بررسی تاثیر آموزش رژیم غذایی بر معیارهای وضعیت سلامت بیماران تحت درمان با همودیالیز شهر کاشان در سال ۱۳۷۳
[طرح تحقیقاتی]
/ عبدا... رضایی دهاقانی
؛ معاونت پژوهشی - دانشگاه علوم پزشکی کاشان
کاشان
، ۱۳۷۳.
۶۲ص.
:جدول .نمودار .۲ن
چاپی
اگر چه روشهای مختلفی جهت دیالیز کردن بیماران مبتلا به نارسائی مزمن کلیه وجود دارد ، با این حال هنوز هم همودیالیز به عنوان یک روش درمانی در سطح وسیعی مورد قبول و استفاده واقع می شود ، به طوری که در ایالات متحده آمریکا نزدیک به ۷۹ درصد از مجموع روشهای درمانی جهت دیالیز این گونه بیماران را همودیالیز به خود اختصاص داده است که از علل آن می توان یکی در دسترس بودن دستگاههای همودیالیز و دیگری امکان استفاده سریع از آن بخصوص در موارد اورژانسی را ذکر کرد . با توجه به اینکه دستگاه دفع ادرار بیماران تحت درمان با همودیالیز قادر نیست مواد زائد را بطور طبیعی از بدن خارج کند لازم است از رژیم غذایی مناسبی پیروی کنند ، بدلیل اینکه یک برنامه غذائی مناسب می تواند دیالیز و پیوند را به تاخیر انداخته و از عوارض سوء به مقدار زیادی پیشگیری نماید . از طرف دیگر عدم رعایت رژیم غذائی مناسب ممکن است عواقب ناگواری را برای بیمار به دنبال داشته باشد که می تواند نهایتا به مرگ بیمار منجر گردد. با توجه به موارد فوق الذکر در پائیز ۱۳۷۳ پژوهشی با هدف تعیین تاثیر آموزش رژیم غذایی بر مقدار سدیم ، پتاسیم ، فشار خون و وزن بیماران تحت درمان با همدیالیز بر روی ۴۵ بیمار که در بیمارستان اخوان کاشان همودیالیز می شدند و هیچ گونه آموزش رژیم غذایی خاصی ندیده بودند انجام شد . روش کار بدین صورت بود که ابتدا بوسیله نمونه خونی که از کلیه بیماران قبل از وصل شدن به دستگاه همودیالیز گرفته شد ، میزان سدیم ، پتاسیم اندازه گیری و ثبت گردید فشار خون و وزن این بیماران نیز در همین شرایط اندازه گیری و ثبت گردید . سپس با مشاورت و همکاری کارشناس ارشد تغذیه جزوه آموزشی با توجه به رژیم غذایی معمول در شهر کاشان تهیه و با استفاده از آن و با همکاری کارشناس تغذیه آموزشهای لازم در رابطه با رژیم غذایی به افراد مورد مطالعه داده شد . سپس دو هفته بعد از آموزش در شرایطی که قبلا ذکر شد نمونه خون تهیه و میزانهای فوق الذکر مجددا اندازه گیری و ثبت گردیده و دنبال آن آموزش مرحله دوم شروع گردید و به فاصله دو هفته پس از آموزش مرحله دوم مجددا میزانهای ذکر شده اندازه گیری و ثبت شد . داده های به دست آمده تجزیه و تحلیل آماری گردیده و نتایج پژوهش نشان دادند که آموزش و رعایت رژیم غذائی تاثیرات قابل ملاحظه ای را بر روی مقادیر سدیم ، پتاسیم ، کلسیم ، فسفر BUN و کراتینین افراد مورد مطالعه داشته است . وزن و فشار خون بیماران مورد مطالعه نیز نسبت به قبل از آموزش مرحله اول و دوم از وضعیت مطلوب و مناسبی برخوردار شده بود