آغاز : بسمله الحمدلله علی ما افاض علینا من نعمه المترعة الحیاض و مننه الممرعة الریاض و الصلوة علی خاتم انبیائه و سید اصفیائه محمد ص علی آله الابرار و اصحابه الاخیار و بعد چنین گوید مؤلف این کتاب خواجه رشیدالدین وطواط...
انجام:...سهل و ممتنع شعری باشد که آسان نماید اما مثل آن دشوار بتوان کفتن در تازی این فن ابوفراس بختری راست و در فارسی فرخی را و من بر لفظ فرخ کتاب را تمام کردم همیشه روزگار اسلامیان فرخ و همایون باد .
انجامه: .. و انا العبد الحقیر الفقیر المستجیر الراجی الی رحمة ربه القدیر اقل الناس عباس نائینیالملقب به صفاءالسلطنه غفر الله له فی جمادی الثانیه توشقان ئیل سنه۱۳۲۱.
تاریخ کتابت ۱۳۲۱ق.
نوع و درجه خط:
نستعلیق.
مهر بیضی شکل با سجع «اجازه طبع داده شد» (ص۲)؛ ثبت ۲۳۰۴۹: مهر بیضی «هدیه کمالیان به کتابخانه دانشکده حقوق» در ابتدا و انتهای کتاب؛ مهر مستطیل «اموال دولتی وزارت معارف» در ابتدای کتاب؛ ثبت ۱۷۱۳۲: یادداشت خریداری و تملک کتاب از محمدعلی ناصح سال ۱۳۴۱ق. در صفحه افتتاح کتاب؛ ثبت ۱۰۵۵۰۹: یادداشت «عـ ۱۰۵۸ کتب ادبی سعید نفیسی طهران خرداد ۱۳۰۴» به همراه امضایی از عباس اقبال آشتیانی به تاریخ ۲۶ شهر جمادی الثانی ۱۳۳۶ق. به همراه مهر بیضوی با سجع «عباس آشتیانی» در ابتدای کتاب.
غلطنامه در ص (۱۰۳-۱۰۰) کتاب آورده شده است .
مشاهدهی کتاب"ترجمان البلاغه" فرخی سیستانی در دربار سلطان اتسز بن محمد بن خوارزمشاه(حک ۵۲۲-۵۵۱ق)، و توجه به تکلف و خلل شواهد شعری آن، انگیزهی تالیف کتاب "حدائق السحر فی دقایق الشعر" توسط رشیدالدین وطواط، در معرفت محاسن نظم و نثر زبان فارسی و عربی شد. مولف در مقدمه وعده میدهد کتابی جامع در تمام فنون شعر از عروض و القاب و قوافی و محاسن و معایب نظم و نثر تالیف کند. کتاب حاضر بیان هشتاد و دو نوع صنایع بدیعی با شواهدی از نظم و نثر فارسی و عربی است. مولف ابتدا معنی لغوی و معنی بلاغی هر صنعت را ذکر میکند، آنگاه این صنعت را با بیان مثالهایی از نثر عربی اعم ازقرآن کریم، یا احادیث معصومین ـ علیهمالسلام ـ و دیگر متون منثور فصحای عرب، و مثالهایی از نثر فارسی، و سپس مثالهایی از نظم عربی و فارسی، ازجمله شواهدی از اشعار خود توضیح میدهد. چنانکه در صنعت ترصیع پس از بیان شاهدمثالی از قصاید خود، اذعان میکند" و غالب ظن من آنست که پیش از من در عرب و عجم کس قصیده تمام مرصع نگفته است"