرنویس شده است که به جهت اهمیت آن در ادامه به نحو مستقل معرفی شده است. در انجام برگی (۸۲ب) حاوی اشعار به فارسی و ترکی به صورت غزل، فرد و رباعی آمده است و غزلی از «نظیری نیشابوری» و باقی ناشناس است؛ مطلع غزل نظیری: غافل بمن رسید وفا را بهانه ساخت افکند سر به پیش حیا را بهانه ساخت، آلوده بود پنجهاش از خون عاشقان بستن بدست خویش حنا را بهانه ساخت، از جمله فردهای فارسی و ترکی است: گفتم ببلبلی که علاج فراق چیست؟ از شاخ گل بخاک فتاد و طپید و مرد، دیدیم دلبرندن خال سیهدن خالدور روینک دیدی گلزار جنتده حبشدن باغبان اولمز.
Text of Note
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است و در برخی برگها به زبان فارسی حاشیه نویسی نیز با نشان «سنه ۱۲۰۴ق» دارد که بایستی از کاتب بوده باشد.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۷۵ - ۷۶.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
متن مشهوری در تصرف زبان و ادبیات عرب است که در طی قرون متمادی از سوی عالمان و دانشمندان مورد توجه و عنایت قرار گرفته و سالها متن درسی دانشجویان علوم اسلامی بوده است و بر محور آن دهها شروح، تعلیقات و ترجمههای متعددی نگاشتهاند و شاید کمتر کتابخانههای در جهان میتوان یافت که فاقد نسخهای از تصریف یا شرح تصریف زنجانی باشد. شایستهی ذکر است که این اثر نخستین بار به اعتناء و اهتمام ریموندوس J. B. Raymundus با ترجمهی لاتینی از همو در رم - ایتالیا در ۱۱۹ص، سپس به صورت انفرادی در سالهای ۱۲۳۳، ۱۲۴۳، ۱۲۶۶ و ۱۲۷۸ق در استانبول، در سال ۱۲۴۴ و ۱۲۶۷ق در قاهره و نیز در سال ۱۳۰۲ق در تونس و همراه عوامل جرجانی در سال ۱۳۲۰ق در تبریز و همچنین بارها ضمن جامع المقدمات به صورت سنگی منتشر گردیده که برخی عبارتند از: تهران ۱۲۸۰، ۱۲۸۵، ۱۲۹۴، ۱۲۹۸، ۱۳۰۹، ۱۳۱۱، ۱۳۱۵، ۱۳۴۳، ۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ق و نیز در تبریز ۱۳۰۵ و ۱۳۰۶ق؛ همچنین در هند ۱۳۰۵ق در اصفهان بدون تاریخ و... که معرفی همهی آنها از حوصله این مقال خارج است. از تصریف زنجانی چندین نسخه در این کتابخانه نگهداری میگردد که از آن جمله میتوان به نسخههای جدید «۱۶/ ۸۸۷۵»، «۳/ ۱۱۳۱۷»، «۲۴/ ۱۴۵۹۰» و «۲/ ۱۱۳۲۵» اشاره نمود؛ علیرضا قره بلوط نیز در معجم التاریخ (ج۱، صص ۳۷ - ۳۸) گزارشی از نسخههای العزی در کتابخانههای خارج از کشور بدست داده است.
BOUND WITH
Place of Publication
/ ابوالحسن فخرالدین علی بن محمد حسینی جرجانی شیرازی مشهور به «میر سید شریف»