ترتیب ادله اثبات دعوا از نظر فقه اهلبیت (ع) و حقوق افغانستان
[پایان نامه]
/ طلبه محمد ضیاء سیرت
؛ استاد راهنما باقر محمدی.
جامعه المصطفی (ص) العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه
۱۳۹۵
۲۲۴ص.
کتابنامه: ص. ۲۱۶ - ۲۲۴؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
فقه و معارف اسلامی، فقه قضایی
آذر ۱۳۹۵
بحث ادله اثبات دعوا یکی از مباحث مهم فقهی و حقوقی است که مباحث مختلف آن در فقه امامیه و حقوق افغانستان مطرح شده است، با توجه به اینکه دلایل اثبات دعوا میزان و مبنای صدرو حکم قاضی را در رسیدگی به پروندههای قضایی تشکیل میهد، تشخیص ارزش اثباتی دلایل و اینکه اثبات تا چه اندازه میتوانند واقع را برای قاضی نشان دهد اهمیت زیادی پیدا میکند. از آنجا که ارزش اثباتی دلایل یکسان نیست و از این جهت با هم تفاوت دارند این مسئله مطرح میشود که چه ترتیبی بین ادله اثبات وجود دارد، بررسی این مسئله مبتی بر مباحثی دیگری مانند نظامهای ادله اثبات، طریقیت و موضوعیت ادله اثبات و انحصار یا عدم انحصار ادله اثبات است که در این تحقیق تحت عنوان کلیات بررسی شده است، در خصوص بحث نظامهای ادله اثبات به نظر میرسد که فقه اهل بیت و هم چنین حقوق افغانستان ترکیبی از نظام دلایلی قانونی و نظام دلایل معنوی را پذیرفته است و نیز در بحث طریقیت و موضوعیت ادله اثبات هر چند که نمیتوان به صورت کلی موضوعیت ادله را در برخی موارد نفی کرد، اما در تحقیق حاضر بیشتر به جنبه طریقیت ادله توجه شده و با توجه به این امر ارزش اثباتی دلایل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، همچنین در بحث انحصار یا عدم انحصار ادله اثبات از دلایلی که در این خصوص مطرح شده می توان عدم انحصار را در فقه اهل بیت و حقوق افغانستان نتبجه گرفت. و نهایتا برای پاسخ به سؤالی اصلی این تحقیق که عبارت است از اینکه چه ترتیبی در بین ادله اثبات از نظر ارزش اثباتی وجود دارد، نویسنده ضمن تحلیل ماهیت هریک از ادله اثبات دعوا تلاش نموده است مراتب و درجه ارزش اثباتی دلایل را بیان کند و در نهایت به این نتیجه رسیده است که سلسله مراتب ادله اثبات دعوا و درجه بندی آن از حیث ارزش اثباتی و کاشفیت از واقع نزد مقام قضایی به صورت ذیل است: ۱.علم قاضی؛ ۲. اقرار؛ ۳. سند کتبی؛ ۴. شهادت؛ ۵. کارشناسی؛ ۶. امارات قضائی ۷. امارات قانونی؛ ۸. سوگند. واژههای کلیدی: ادله، دعوا، ادله اثبات، ترتیب ادله، علم قاضی، اقرار، شهادت، کارشناسی، اماره.