آغاز: بسمله. قال المفتقر الي الله الودود احمد ابن علي ابن مسعد غفرالله له و لوالديه و اجمعين اليهما و ليه اعلم ان الصرف ام العلوم و النحو ابوها و يقوي في الداريات...
انجام: التي اجتمع الاعلان بتقدير اعلالها و في التي لم يجتمع الاعلالان حکمها لحکم طوي للمتعابعة نحو طويا و طيوان و طي تمت.
اين کتاب مختصري است در علم صرف و بنا بر تصريح در مقدمه آن تاليف احمد بن علي بن مسعود است، سيوطي در بغيه ذيل اين نام مي گويد: مولف مراح بوده که مختصري در تصريف و کتابي مشهور است و بر شرح حال وي دست نيافتم. صاحب روضات (1/51) احتمال داده است که مولف مراح همان احمد بن علي بن مسعود بن عبدالله معروف به ابن السقا است که در سال 613ق. وفات نموده و شاگرد ابن خشاب بوده و درباره وي نوشته است: که مردي اديب و فاضل و در نحو دستي نيکو داشته ولي سيرهاش ممدوح نبوده است. مولف در مقدمه نام اين کتاب را "مراح الارواح" گذاشته و در حدود 900 بيت کتاب دارد و در سال 1233 در آستانه و 1244 و سالهاي ديگر در مصر چاپ گرديده، و بر آن شروحي نوشته شده است که بعضي از آنها در کشف الظنون (2/415) اشاره شده است و در صفحه 371-372 يکي از اين شروح معرفي گرديده است و در معجم المطبوعات (ص. 906) اشاره شده که شرح مراح تاليف شمسالدين احمد معروف به ديکنقوز که از علماي قرن نهم هجري است بوده و شرح ابن کمال پاشا به نام "المفراح لشرح المراح" در سال 1309ق. چاپ شده است. (گلپايگاني 7/4271؛ کشف الظنون 2/1651؛ مجلس 38/410)
نوع خط: نسخ
جلد: تيماج قهوه¬ای، جدول¬دار
عناوين و نشانيها شنگرف؛ در حاشيه تصحيح شده است؛ عبارات و کلمات مشکل در حاشيه و ميان سطور شرح و توضيح داده شده است؛ حواشي با امضاي "قوله".