بررسی میزان تماس شغلی با خون در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال ۱۳۸۴
[طرح تحقیقاتی]
/ محمد حاجی جعفری، محمد حسین زیلوچی، بتول علایی طباطبایی، عباس دلیریان
کاشان
: دانشگاه علوم پزشکی کاشان
، ۱۳۸۵.
چاپی
سابقه وهدف: تماس شغلی با خون و مایعات بدن به دلیل خطر بالقوه انتقال عفونتهای منتقله راه خون به عنوان یکی از مشکلات اساسی شغلی کارکنان سیستم بهداشتی در ۵۰ سال اخیر مطرح شده است . مطالعات متعدد خطر آلودگی شغلی کارکنان بهداشتی درمانی به ویروس های منتقله از طریق خون را گزارش کرده اند . لذا این مطالعه به منظور تعیین میزان شغلی با خون در مراکز آموزشی درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال ۱۳۸۴ انجام شد. مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی مقطعی بر روی ۷۸۰ نفر از کارکنان و دانشجویان مراکز آموزشی درمانی شهید بهشتی ، نقوی ، متینی ، اخوان و مراکز اورژانس سرم درمانی و گلابچی انجام شد. اطلاعات مربوط از طریق پرسشنامه ای حاوی ۲۲ سوال و شامل سن ، جنس ، سابقه کار ، محل خدمت ، نوع شغل و سابقه تماس شغلی ، انواع تماس ، زمان و مکان رخ دادن آسیب و وسایل آسیب رسان ، نوع خدمت منجر به آسیب اخذ شد. سپس این اطلاعات تجزیه و تحلیل و با آماره توصیفی آنالیز شد. نتایج: از مجموع ۶۷۸ نفر که حاضر به همکاری در پژوهش شده و پرسشنامه را تکمیل نمودند ۲۴۷ نفر مرد (۳۶/۴ درصد) و ۴۳۱ نفر زن (۶۳/۶ درصد) بود میانگین سنی نمونه ها ۷/۶ بعلاوه منهای ۲۸/۹ سال و سابقه کار برابر ۷/۳۶ + ۹/۲ سال بود. شیوع تماس شغلی در طول مدت خدمت ۹۴ درصد گزارش شد که سه گروه پرستار اورژانس ، تکنسین اتاق عمل و کاردان و کارشناسان آزمایشگاه به میزان ۱۰۰ درصد تماس شغلی را بیان نمودند و گروههای دیگر در رتبه های بعدی قرار داشتند . ۵۸/۲ درصد از پرسش شوندگان در معرض آسیب اجسام نوک تیز و ۵۳/۵ درصد در معرض پاشیدن ترشحات بدن بیشتر از یک بار بوده ه اند .از میان وسایل آسیب رسان در تماس شغلی بیشترین شیوع مربوط به سر سوزن سرنکهای تزریقی با۳۷/۵ درصد و در ۳۱/۶ درصد از موارد در هنگام انجام تزریقات و در ۹۷/۲ درصد از موارد دستها دچار آسیب شده بودند. بیشترین آسیب در شیفت صبح ۶۱/۹ درصد اتفاق افتاده بود. نتیجه گیری: شیوع تماس شغلی با خون و مایعات بدن در مراکز آموزشی درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان بالاتر از آمار تحقیقات مشابه جهانی است و گرچه علل و عوامل مربوط مشابه نتایج دیگر تحقیقات است ولی شیوع بالای تماس شغلی زنگ خطر جدی برای پزشکان و کارکنان مراکز فوق الذکر است .آموزشهای کاربردی و راه اندازی سیستم گزارش دهی و ثبت تماس های شغلی توصیه می شود.