پژوهش پیشرو به آثار هجرت از منظر قرآن کریم و حدیث پرداخته است. تحقیق در حوزه هجرت و پیامدهای آن اگرچه با نزول قرآن کریم مورد بحث بوده و نویسندگان بیشتر به مسئله هجرت پیامبر اکرم و مسلمانان صدر اسلام پرداخته است و مفسران نیز در تفاسیر به مناسبت آیات هجرت به تبیین آن پرداختهاند. ولی با توجه به مهاجرت مسلمانان معاصر؛ پژوهشگران توجه بیشتر به موضوع هجرت نموده و احکام و آثار ان را از منظر قرآن کریم و احادیث مورد بررسی قرار داده است. گرچه تاکنون تحقیقات خوبی صورت گرفته ولی به تبیین پیامدهای هجرت کمتر پرداخته شده است. که این پژوهش به تبیین آثار مادی هجرت ظاهری در مباحث مفاهیم، انواع و آثار اعتقادی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هجرت و آسیبهای آن با استفاده از آیات و روایات و دیدگاههای مفسرین پرداخته است. و به نتایج ذیل دست یافتهاند. هجرت در حوزه اعتقادی سبب رهایی از دام شرک و تقویت ایمان و بهرهمندی از رحمت و توفیقات الهی است. و در بعد سیاسی موجب نجات از ستم مستکبران و تجدید قوا و زمینهسازی حکومت جهانی اسلامی است. و همچنین در بعد اجتماعی بیرونی اسلامی سبب پایهگذاری تمدنی اسلام و نشر تبلیغ و توسعه فرهنگ و تمدن اسلامی زمینهسازی برای جهانی سازی اسلام است و در درونی اسلامی موجب گسترش تبادلات فرهنگی و همبستگی اسلامی است. و اگر این حرکت عظیم الهی درست مدیریت نشود سبب تعرب از هجرت و بازگشت به فرهنگ جاهلیت میشود که از آسیبهای هجرت است. کلید واژه: قرآن و حدیث، هجرت، مهاجرت، آثار هجرت، آسیبهای هجرت، تعرب.