بررسی میزان و فاکتورهای مؤثر بر عدم پایبندی به درمان دارویی پس از ترخيص در نوجوانان با سابقه بستری در بخش کودک و نوجوان بیمارستان روانپزشکی رازی در بازه زمانی ابتدای شهریور ١٤٠١ تا پایان شهریور 1402
[پایان نامه]
Evaluation of the rate and Associated factors of medication non-adherence to drug treatment in adolescents after discharge from the child and adolescent ward of Razi Psychiatric Hospital from September 2022 to September 2023
مریم روستایی توچقازی
علوم توان بخشی و سلامت اجتماعیUniversity of Social Walfare and Rehabilitation
۱۴۰۲
۷۹ص.
پیوست
20
7
۱۴۰۱۱۰/۲۱
مقدمه و هدف: پایبندی نامطلوب به رژیمهای درمانی، مانع بزرگی برای اثربخشی درمان و نتایج مثبت در بیماران است. عدم پایبندی در میان جمعیتهای نوجوانان چالشهای منحصربهفردی را برای پزشکان ایجاد میکند. هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پایبندی به درمان دارویی نوجوانان با سابقه بستری میباشد.روش کار: در این مطالعه تحلیلی مقطعی تعداد 100 بيمار نوجوان با میانگین سنی 12 تا 18 سال با سابقه بستری در بیمارستان روانپزشکی رازی از ابتدای شهریور ١٤٠١ تا پایان شهریور ماه 1402 مورد بررسی قرار گرفتند. پایبندی به دارو با استفاده از "چك ليست ساخت محقق (عوامل دموگرافیک، خانوادگی، اقتصادی و عوامل مرتبط با دارو) و همچنین مقیاس رتبه بندی پایبندی به دارو (MARS) ارزیابی شد. همچنین رابطه بیمار و پزشک با استفاده از مقیاس «پرسشنامه ارتباط بیمار و پزشک» (PDRQ9) مورد ارزیابی قرار گرفت.عوامل مختلف و تأثیر آنها بر پایبندی به درمان مورد مطالعه قرار گرفتند. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS ورژن 22 تجزیه و تحلیل شدند.یافتهها: شایعترین اختلال به ترتیب ADHD (60%)، سلوک (60%)، دو قطبی (41%) بود. رژیم دارویی در 47% ریسپریدون، 38% دپاکین و 29% آرپیپرازول بود. 57% نوجوانان پایبندی به درمان داشتند. 10% نوجوانان اصلاً دارو را مصرف نکردند و 65% بیماران طی 6 ماه دارو را قطع کرده و یا دوز دارو را کم کرده و 25% کاملا طبق دستور استفاده کردند. فاکتورهایی که تأثیر معنیداری بر کاهش پایبندی به درمان دارویی داشتند شامل افزایش سن نوجوان (0.006=P)، تحصیلات پدر (0.044=P)، وجود سابقه اختلال روانپزشکی در خانواده (0.022=P)، مصرف فعال مواد (0.04=P)، وضعیت اقتصادی ضعیف خانواده (0.019=P)، افزایش وعدههای دارو (0.015=P)، کاهش بینش (0.029=P) و کاهش ارتباط بین بیمار-پزشک (0.0001>P) بود.نتیجهگیری: با توجه به نرخ بالای عدم پایبندی به درمان دارویی در نوجوانان، توجه به دلایل عدم پایبندی میتواند به افزایش توجه و رضایت بیشتر نوجوانان به درمان روانپزشکی گردد.کلمات کلیدی: پایبندی، نوجوان، بستری، روانپزشکی
Introduction: Medication non-adherence is a significant challenge in treating adolescents with psychiatric disorders, crucial for achieving favorable outcomes. Among adolescents, non-adherence presents unique hurdles for clinicians. This study aims to investigate the factors influencing medication adherence in adolescents previously hospitalized. Methods: This cross-sectional analytic study involved 100 patients (aged 12 to 18 years) with a history of admission from September 1401 to September 1402 in Razi Psychiatric Hospital, Tehran, Iran. Medication adherence was assessed using the “researcher-designed questionnaire (demographic, familial, economic, and medication-relatedad factors) and also Medication Adherence Rating Scale (MARS) Additionally, the patient-doctor relationship was evaluated using the scale” Patien-doctor relationship questionnaire9 (PDRQ9). Various factors—were studied for their impact on treatment adherence. Findings: The prevalent disorders among the sample were: Attention-deficit/hyperactivity disorder(ADHD)60%, conduct disorder (60%), and bipolar disorder (41%). Risperidone (47%), Sodium valproate (38%), and aripiprazole (29%) were the most frequently prescribed drugs for adolescents. About 57% showed good treatment adherence, while 10% did not take the drug at all, 65% discontinued medication or reduced the drug dosage within 6 months, and 25% adhered completely. Factors significantly affecting non-adherence included: younger age of adolescents (P=0.006), father's education (P=0.044), family history of psychiatric disorder (P=0.022), active substance use disorder (P=0.04), poor family economic status (P=0.019), increased medication dosing frequency (P=0.015), poor insight (P=0.029), and a suboptimal patient-doctor relationship (P<0.0001).Conclusion: Considering the high rate of medication non-adherence in adolescents, paying attention to the reasons for non-adherence can have satisfactory outcome of psychiatric treatment in adolescents. Keywords: adherence, adolescent, hospitalization, psychiatry