بررسی شیوع انگلهای لوله گوارش نشخوارکنندگان ذبح شده در کشتارگاه کاشان طی سالهای ۱۳۸۰-۸۱
[طرح تحقیقاتی]
/ صفرعلی طالاری ، محسن اربابی
؛ مشاور طرح : معاونت پژوهشی - دانشگاه علوم پزشکی کاشان
کاشان
، ۱۳۸۰.
چاپی
زمینه و هدف: آلودگی های انگلی دامی و مشترک یکی از معضلات و مشکلات تهداشتی جامعه بشر محسوب می شود که عوارض ناشی از آن غیر قابل جبران و موجب زیانهای اقتصادی برای جامعه می باشد، این بررسی به منظور مطالعه فراوانی انگلهای لوله گوارش نشخوارکنندگان در طی سالهای ۱۳۸۰-۸۱ انجام پذیرفت۰ پس از مراجعه به گشتارگاه کاشان ، لوله گوارش نشخوارکنندگان جمع آوری و در آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه مودر بررسی قرار گرفت، انگلهای موجود جمع آوری و بر اساس خصوصیات آنها انواع انگل ها تشخیص داده شد. موادو روش ها: مطالعه به روش توصیفی بر روی لوله گوارش ۱۹۵ دام شامل : ۸۰ گوسفند ، ۷۸ بزز و ۳۷ گاو انجام شد. داده های مربوط به هر نمونه در فرم اطلاعاتی ثبت گردید. در آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه لوله گوارش را برش نازک طولی زده و محتویات درون آن را در ظرف پلاستیکی جمع اوری و از الک نمره ۴۰ عبور داده و کرمهای جدا شده را لاکتوفنل روی لام مخلوط کرده و مورد بررسی قرار می گرفت. سپس سطح مخاط روده ، نگاری و شکمبه با با دقت بررسی و با تیغ پیستوری تراشیده و در زیر میکروسگوپ نوری مورد بررسی قرار می گرفت. برای تشخیص تک یاخته ها از رنگ تری کروم و سستودها را از رنگ کارمن الوم استفاده شد. یافته ها: از مجموع ۱۹۵ نمونه دستگاه گوارش مطالعه شده ۱۶۰ سری ( ۸۲ درصد ) آلودگی به انگلهای کرمی را نشان دادند و آلودگی در گوسفندان ۸۷/۵ درصد ، بزها ۸۳/۳ درصد و در گاوها ۶۷/۵ درصد بود. فراوانترین انگل خانواده تریکوریده در گوسفندان تریکوریس گلوبولوزا ۷۵ درصد ، و در بزها و گاوهاتریکوریس اوویس به ترتیب ۷۲/۲ درصد و ۱۲/۱ درصد بود. از کرمهای جدا شده ار روده باریک ، فراوانترین آن در گوسفندان و بزها نمابودیروس ئوآرایتانوس ۷۳/۷ درصد و ۷۳ درصد در گاوها کوپریااونکوفورا ۴۰/۵ درصد بود. از سستودهای جدا دشه بیشترین موارد آلودگی در گوسفندان و بزها مونیز یا امسپانسا به میزان ۱۵ درصد و ۱۰/۲ درصد و در گاوها تیزانیه زیا به میزان ۶۴/۸ درصد همچنین بالاترین ک.ارد آلودگی مربوط به فصل تابستان با ۵۷ درصد و کمترین آن در زمستان با ۷/۲ درصد بود. از میان کرمهاب جدا شده از شکمبه و نگاری بیشترین موارد آلودگی در گوسفندان و بزها مربوط به مارشالاژیامارشالی با ۷۷/۵ درصد و ۷۹/۵ درصد و در گاوها اوسترتاژیااوسترتاژی با شیوع ۳۵ درصد بود و از خانواده اکسیوریده شیوع آلودگی به اسکریابینی اوویس در گوسفندان ، بزها و گاوها به ترتیب ۲۵ درصد ،۳۲ درصد و ۸/۲ درصد بود. از خانواده شابرتی ایده بیشترین موارد در گوسفندان و بزها مربوط به شابرتیااووینابا شیوع ۵۸/۸ درصد و ۶۲/۸ درصد و در گاوها ازوفاگوستوممونولوزوم به میزان ۱۰/۸ درصد و شیوع انگل های مشترک بین انسان و دام در گوسفندان ۲۸/۷ درصد و در بزها ۲۰/۵ درصد بود. در این پژوهش آلودگی به مژه داران در گوسفندان ۷۲/۵ درصد ، بزها ۷۱/۸ درصد و در گاوها ۷۰/۲ درصد تعیین شد که در گوسفندان ، بزها و گاوها متادینیم مدیوم به ترتیب ۵۳/۷ ، ۴۷/۴ درصد و ۱۶/۲ درصد تعیین گردید . فقط ۱۳/۷ درصد گوسفندان نیز به تک یاخته آنتاموبااوویس مبتلا بودند. در این تحقیق در کلیه موارد بررسی آلودگی در جنس ماده بیشتر بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر که بیانگر فراوانی آلودگی انگلی مشترک در بین دامهای ذبح شده است، باید تدابیری اتخاذ گردد تا با ضبط نمودن محتویات لوله گوارش دامها از انتشار آلودگی انگلی جلوگیری و از عواقب آن پیشگیری به عمل آید.