تاثیر اختلالات روانی بر مسئولیت کیفری از دیدگاه فقه اهل بیت (ع): با تاکید بر عقب ماندگی ذهنی، دلیریوم، دمانس، اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی
[پایان نامه]
/ طلبه محمدرضا حسینی
؛ استاد راهنما اسماعیل آقابابایی.
جامعه المصطفی (ص) العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه
۱۳۹۵
ح، ۱۴۲ص.
کتابنامه: ص. ۱۳۵ - ۱۴۲؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
فقه و معارف اسلامی، فقه قضایی
خرداد ۱۳۹۵
اختلافات روانی از جمله موضوعات مطرح در حقوق جزا و جرم شناسی است که میتواند تأثیر بسیاری بر مسئولیت کیفری مجرمان و مبتلایان به این اختلالات و به تبع آن بر حقوق کیفری داشته باشد. این اختلالات از چشم اندازهای گوناگون قابل بررسی و مطالعه است؛ از جمله چشم اندازهای حقوقی و به ویژه حقوق کیفری. از دیدگاه فقه، اختلالات روانی صرفا موجب رفع مسئولیت کیفری میشود که عروض آنها در زمان ارتکاب جرم محرز شده باشد اما بعد از ارتکاب جرم، تمامی تکالیف شرعی و قانونی، از جمله مسئولیت کیفری در مورد آنان منجز خواهد بود. اما این مسأله از جانب برخی از فقیهان متأخر و معاصر و نیز برخی از حقوق دانان مورد اشکال واقع شده است. اختلالات روانی موجب سلب عناصر مهم مسئولیت کیفری مانند اراده و تمییز مرتکب جرم شده و بدین منظور، هر گونه مسئولیت کیفری از او رفع میشود. اما اینکه آیا این حکم شامل عروض اختلالات روانی بعد از ارتکاب جرم میشود یا خیر مورد اختلاف است و لذا بررسی دقیق و همه جانبه اقوال فقیهان و فقه اهل بیت علیهم السلام و نیز دیدگاههای حقوق دانان و تطبیق آن با یافتهها و دستآوردهای نوین دانشهای روز چون روان شناسی و روان پزشکی در راستای شناسایی مسئولیت کیفری بزهکاران مبتلا به انواع اختلالات روانی و شیوههای مناسب و کارای مواجهه با این قبیل بزهکاران امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. کلید واژهها: مسئولیت کیفری، اختلالات روانی، مسئولیت کاهش یافته، جنون، عنصر روانی.