اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی بر ناراحتی روانشناختی، بهزیستی و پیوند مادر - جنین در دوران بارداری
[پایان نامه]
The effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on psychological distress, well-being and mother-child bonding during pregnancy
علوم توان بخشی و سلامت اجتماعیUniversity of Social Walfare and Rehabilitation
۱۴۰۱
۱۰۸ص.
پیوست
19
05
۱۴۰۱۰۶/۱۹
زمینه و مقدمه: بارداری یکی از حساسترین دوران زندگی هر زن به شمار میآید که ممکن است با تغییرات فیزیولوژیک و روانشناختی زیادی همراه باشد. ناراحتی روانشناختی یکی از شایعترین مشکلاتی است که زنان در این دوران تجربه میکنند و میتواند بهزیستی روانشناختی، پیوند مادر - جنین و کیفیت زندگی آنها را تحتتأثیر منفی قرار دهد. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی بر ناراحتی روانشناختی، بهزیستی روانشناختی، پیوند مادر - جنین و کیفیت زندگی در دوران بارداری و پیادهسازی بستة درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی ویژة زنان باردار، برای کاهش ناراحتی روانشناختی، افزایش بهزیستی و بهبود پیوند مادر - جنین در جامعة ایرانی انجام شد.روش پژوهش: نوع طرح مطالعه از نوع نیمهآزمایشی همراه با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه شامل زنان بارداری بودند که زیر هفتة 30 بارداری بودند. حجم نمونه برابر با 67 نفر بود. نمونهگیری به روش در دسترس انجام شد و افراد بهصورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت هشت جلسه، هفتهای یک جلسه و بهصورت آنلاین درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. جهت جمعآوری دادهها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، مصاحبه بالینی SCID، پرسشنامه افسردگی - اضطراب - استرس (DASS-21)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (PWB)، مقیاس پیوند مادر - جنین (MFAS) و پرسشنامة کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده شد. دادهها از طریق نرمافزار SPSS-26 و با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.یافتهها: نتایج تحلیلها نشان داد درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی، ناراحتی روانشناختی در زنان باردار را کاهش و بهزیستی روانشناختی، پیوند مادر - جنین و کیفیت زندگی افراد را افزایش داد.نتیجهگیری: درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی میتواند به طور قابلتوجهی سلامت روان زنان باردار را بهبود بخشد و از میان متغیرهای وابستة پژوهش، بیشترین تأثیر را بر بهبود افسردگی و بهبود پیوند مادر - جنین دارد؛ بنابراین اجرای این روش در کنار سایر خدمات مراقبتهای دوران بارداری توصیه میشود.واژههای کلیدی: درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی، ناراحتی روانشناختی، بهزیستی، پیوند مادر - جنین، بارداری
Background and introduction: Pregnancy is considered one of the most sensitive periods of every woman's life, which many physiological and psychological changes may accompany. Psychological distress is one of the most common problems women experience in this era. It can negatively affect their psychological well-being, mother-child bonding, and quality of life. This research aim was to determine the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on psychological distress, psychological well-being, mother-child bonding, and quality of life during pregnancy and to implement a package of mindfulness-based cognitive therapy specific to pregnant women, to reduce psychological distress, increase well-being and improve mother-child bonding in Iranian society.Method: The study design was semi-experimental with pre-test, post-test, and follow-up with a control group. The community included pregnant women who were under 30 weeks of pregnancy. The sample size was equal to 67 people. Sampling was done by convenience Sampling, and people were randomly divided into two groups. The intervention group received online mindfulness-based cognitive therapy for eight sessions, one session a week, and the control group was placed on the waiting list. To collect data, demographic information questionnaire, The Structured Clinical Interview for DSM-5 (SCID-5), Depression-Anxiety-Stress Questionnaire (DASS-21), Ryff's Psychological Well-Being Scales(PWB), Maternal Fetal Attachment Scale (MFAS), and The World Health Organization quality of life (WHOQOL) - BREF were used. Data were analyzed through SPSS-26 software using descriptive statistics, covariance analysis, and variance analysis with repeated measures.Results: The analysis showed that mindfulness-based cognitive therapy reduced psychological distress in pregnant women and increased psychological well-being, mother-child bonding, and quality of life.Conclusion: mindfulness-based cognitive therapy can significantly improve the mental health of pregnant women, and among the dependent variables of the research, it has the greatest effect on improving depression and mother-child bonding. Therefore, it is recommended to implement this method along with other prenatal care services.Keywords: mindfulness-based cognitive therapy, psychological distress, well-being, mother-child bonding, pregnancy