عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۸۶۵پ
فارسی
IR
بررسی میزان تحمل و عوارض مکمل های خوراکی آهن در شیرخواران مراجعه‌کننده به بخش بستری و درمانگاه کودکان در سال ۱۳۸۲
[پایان‌نامه]
[بی جا]
دانشگاه علوم پزشکی کاشان
، ۱۳۸۲
۷۴ص.
چاپی
دکترای حرفه‌ای
پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی کاشان
مقدمه وهدف: کمبود آهن شایعترین علت کم خونی در جهان و یک علت اصلی مرگ ومیر در کودکان سرتاسر دنیا می باشد. میزان شیوع کم خونی فقرآهن در کودکان ایالات متحده ۹ درصد و درشیرخواران و کودکان کشورهای جهان اول بین ۱۴-۲۴درصد ودر کودکان یکساله کشورهای در حال توسعه در حدود ۵۰درصد یا بیشتر می باشد. کمبودهای تغذیه ای یکی از فاکتورهای اساسی بروزاین مشکل می باشد. تغذیه تکمیلی که معمولا بعد از سن ۶ماهگی شروع می شودبخصوص اگر همراه با استفاده از مکملهای آهن باشد یکی از راههای کاستن از شیوع بالای آنمی فقرآهن در جهان می باشد ولی با توجه به نقش مهم مصرف خوراکی آهن در پیشگیری از کم خونی فقرآهن مطالعات متعددی نشان می دهند که اکثر والدین به دلیل عدم تحمل آهن توسط شیرخوار یا کودک خود و یا بخاطر عوارضی که بدنبال مصرف آهن برای فرزندانشان ایجاد می شود از این ترکیبات استفاده نمی کنند. با توجه به اهمیت مصرف آهن و نیز روشن نبودن وضعیت مصرف آن درشیرخواران و کودکان این منطقه، مطالعه ما به منظور تعیین میزان تحمل و عوارض مکملهای خوراکی آهن در شیرخواران مراجعه کننده به بخش بستری و درمانگاه سرپایی کودکان بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال ۱۳۸۲ انجام شد که تا حدودی وضعیت فعلی مصرف آهن و نیز علل عدم تحمل و عوارض آن روشن شود. مواد وروشها: این تحقیق به روش توصیفی آینده نگر در ۲۰۰نفر از شیرخواران بین ۶ماه تا ۲۴ ماه انجام شد و اطلاعات شیرخواران شامل : سن، جنس، سن حاملگی، نوع تغذیه، دوز آهن مصرفی، مدت مصرف آهن و عوارض ایجاد شده از طریق انجام مصاحبه با والدین شیرخواران جمع آوری شد و این اطلاعات در پرسشنامه ای که به همین منظور تهیه شده بود ثبت گردید، داده های پرسشنامه استخراج و طبقه بندی شد و سپس یافته ها به صورت شاخص های آماری گزارش گردید. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش از مجموع ۲۰۰ شیرخواری که مورد مطالعه قرار گرفتند ۵۶درصد پسر و ۴۴ درصد دختر بودند. ۲۱/۵درصد از مادران شیرخواران تحصیلات دانشگاهی داشتند و ۷۸/۵درصد دیگر دیپلم و یا زیر دیپلم بودند. ۹۰/۵درصد از شیرخواران فول ترم و ۹/۵درصد دیگر پره مچور بودند. تغذیه ۷۵/۵درصد از شیرخواران با شیر مادر، ۴/۵درصد با شیرخشک و ۲۰ درصد دیگر هم با شیر مادر و هم با شیرخشک بوده است. طبق یافته های این پژوهش ۹۸درصد از شیرخواران از مکملهای آهن استفاده کرده و ۲درصد دیگر استفاده نکرده بودند. ۳۸/۵درصد از شیرخواران مصرف مکمل آهن را در سن زیر ۶ماه، ۵۷درصد در سن بالای ۶ ماه و ۲/۵درصد دیگردر زمان ۲ برابر شدن وزن شروع کرده بودند. ۵۸ درصد از شیرخواران فقط از قطره آهن، ۲درصد فقط از شربت آهن و ۳۸درصد نیز از هر دوی آهنا استفاده کرده بودند. ۹۶درصد مبادرت به مصرف قطره آهن کرده‌اندکه ۲۷/۵درصد کل شیرخواران مصرف دارو را تحمل کرده و اکثریت که ۶۸/۵درصد را شامل می شود تحمل نکرده اند. این گروه یا قطره را بطور کلی قطع کرده اند و نوع دیگری از داروی آهن را جایگزین نکرده اندکه شامل ۳۰/۵درصد شیرخواران می شوند و یا بعد از عدم تحمل قطره آن را با شربت آهن جایگزین کرده‌اند که ۳۸درصد را در بر می گیرد. در گروه اخیر ۲۸/۵درصد مصرف شربت را تحمل کرده و ۹/۵درصد دیگر آن را تحمل نکرده و مصرف شربت را قطع کرده اند. ۲ درصد نیز از ابتدا شروع به مصرف شربت کرده وآن را تحمل کرده اند که مجموع مصرف کنندگان شربت که تحمل نیز داشته اند ۳۰/۵درصد می شود. در بین شیرخواران بررسی شده از مجموع ۹۸درصدی که از مکملهای آهن استفاده کرده بودند ۸۸/۳درصد به دلیل مزه نامطلوب فلزی قطره آهن، نسبت به مصرف آن از خود بی میلی نشان داده اند. ۵۵/۶درصد دچار تغییر رنگ مدفوع شده اند. ۵۴/۶درصد دچار اسنفراغ، ۳۹/۸درصد دچار ساه شدن رنگ دندانها و ۳۹/۳درصد دچار تهوع شده‌اند. ۲۹/۱درصد والدین از ترس عوارض جانبی، مصرف دارو را برای شیرخواران خود قطع کرده‌اند.۱۳/۸درصد دچار کاهش اشتها، ۱۱/۲درصد مبتلا به اسهال و ۹/۲درصد دچار یبوست شده اند. اکثر شیرخواران دچار ترکیبی از چند عارضه فوق شده و مصرف دارو را قطع کرده‌اند. نتیجه‌گیری: با توجه به میزان پایین تحمل و نیز درصد بالای عوارض ایجاد شده ناشی از مصرف قطره‌آهن به نظر می رسد شربت آهن علیرغم گران بودن قیمت آن، جایگزین مناسبی برای قطره آهن در پیشگیری از آنمی فقر آهن در شیرخواران و کودکان نوپا باشد. واژگان کلیدی: آنمی فقر آهن، شیرخواران، تحمل، مکملهای خوراکی آهن
کودکان - کاشان
کم خونی فقرآهن - عوارض
مکمل غذایی - عوارض
کم خونی فقرآهن - درمان
تغذیه نوزاد - بررسی
عبدی، مقتدا
طالبیان، احمد، استادراهنما
تقوی اردکانی، عباس، استاد راهنما
ایران
پ۸۶۵،۱۳۸۲،۷۳
نمایه‌سازی قبلی
p
TF
1
a
Y
