عنوان

تعیین سطح حساسیت یا مقاومت سوسری های بیمارستانهای کاشان نسبت به حشره‌کش ها

IR

۳۹ط

فارسی

IR

تعیین سطح حساسیت یا مقاومت سوسری های بیمارستانهای کاشان نسبت به حشره‌کش ها

[طرح تحقیقاتی]

/ عباس درودگر

؛ معاونت پژوهشی - دانشگاه علوم پزشکی کاشان

کاشان

، فروردین ۱۳۷۴.

۱۱۴ص.

:جدول.نمودار.۲ن

چاپی

یکی از روش های مطلوب و موثر در مبارزه با بندپایانی که از نظر پزشکی و دامپزشکی حائز اهمیت می باشند ، مبارزه شیمیایی است . اولین قدم در امر کنترل این بندپایان مزاحم بررسی میزان حساسیت یا مقاومت آنها نسبت به حشره کش های متداول در برنامه های مبارزه است . این پژوهش یک مطالعه تحلیلی است که از فروردین ماه ۱۳۷۴ لغایت آبان ماه ۱۳۷۵ به منظور تعیین سطح حساسیت یا مقاومت سوسری های بیمارستان های شهرستان کاشان نسبت به حشره کش ها صورت گرفته است . جامعه پژوهش ، سوسری های سه مرکز عمده بهداشتی - درمانی کاشان ، بیمارستان های بهشتی ، نقوی و زایشگاه شبیه خوانی می باشد . در این مطالعه سوسری ها به دو شیوه ، صید با دست و صید توسط تله جمع آوری گردیدند . نمونه های صید شده در ظروف مخصوص شیشه ای با نصب اتیکت محل و تاریخ صید به آزمایشگاه انتقال یافتند . در آزمایشگاه سوسری ها به شیشه های مخصوص نگهداری منتقل شده و پس از گذشت ۴۸ ساعت از زمان نگهداری در آزمایشگاه طبق روش استاندارد سازمان بهداشت جهانی به روش تماسی و آزمایشات ناک داون مورد آزمایش قرار گرفتند . آزمایشات فقط با نمونه های کاملا سالم انجام شد . در این تست ها سطوح داخلی ظروف آزمایش به طور یکنواخت به مقدار معینی از حشره کش محلول در استن آغشته شده ، سپس سوسری ها د رمعرض تماس با این سطوح قرار گرفتند و زمان ناک داون آنها یادداشت گردید . به موازات تست حساسیت سوسری ها با سموم ، آزمایش سوسری های شاهد نیز در شرایط مشابه انجام شد و ارزیابی قطعی تست ها ۲۴ ساعت پس از زمان تماس بر اساس میزان مرگ و میر نمونه ها محاسبه گردید . در این بررسی از سه گروه حشره کش های فسفره ، پایروتروئید و کاربامات : سموم اکتلیک ، کوپکس ، سولفاک و فایکام با توجه به غلظت های توصیه شده از سوی کمپانی سازنده مورد آزمایش قرار گرفت . دراین بررسی سوسری های آمریکایی و آلمانی مراکز درمانی منتخب جمع آوری و در آزمایشات شرکت داده شدند . سوسری های آمریکایی : حشره کش اکتلیک به میزان ۰/۱۲ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوش بیمارستان شهید بهشتی هر کدام از نسبت مقاومتی به ترتیب معادل ۱/۰۶ و ۱/۰۷ برابر برخوردار بودند . سولفاک به میزان ۰/۲ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوش بیمارستان شهید بهشتی دارای نسبت مقاومتی به ترتیب معادل ۲/۳ و ۲/۱ برابر بودند . حشره کش کوپکس به میزان ۰/۱۲۵ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوش بیمارستان شهید بهشتی هر کدام از نسبت مقاومتی به ترتیب معادل ۳/۰۴ و ۱/۶۴ برابر برخوردار بودند . حشره کش فایکام به میزان ۰/۲۴ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوش بیمارستان شهید بهشتی هر کدام از نسبت مقاومتی به ترتیب معادل ۱/۲۵ و ۱/۱۸ برابر بودند . آزمایشات نشان داد چهار حشره کش انتخابی با غلظت های توصیه شده در کنترل سوسری های آمریکایی به دست آمده از مراکز درمانی منتخب تاثیر قاطع و رضایت بخشی داشته و این گونه سوسری نسبت به سموم فوق حساس می باشد . سوسری های آلمانی : حشره کش اکتیلک به میزان ۰/۱۲ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی و بیمارستان شهید بهشتی به ترتیب مرگ و میر معادل ۴۵ درصد ، ۵۳ درصد و ۶۵ درصد برخوردار بودند . با افزایش دز حشره کش به میزان ۰/۲ گرم در متر مربع به ترتیب مرگ و میری معادل ۷۴ درصد ، ۸۰ درصد و ۸۸ درصد حاصل شد. سولفاک ۰/۲ گرم در متر مربع ؛ سوش های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوش بیمارستان شهید بهشتی به ترتیب دارای مقاومتی معادل ۱/۷۹ و ۱/۲۲ برابر بودند . حشره کش کوپکس به میزان ۰/۱۲۵ گرم در متر مربع ؛ سوسری های بیمارستان نقوی و زایشگاه شبیه خوانی در مقایسه با سوسری های بیمارستان شهید بهشتی هر کدام به ترتیب از مقاومتی معادل ۳/۰۳ و ۱/۲۶ برابر برخوردار بودند . حشره کش فایکام به میزان ۰/۲۴ گرم در متر مربع ؛ سوش های نقوی و شهید بهشتی در مقایسه با سوش زایشگاه شبیه خوانی دارای نسبت مقاومتی معادل ۲/۰۸ و ۱/۰۸ برابر بودند . این نتایج نشان داد به دلیل استفاده مکرر از حشره کش های مختلف ، مقاومت در سوسری های آلمانی نسبت به برخی حشره کش ها مثل اکتلیک در مراکز درمانی کاشان به طور قابل توجهی گسترش یافته است . نتایج تست حساسیت سوسری های آلمانی با حشره کش اکتلیکنشان داد که سوش های بیمارستان های شهید بهشتی ، نقوی و زایشگاه شبیه خوانی از سطح حساسیت متفاوتی برخوردار بوده و به اکتلیک مقاومت نشان می دهند . سوسری های آلمانی در مقابل حشره کش کوپکس از خود تولرانس (تحمل) و در برابر فایکام و سولفاک حساسیت نشان داده اند . حشره کش سولفاک با حداقل KT از سایر سموم مورد آزمایش موثرتر بوده و از کارآیی مناسب تری برخوردار است . پیشنهاد می شود مقامات بهداشتی و اجرایی شهرستان کلیه جوانب فنی ، ایمنی ، اقتصادی و زیست محیطی را در نظر گرفته و به مظور کنترل سوسری های بیمارستان های کاشان با به کارگیری افراد متخصص ، در حال حاضر از حشره کش سولفاک استفاده نمایند . استفاده بی رویه سموم و تحت فشار حشره کش قرار دادن سوسری ها از سوی افراد ناآگاه دامنه مقاومت سوسری ها را نسبت به حشره کش ها افزایش داده و مساله کنترل این حشرات را در آینده دشوارتر خواهد نمود

بندپایان - کاشان

حشره‌کش ها - حساسیت سوسری‌ها

حشره‌کش ها - مقاومت سوسری ها

بندپایان - انواع سوسری ها

بندپایان - راههای کنترل و مبارزه با سوسری ها

حشرات - تشخیص سوسری ها

درودگر ، عباس، مجری طرح

ایران

ط۳۹،۱۳۷۷،۲۷

فهرستنویسی قبلی

p

XF

1

a

Y