عنوان

بررسی آلودگی به شپش در مدارس ابتدایی شهر کاشان در سال تحصیلی ۱۳۷۶-۷۷

IR

۶۱ط

فارسی

IR

بررسی آلودگی به شپش در مدارس ابتدایی شهر کاشان در سال تحصیلی ۱۳۷۶-۷۷

[طرح تحقیقاتی]

/ روح ا... دهقانی ، عباس درودگر ، حسن الماسی

؛ معاونت پژوهشی - دانشگاه علوم پزشکی کاشان

کاشان

، ۱۳۷۶.

۸۱ص.

:جدول.مصور.نمودار. ۲ن

چاپی

شپش ها راسته ای از شاخه بندپایان هستند که دگردیسی ناقص دارند وتعدادی از آنها با خونخواری از انسان انگل خارجی و واقعی محسوب می شوند . این بندپایان بیماری های تیفوس اپیدمیک ، تب خندق و تب راجعه را منتقل می کنند . علاوه بر انتقال عوامل بیماری های فوق ، در اثر گزش و ترشح بزاق آنها به بدن انسان باعث خستگی ، تحریک ، بدبینی واحساس تنبلی و همچنین موجب بروز حالات آلرژیک می شوند . تغییر رنگ پوست و زخم نیز از عوارض آلودگی به شپش هاست که تحریک و خارش آن خطر آلودگی به عامل باکتریایی و قارچی را افزایش می دهد . آلودگی به شپش در کشورهای توسعه نیافته بیشتر دیده می شود . وضع اجتماعی - افتصادی در میزان آلودگی موثر است . کاشان از جمله مناطقی است که همه ساله موارد متعددی از آلودگی به شپش از مدارس آن گزارش شده است ولی تاکنون مطالعه دقیق و علمی در این زمینه صورت نگرفته است . با توجه به اهمیت مسئله آلودگی و اثرات زیانبار آن در بهداشت و سلامت جامعه و با توجه به این که شیوع آن در مناطق شلوغ بیشتر است این پژوهش به منظور بررسی الودگی به شپش در دانش آموزان دختر و پسر دبستانهای شهر کاشان در سال ۱۳۷۶-۷۷ انجام گرفت . این پژوهش به روش توصیفی انجام گرفت و در طی آن ۴۷۵۵ دانش آموز پسر و دختر ( ۱۹۸۶ پسر و ۲۷۶۹ دختر ) توسط تیم پژوهشی مورد معاینه و بازرسی قرار گرفتند . تشخیص عفونت بر مبنای وجود رشک (nit) ، پوره (nymph) و یا شپش بر روی سر بود . پس از معاینه دانش آموزان ، اطلاعات به دست آمده در پرسشنامه های ویژه ثبت گردید و از نمونه های به دست آمده ، رشک ، نمف یاشپش دانش آموزان آلوده ، اسلاید میکروسکوپی تهیه گردید و در آزمایشگاه مورد تشخیص قرار گرفت . اطلاعات به دست آمده با استفاده از کامپیوتر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با آزمون آماری X به توان ۲ نتایج به دست آمده مورد مقایسه قرار گرفت . نتایج پژوهش نشان می دهد که شیوع عفونت در بین دانش آموزان دختر و پسر منحصر به شپش سر بود . از تعداد ۴۷۵۵ نفر دانش آموز پسر و دختر ۳/۴ درصد ( ۱۶۲ نفر ) آلوده به شپش ، نمف و یا رشک بودند . میزان آلودگی در دختران ۵/۲۳ درصد و در پسران ۰/۸۶ درصد بود . آلودگی در دانش آموزان ایرانی ۲/۹ درصد و در دانش آموزان افغانی ۹/۱ درصد بود . میزان آلودگی در خانواده های تا ۶ نفره ، ۲/۵ درصد و در خانواده های تا ۹ نفره ، ۴/۰۴ درصد و در خانواده های ۹ نفره و بالاتر ۸/۱۸ درصد بود . میزان آلودگی در دانش آموزان کلاس اول ۵ درصد ، کلاس دوم ۳/۸ درصد ، در کلاس سوم ۳/۱ درصد ، در کلاس چهارم ۲ درصد و کلاس پنجم ۳ درصد بود . میزان آلودگی در دانش آموزانی که پدر بی سواد یا سواد ابتدایی داشته ۹/۱ درصد ، پدر باسواد با تحصیلات راهنمایی و متوسطه ۲/۶ درصد و با تحصیلات عالی ۱/۲ درصد بود . میزان آلودگی در دانش آموزانی که مادران بی سواد و یا سواد ابتدایی داشته ۹/۹ درصد و مادران با سواد راهنمایی و متوسطه ۲/۱ درصد و در دانش آموزانی که مادرانشان تحصیلات عالی داشته ۱/۴۴ درصد بود . دانش آموزانی که از وسایل مشترک مانند روسری ، مقنعه ، شانه ، برس و رختخواب مشترک استفاده کرده ۲۳/۵ درصد آلودگی و کسانی که استفاده نکرده اند ۰/۶ درصد آلودگی داشتند . میزان آلودگی در دانش آموزانی در هفته یکبار یا کمتر حمام کرده اند ۴/۵۳ درصد ، در دانش آموزانی که در هفته ای دو بار یا بیشتر حمام کرده اند ۱/۵۱ درصد آلودگی داشتند . دانش آموزانی که حمام در منزل نداشته اند ۷ درصد و دانش آموزانی که حمام در منزل داشته اند ۲/۹۷ درصد آلوده بودند . آزمون آماری X به توان ۲ رابطه میزان آلودگی با جنس ، ملیت ، بعد خانوار ، پایه تحصیلی ، سواد پدر ، سواد مادر ، استفاده از وسایل مشترک ، دفعات استحمام در هفته را معنی دار نشان داده است . با توجه به این که افراد در اثر تماس مشتقیم آلوده به شپش می شوند و در محیط های شلوغ خطر گسترش آلودگی بیشتر احساس می شود بنابراین رعایت بهداشت می تواند در جلوگیری از گسترش آلودگی نقش مهمی ایفا نماید . لذا پیشنهاد می شود به منظور کنترل و یا راههای جلوگیری از آلودگی ، پرسنل و دست اندرکاران نظام بهداشتی به پدران و مادران دانش آموزان و آموزگاران دبستانها ، آموزش های لازم را ارائه نمایند و نیز با پیگیری موارد آلوده در خانواده هایشان ، اقدام به دفع شپش در سایر افراد خانواده و وسایل مورد استفاده آلوده مانند رختخواب ، ملحفه ، و ... نموده تا بدین وسیله میزان آلودگی در جامعه دانش آموزی کاهش یابد

بندپایان - کاشان

بندپایان - آلودگی به شپش

بندپایان - خانواده شپش‌ها

پدیکولوزیس - مدارس ابتدایی

دهقانی، روح الله

درودگر، عباس، مجری طرح

الماسی، حسن، مجری طرح

اسدی، محمدعلی، همکار

سیاح، منصور، همکار

ایران

ط۶۱،۱۳۷۷،۲۴

فهرستنویسی قبلی

p

XF

1

a

Y