بررسی اثر نیتریک اکساید بر چرخه سلولی در سلول های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت در محیط آزمایشگاهی
[پایان نامه]
مهسا ملک لو
دانشگاه اراک/دانشکده علوم گروه زیست
۹۸-۹۷
۱۵۹ ص
کتابنامه : ص ۱۴۷- ۱۵۹
کارشناسی ارشد
زیست شناسی گرایش بیوشیمی
۱۳۹۸/۰۶/۳۰
چکیده: بررسی اثر نیتریک اکساید برچرخه سلولی در سلول¬های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت در محیط آزمایشگاهیمقدمه: سدیم نیتروپروساید یکی از دارو¬های آزاد کننده NO است. نیتریک اکساید مولکولی است که در غلظت پایین نقش سیگنالینگ و در غلظت بالا القاء كننده آپوپتوزيس است. مطالعات قبلی نشان داد که در کوتاه مدت تیمار با غلظت کم سدیم نیتروپروساید (SNP) تاثیری بر توانائی حیات و تکثیر سلول¬های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت (MSC) نداشته ولی باعث اختلال متابولیک در این سلول¬ها می¬شود. در این پژوهش بررسی مکانیسم اثر طولانی مدت تاثیر NO در غلظت کم بر توانایی حیات، توانایی تکثیر، چرخه سلولی و بیان ژنهای دخیل در چرخه سلولی و تمایز MSCs به استئوبلاست بررسی شد. مواد و روشها: در این مطالعهی تجربی MSCs تا پاساژ سه کشت و با غلظت 100 میکرومولار سدیم نیتروپروساید در زمانهای 5، 10، 15 و 20 روز تیمار شد. از تست تریپان بلو و MTT جهت بررسی توانایی حیات، از تست CFA و PDN به منظور بررسی توانایی تکثیر استفادهگردید. میزان کلسیم و آنزیم ALP با کیتهای تجاری سنجیده شد. همچنین مطالعهی چرخهی سلولی با فلوسایتومتری و بررسی پروفایل پروتئینها با الکتروفورز دناتوره انجام پذیرفت. بیان ژنهای چرخه سلولی و دخیل در تمایز با تکنیک RT-PCR ارزیابی گردید. تست پاساژ نیز جهت بررسی تعیین اثر پاساژهای متوالی در سرعت رشد سلول¬های MSC در حالت کنترل وتیمار بررسی شد. دادهها توسط نرمافزار SPSS با روش آماری ANOVA، آزمون Tukey تجزیه و تحلیل و (05/0>P) به عنوان سطح معنیدار در نظر گرفتهشد. نتایج: آنالیز دادهها نشان داد که سدیم نیتروپروساید در روزهای 5، 10، 15 و 20 باعث کاهش معنی دار توانائی حیات شد. اين درحالي است كه تيمار مشابه باعث شد تعداد كلوني ها بصورت معني دار كاهش يابد ولي بر قطر كلوني بي تاثير بود. از طرفي SNP باعث توقف سيكل سلولي در فاز G1 بصورت وابسته به زمان شد بطوري كه در مدت زمان 20 روز سيكل سلولي در فاز G1 به ميزان 93 درصد توقف داشته است. تيمار باعث كاهش بيان ژن(Cdk4وCdk2)و افزايش بيان ژن P53 در حالت غيرتمايزي شده است در صورتي كه بيان ژن Raf1 بدون تغيير باقي ماند. در بررسی پروفایل پروتئینی سلولهای تیماری، تغییرات در برخی از باندهای پلیپپتیدی مشاهده شد بصورتي كه دو پلي پپتيد با اوزان مولكولي 73/16 و 40/13 در گروه تيماري توليد شد. علاوه بر آن بررسی ژنهای دخیل در روند تمایز MSCs به استئوبلاست، نشان داد که این ترکیب باعث افزایش بیان ژن¬هایBmp7,Runx2,Smad1,Alp و Raf1 شد. همچنین فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز و غلظت کلسیم نیز افزایش نشان داد. نتیجهگیری: اين تحقيق نشان داد كه راديكال NO با دوز کم و مدت زمان طولاني ممکن است باعث كاهش ذخيره سلولي از يك طرف و توقف چرخه سلولي در فاز G1 بدليل افزايش بيان ژن P53 و كاهش بيان ژن Cdk2 وCdk4 از طرف ديگر مي¬شود. علاوه برآن مطالعهی حاضر نشان داد که این مولکول با تأثیر بر فنوتيپ و ژنوتيپ سلولهای مزانشیم در طی روند تمایز باعث افزایش معدنی شدن و تمایز این سلولها به استئوبلاست میشود. نیتریک اکساید در غلظت پایین و مدت زمان طولانی مي¬تواند به عنوان عامل تحريك كننده سنتز ماتريكس استخوان در نظر گرفته شود ولي با اين نگرش كه مي¬تواند ذخيره سلولي بنیادی را نيز كاهش دهد. کلمات کلیدی: سلولهای بنیادی مزانشیم مغز استخوان، سدیم نیتروپروساید، سیکل سلولی، تمایز به استئوبلاستنمایه پروتئین