بررسی مقایسه میزان موفقیت در شیردهی مادران بدنبال زایمان طبیعی و عمل سزارین در شهر کاشان در سال ۱۳۷۳
[پایاننامه]
/مسعود رفعتی
[بی جا]
دانشگاه علوم پزشکی کاشان - دانشکده پزشکی
، ۱۳۷۴
۸۱ص.
چاپی
دکترای پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی کاشان - دانشکده پزشکی
اینک که در پرتو پیشرفتهای علمی و مطالعات دقیق، پی بردن به اهمیت شیر مادر و بی رقیب بودن آن آسانتر از هر زمان دیگر است، کوشش و تلاش در جهت بکارگیری این موهبت الهی و شناسایی عوامل موثر بر آن برای دستیابی به آنچه که آنرا حد مطلوب تندرستی می شناسیم ضروری تر به نظر می رسد. مطالعه موجود یک مطالعه گذشته نگر تحلیلی و از نوع مشاهده ای است. در این مطالعه ۲۰۰ شیر خوار متولد شده با زایمان سزارین با ۲۰۰ شیر خوار متولد شده با زایمان طبیعی در سال ۱۳۷۳ در شهر کاشان با هم مقایسه شده اند. هدف تعیین اثر نوع زایمان بر موفقیت در شیردهی مادران است. بنابراین از یک طرف وزن شیرخواران در بدو تولد ۱/۵ ماهگی و ۳ ماهگی اندازه گیری شده است و در دو گروه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است و از سوی دیگر نوع شیر مصرفی ( شیر مادر، شیر خشک یا شیر حیوانی، ترکیبی از شیر مادر با نوع دیگری شیر) در پایان سه ماهگی ثبت و در دو گروه با هم مقایسه شده اند. در گروه شاهد ۲۰۰ شیر خوار متولد شده به طریق زایمان طبیعی وجود دارد که متوسط وزن بدو تولد آنان ۳۲۸۹ گرم و متوسط وزن ۱/۵ ماهگی ۴۹۱۸ گرم و متوسط وزن سه ماهگی ۶۰۸۳ گرم است. در پایان سه ماهگی در این گروه ۷۰ درصد (۱۴۰ شیر خوار) تنها شیر مادر، ۸/۵ درصد (۱۷ شیر خوار) فقط شیر خشک یا شیر حیوانی، ۲۱/۵ درصد (۴۳ شیرخوار) ترکیبی از شیر مادر با نوع دیگرشیر را استفاده کرده اند. در گروه مورد مطالعه ۲۰۰ شیر خوار متولد شده به طریق عمل سزارین وجود دارد که متوسط وزن بدو تولد آنان ۳۲۴۳ گرم و متوسط وزن ۱/۵ ماهگی ۴۷۴۱ گرم و متوسط وزن ۳ ماهگی ۶۰۱۳ گرم است. در پایان ۳ ماهگی در این گروه ۴۸ درصد (۹۶ شیر خوار) تنها شیر مادر، ۲۳ درصد (۴۶ شیرخوار) فقط شیر خشک یا شیر حیوانی، ۲۹ درصد (۵۸ شیر خوار) ترکیبی از شیر مادر با نوعی دیگری شیر را استفاده کرده اند. با انجام تست t هر چند در وزن بدو تولد بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشته است ولی این تست نشاندهنده تفاوت در وزن ۱/۵ ماهگی در دو گروه می باشد. (۰/۰۲۳>P و ۳۹۸=df و ۲/۳۰-=(t که در واقع میانگین وزن در گروه شاهد که با زایمان طبیعی متولد شده بودند، بیش از میانگین وزن در شیر خواران مورد مطالعه که به طریق عمل سزارین متولد شده بودند، بوده است. ولی در پایان سه ماهگی مجددا تفاوت معنی داری بین وزن کودکان بررسی شده در دو گروه وجود نداشت. در بررسی دو گروه از نظر نوع تغذیه در پاین سه ماهگی بر اساس آزمون کایسکوئر تفاوت معنی داری بین نوع تغذیه و نوع زایمان وجود داشت (۰/۰۰۰۰۱>P و ۲=df و ۲۳/۷۸=X به توان ۲). در گروه شاهد که زایمان طبیعی داشتند ۷۰ درصد (۱۴۰ مورد) موفقیت کامل، ۲۱/۵ درصد (۴۳ مورد) موفقیت نسبی و ۸/۵ درصد (۱۷ مورد) عدم موفقیت وجود داشت. در حالیکه در گروه مورد مطالعه که با زایمان سزارین به دنیا آمده بودند ۴۸ درصد (۹۶ مورد) موفقیت کامل و ۲۹ درصد (۵۸ مورد) موفقیت نسبی و ۲۳ درصد (۴۶ مورد) عدم موفقیت وجود داشته است. تفاوت معنی دار دال بر بهتر بودن تداوم شیر دهی در مادران گروه شاهد است. با توجه به مطالب نوع زایمان بر تداوم شیر دهی در پایان سه ماهگی و وزن گیری شیر خوار در ۱/۵ ماهگی موثر بوده است و تداوم شیر دهی در پایان سه ماهگی و وزن گیری شیرخواران در ۱/۵ ماهگی در زایمان سزارین بیشتر بوده است.