اثر متقابل کافئین و سیکلو اکسیژناز – ۲ بر آستانه تشنجات کلونیک و تونیک ناشی از پنتیلن تترازول در موش سوری
[پایان نامه]
مرضیه بازماندگان
: علوم پزشکی کاشان
۱۴۰۲،
۹۱ص.: + ا لوح فشرده
کارشناسی ارشد
فیزیولوژِی
سابقه و هدف: کافئین آنتاگونیست غیر اختصاصی گیرندههای A1 و A2A آدنوزینی است و اثرات متناقضی بر آستانه تشنج دارد. گیرنده A1 عملکردی مهاری و گیرنده A2A عملکردی تحریکی دارد. از طرفی گیرنده A2A آدنوزینی فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز-2 را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از این مطالعه بررسی اثر مواجهه حاد کافئین به تنهائی یا در ترکیب با سلکوکسیب، مهارکننده اختصاصی سیکلواکسیژناز-2، بر آستانه تشنج میوکلونیک، کلونیک و تونیک ناشی از پنتیلن تترازول (PTZ) بود.مواد و روشها: موشهای سوری نر نژاد NMRI (24-30 گرم،8 سر در هر گروه)، به 2 گروه کنترل و 16 گروه آزمایشی شامل گروههای دریافتکننده آدنوزین (25، 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم)، کافئین (10، 40، 80 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم)، سلکوکسیب (غلظتهای 5/2، 5 و 10 میلیگرم بر کیلوگرم)، پیش درمان دوز مؤثر و غیرموثر سلکوکسیب قبل از دوز مؤثر و غیرموثر آدنوزین و پیش درمان دوز مؤثر و غیرموثر سلکوکسیب قبل از دوزهای 10 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم کافئین تقسیم شدند. دوز آستانه تشنجات تکانه میوکلونیک (MT)، کلونوس عمومی بدن (GC) و کشیدگی تونیک اندام عقبی (THE) با انفوزیون داخل وریدی PTZ اندازهگیری شد. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و نرم افزار SPSS نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافتهها: کافئین اثر تشنجزا داشت و در غلظتهای 10، 40، 80 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم بهصورت معنیداری آستانه تشنج تونیک را کاهش داد (P<0.01، P<0.0001، P<0.05)، در حالی که تنها غلظتهای 10 و 40 میلیگرم بر کیلوگرم کافئین آستانه تشنجات کلونیک را بهصورت معنیداری کاهش داد. آدنوزین در دوزهای 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم اثرات ضد تشنج نشان داد (به ترتیب P<0.05 و P<0.001). سلکوکسیب تنها در غلظت 10 میلیگرم بر کیلوگرم اثر ضدتشنج داشت و آستانه تشنجات کلونیک و تونیک را افزایش داد (P<0.01). پیش درمان با دوز غیرموثر سلکوکسیب قبل از دوز غیرموثر آدنوزین باعث تقویت اثر ضد تشنجی آدنوزین شد (P<0.01). همچنین پیش درمان با دوز مؤثر سلکوکسیب قبل از دوز موثر آدنوزین نیز باعث افزایش آستانه تشنج شد که این افزایش نسبت به گروه تک دوز سلکوکسیب نیز معنی دار بود(P<0.01 و P<0.0001). همچنین پیش درمان با دوز مؤثر و غیرموثر سلکوسیب (10و 5 میلیگرم بر کیلوگرم) اثر تشنجزای کافئین (10 میلیگرم بر کیلوگرم) را تقلیل داد و بر دوز غیرموثر کافئین (100 میلیگرم بر کیلوگرم) تأثیر نداشت.نتیجهگیری: اثر کافئین بر آستانه تشنج ناشی از PTZ وابسته به غلظت است. پیش درمان با سلکوکسیب اثر تشنجزای کافئین را کاهش داد که پیشنهاد میکند اثرات کافئین بر آستانه تشنج احتمالاً تا حدی به علت مهار گیرندههای آدنوزینی و تعدیل مسیر سیکلواکسیژناز-2 میباشد.واژگان کلیدی: کافئین، سلکوکسیب، سیکلواکسیژناز-2، تشنج، پنتیلن تترازول