مقایسه اثر آب و صابون و ژل آنتی باکتریال در کاهش میکروارگانیسمهای دست
[طرح تحقیقاتی]
/ حسن نیکویی نژاد
؛ حسین اکبری و سید احمد خلیفه سلطانی
کاشان
: دانشگاه علوم پزشکی کاشان
، ۱۳۸۴.
چاپی
سابقه و هدف : عفونتهای بیمارستانی یکی از معضلات قرن حاضر می باشد . برآورد شده این عفونتها سالانه بیش از دو میلیون مورد ابتلا ، هزینه ای بالغ بر ۴/۵ بیلون دلار و ۱۸۰۰۰ مورد مرگ را در ایالات متحده باعث میشود . روش انتقال این عفونتها در بسیاری موارد ازیک بیمار به بیمار دیگر و بواسطه دستهای پرسنل بیمارستان که به خوبی شسته نشده است و از اینرو بهداشت دست بهترین معیار پیشگیری کننده از آنها شناخته شده است پاک کننده های الکلی sinkless ابزاری بسیار موثر و سریع در شتشوی مناسب دستها بوده و استفاده از آنها برای تمامی پرسنل بیمارستانی بین تماس با بیماران و نیز گروههای دیگر در معرض بهداشت نامناسب دست مثل نظامیان حین عملیات ، مسافران و ... توصیه می شود این مطالعه بمنظور مقایسه اثر ژلهای الکلی با آب و صابون در کاهش میکروارگانیسمهای دست طراحی و انجام شده است. مواد و روشها: مطالعه به شکل تجربی در یک گروه بیمارستانی ۴۰ نفره و در یک گروه نظامی ۷۰ نفره و با انتخاب تصادفی ساده در سال ۸۴ انجام شد. نیمی از افراد هر گروه از آب و صابون و نیم دیگر از ژل آنتی باکتریال ساخت شرکت داروگر استفاده کردند . ابتدا از دست هر فرد یک نمونه با سوآپ استریل گرفته شد. نمونه دوم ۵ دقیقه پس از شستشوی دو دقیقه ای دستها با آب و صابون و یا ژل و با کنترل کامل افراد به لحاظ عدم تماس دستها با محیط گرفته شد و نمونه ها روی محیطهای EMB ,BA از نظر رشد انواع باکتریها بررسی و تستهای تکمیلی بیوشیمیایی جهت گرم مثبتها و گرم منفی هاانجام گرفت. سپس آزمونهای آماری مک نمار ، کای اسکوثر و t برای تاثیر هر دو روش م مقایسه آنها بکار رفت. یافته ها: فراوان ترین گونه باکتریایی در هر دو گروه استافیلوکوک کواگولاز مثبت و سپس استافیلوکوک کواگولاز منفی بود. در هر دو گروه کاهش موارد آلودگی پس از مصرف آب و صابون در هیچ گونه باکتریایی معنی دار نبود (P.value>۰.۲۵) . پس از مصرف ژل در پرسنل نظامی کاهش ۹۳/۵ درصد در گونه استافیلوکوک کواکولاز مثبت و کاهش ۱۰۰ درصد در گونه های استرپتوکوک ، باسیلوس سرئوس ، استرپتوکوک گروه D ، کلیسیلا ، استافیلوکوک کواگولاز منفی اپیدرمیس ، استافیلوکوک کواگولاز منفی ساپروفیتیکوس ، استرپتوکوک ویریدنس ، دیفتروئید و پسودرموناس مشاهده شد و تفاوت دو گروه مصرف کننده آب و صابون و ژل در افراد نظامی در مورد بسیاری از گونه های باکتریایی معنی دار یافت شد.(P.value <۰.۰۵) . در پرسنل بیمارستانی هم ژل باعث ۹۳/۸ درصد کاهش در مورد استافیلوکوک کوآگولاز مثبت و ۱۰۰ درصد کاهش در مورد گونه های استرپتوکوک ، استرپتوکوک گروه D ، کلیسیلا ، استافیلوکوک کواگولاز منفی اپیدمیدیس ، استافیلوکوکوآگولاز منفی ساپروفیتکوس و دیفتروئید شد و تفاوت دو گروه مصرف کننده آب و صابون و ژل در مورد استافیلوکوک کواگولاز مثبت بعنوان شایع ترین جرم جدا شده از دست پرسنل معنی دار مشاهده شد. <(P.value<۰.۰۰۱ نتیجه گیری و توصیه : در مقایسه با آب و صابون ژل ضمن تاثر بیشتر بدلیل عدم نیاز به آب و خشک کردن دستها سهولت مصرف بیشتری هم دارد تدارک آن توسط دست اندرکاران بهداشتی و استفاده پرسنل درمانی و نظامی از آن توصیه میشود