پیشبرد و تعالی هر هنر و دانشی در گرو پژوهش های راهگشای پژوهشگران است و همگان می دانیم که در عرصه های گوناگون با فقر پژوهشی مواجه ایم و هنر خوشنویسی هم از این قاعده مستثنی نیست که البته گام نهادن در این راه عزم جدی می طلبد که در این روزگار کمتر شاهد آنیم. شنیده ایم که هندوان در آغاز هر کتابی می نویسند : "درود بر آن کسی باد که خط را اختراع کرد" چرا که خط یکی از جلوه های مهم مدنیت است و با آن ذهنیات بشر نثبیت می شود و از این رهگذر به جاودانگی انسان کمک می کند. می دانیم که فرهنگ نتیجه کوشش های جمعی جامعه بشری است و خط هم یکی از جلوه های مهم و اساسی فرهنگ است از این رو نمی توان گفت که فرد خاصی خط را در مفهوم کلی پدید آورده است، هر چند که اسطوره ها این دیدگاه را نمی پذیرند. خط، این دستاورد مهم فرهنگی، نتیجه کوشش جمعی و تبلور شعور انسانی است. بنابراین باز باید دورد فرست به تمامی انسان هایی که با رسم کوچک ترین خط و نقوش به برقراری ارتباط میان یکدیگر و سایر جوامع پرداختند تا آن را به این مرحله از پیشرفت و تعالی رساندند. کتاب حاضر سعی بر آن دارد مباحث نظری و به طور کلی سیر تحول خط و خوشنویسی؛ از چگونگی پیدایی خط از تصویرنگار تا نستعلیق را فراروی پژوهشگران، هنر پژوهان، هنرمندان خوشنویس و گرافیست ها قرار دهد (نقل شده از پشت جلد کتاب).
تالیف و تحقیق مجتبی قاسملو
۱
>زبان.-- خط.-- معانی واژه.-- پیشینه خط.-- خط تصویر نگار.-- خط اندیشه نگار.-- خط واژه ای.-- خط هیروگلیف.-- شکل خارجی خط هیروگلیف مصری.-- خط هیروگلیف هیتی.-- خط چینی.-- خط میخی.-- خط الفبایی.-- خاستگاه ایرانیان.-- پیدایی خط در ایران.-- خط در دوره هخامنشیان.-- شاخص ترین کتیبه های هخامنشیان.-- خط در دوره پارتیان (=اشکانیان).-- کتیبه های پارتی.-- دوره ساسانیان.- مهم ترین کتیبه ساسانی.-- <>منشا پیدایی خط از دریچه اساطیر.-- خط در شبه جزیره عربستان.-- خط نبطی.-- خط سریانی.-- خط عبری.-- خط عربی.-- خط حیری یا کوفی.-- انواع خط کوفی.-- خط عربی در ایران.-- خلافت عباسیان در یک چشم انداز تا تولد ابن مقله.-- زندگانی ابن مقله.-- ابن مقله و سیاست.-- ابن مقله و خوشنویسی.-- ابن مقله و خطوط ششگانه.-- آثار ابن مقله.-- شاگردان و پیروان شیوه ابن مقله.-- <>از سخنان و سروده های ابن مقله.-- ابن مقله در سخن شاعران و ادیبان.-- اقلام ششگانه: ثلث، محقق، ریحان، نسخ، توقیع، رقاع.-- خطوط ایرانی بعد از اسلام.-- نگاهی به چگونگی پیدایی و تحول خطوط: نسخ، تعلیق (=نستعلیق) و شکسته نستعلیق.-- تعلیق.-- نستعلیق.-- شکسته نستعلیق.-- شرح حال برخی از خوشنویسان مشهور.-- ابن بواب.-- آثار ابن بواب.-- شاگردان با واسطه و بی واسطه ابن ابواب.-- <>ابن ابواب در سخن شاعران و نویسندگان.-- قصیده "رائیه" ابن ابواب در آداب خوشنویسی.- یاقوت مستعصمی.-- بایسنغر میرزا.- میرعلی تبریزی.-- سلطانعلی مشهدی.-- میرعلی هروی.- میرعماد الحسنی قزوینی.- علیرضا عباسی (تبریزی).-- میرزا غلامرضا اصفهانی.-- میرزا محمدرضا کلهر.-- <>درویش عبدالمجید طالقانی.-- علی اکبر گلستانه.-- قواعد خوشنویسی: ترکیب، کرسی، نسبت، ضعف، قوت، سطح، دور، صعود (حقیقی و مجازی)، نزول (حقیقی و مجازی)، اصول، صفا، شان.-- سال شمار پیدایی خط از تصویر نگار تا نستعلیق.-- نمودار منشا خطوط.-- پاره ای از واژگان و اصطلاحات خوشنویسی.-- تصاویر کلی از تصویر نگار تا نستعلیق.-- فهرست کتابها.-- فهرست رساله های خوشنویسی.-- فهرست اشعار فارسی.-- فهرست اشعار عربی.-- فهرت آیات و احادیث و عبارات عربی، فارسی و ترکی<
خط -- تاریخ
تاریخ خوشنویسی
خط -- ایران -- تاریخ
خوشنویسی -- ایران -- تاریخ
خوشنویسان ایرانی
خط عربی
خط کوفی
خط ثلث
خط محقق
خط ریحان
خط نسخ
خط نستعلیق
خط توقیع
خط رقاع
خط رقعه
کتیبهها
کتیبههای معماری
کتیبههای قرآنی+
P
۲۱۱
/
۳
/
الف
۹
ق
۲ ۱۳۹۲
پدید آورنده
عنوان
عنوان
چگونگی پیدایی و تحول خط از تصویرنگار تا نستعلیق