آغاز:بسمله الحمد لله رب الارباب و مسبب الاسباب و مفتح الابواب و ملهم الصواب و مسهّل الامور الصّعاب و الصّلوة علی محمّد المبعوث لفصل الخطاب و علی اله اولی الاحساب و الانساب امّا بعد بحم آنکه بعضی برادران بر سبیل حسن ظن بمحرّر این سواد تصور آن داشتند...
انجام:. . . بر اجمال دانند که هر چه که معقول و مفهوم و موهوم و معجل و و محسوس خلق باشد از او تعالی مسلوب باشد و او از ان منزه و از این تنزه هم منزه اذا بلغ الکلام الی الله تعالی فامسکوا .
انجامه: تمّت الرسالة و الحمدلله رب العالمین کتبه العبد احمد بن محمد اوتیا کتابهما یمیناً و حوسبا حساباً یسیراً فی ذی الحجه ۱۳۴۱.
نوع خط:
نستعلیق
رسالهای است در مسئله جبر و قدر در ده فصل. فصل اول در حکایت مذاهب و اشارت بحجت هر قومی ؛ فصل دوم: در ذکر وجوب و امکان و امتناع و احکام هریک؛ فصل سوم: در ذکر اسباب و علل و اشارت بمعنی اختیار و جبر؛ فصل چهارم: در آنکه تا سبب جبر نبود سبب از او صادر نشود؛ فصل پنجم: در کیفیت استناد اتفاقیات بعلل بر طریق جهل؛ فصل ششم: در بیان آنکه وجوب فعل از فاعل منافی اختیار او نباشد ؛ فصل هفتم: در ذکر قوی و افعال انسانی و فرق میان آنچه باختیار او بود و آنچه نبود؛ فصل هشتم: در بحث قدرت و ارادت و کیفیت صدور افعال اختیاری از هر دو؛ فصل نهم: در آنچه حاصل این مباحث است از این مطلوب و حل بعضی شبهه مذکور فصل دهم در آنکه اطلاق اختیار باین معنی بر باری تعالی و تقدس شاید یا نشاید