طراحی پروتکل ارائه خدمات مددکاری اجتماعی در موارد کودکآزاری جنسی در سازمانها و مؤسسات غیردولتی ارائهدهنده خدمات به کودکان آزاردیده
[پایان نامه]
Designing the protocol of social work services in child sexual abuse in non-governmental organizations and institutions provides services to abused children
علوم توان بخشی و سلامت اجتماعیPsychology & Education of Exceptional Children
۱۴۰۰
۴۹۴ص.
پیوست
20
12
۱۴۰۱/۰۷/۳۰
مقدمه: سازمان بهداشت جهاني، کودکآزاری جنسی را هرگونه بهرهکشی جنسی از کودك براي ارضاي فرد بزرگسال، تعریف میکند. آمارهای منتشر شده مبين شـيوع بـالاي این پدیده اجتماعی اسـت. مددکاران اجتماعی به عنوان یکی از اعضای حرفهای تیم مراقبت در حوزه کودکآزاری به خصوص کودکآزاری جنسی، در صورت مشخص بودن نقش آنها در تیم ارائه خدمات، میتوانند در زمینه پیشگیری، شناسایی کودکان در معرض خطر، ارائه مراقبتهای روانی - اجتماعی و حمایت از کودک پس از وقوع آزار نقش مؤثری ایفا نمایند.روش: مطالعه پیش رو براساس ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، یک مطالعه ترکیبی است و از دو فاز تشکیل شده است. در فاز اول ابتدا با بهره¬گیری از مصاحبه¬هایی نیمه-ساختاریافته با 22 نفر مشارکتکننده (شامل متخصصین فعال در زمینه کودک¬آزاری جنسی، کودکان آزاردیده جنسی و اعضای خانواده آنان) و تحلیل محتوای کیفی مصاحبه¬های انجام شده، اطلاعاتی جامع در زمینه این آسیب و مداخلات روانی - اجتماعی پس از وقوع آزار جنسی جمع¬آوری شد. در ادامه با روش کتابخانهای، اسناد، پروتکل¬ها، راهنماها و مداخلات مددکاری اجتماعی موجود در سطح ایران و جهان، مرور شد. در نهایت در پایان این فاز، ترکیب نتایج این دو مرحله با استفاده از بحثهای گروهی تیم تحقیق به تدوین پیشنویس پروتکل منجر شد. سپس در فاز دوم، پروتکل توسط خبرگان اعتبارسنجی شده است.یافتهها: با تحلیل یافتههای حاصل از تحلیل محتوای کیفی مصاحبهها، در نهایت 6 تم، 11 مقوله اصلی و 66 زیرمقوله استخراج شد که نشاندهنده عوامل تسهيلكننده و بازدارنده مداخلات و خدمات مددكاري اجتماعی، کاستیها و نقاط قوت این مداخلات و خدمات، راهکارهای بهبود مداخلات و خدمات موجود و نیازهای روانی - اجتماعی کودکان آزاردیده و خانواده آنان بود. در بخش مرور نظاممند نیز، جستجوی اولیه در پایگاههای علمی منجر به شناسایی 75 مطالعه شد. با بررسی متن کامل این مطالعات براساس معیارهای ورود و خروج، 13 مطالعه برای مرور باقی ماند، از این تعداد 8 مقاله به زبان فارسی و بقیه به زبان انگلیسی منتشر شده بودند. در نهایت با ترکیب یافتهها پروتکل ارائه خدمات مددکاری اجتماعی برای قربانیان آزار جنسی در پنج مرحله (شناسایی اولیه، ارزیابی سریع وضعیت کودک و ارائه خدمات فوری، ارزیابی جامع و کل¬نگر نیازها و وضعیت کودک و خانواده، تعیین اهداف و برنامه¬ریزی برای مداخلات، ارائه مداخلات و پیگیری و ارزشيابي خدمات و مداخلات ارائه شده) تدوین شد.بحث و نتیجهگیری: در این مطالعه ضمن شناسایی نیازهای کودکان قربانی آزار جنسی و خدمات و مداخلات موجود، پروتکل ارائه خدمات مطلوب مددکاری اجتماعی طراحی و معرفی گردید. پیش بینی میشود، در صورتی که مددکاران اجتماعی از پروتکل مداخلهای طراحی شده استفاده نمایند، بتوانند در زمینه ارائه خدمات به کودکان قربانی آزار جنسی مؤثر واقع شوند. کلیدواژه: پروتکل، کودکآزاری، کودکآزاری جنسی، تحلیل محتوای کیفی، مددکاری اجتماعی.
Introduction: The World Health Organization defines child sexual abuse as any sexual exploitation of a child for the satisfaction of an adult. Published statistics show the high prevalence of this social phenomenon. Social workers, as a professional member of the care team in the field of child abuse, especially child sexual abuse, if their role in the service delivery team is clear, can have an effective role in the prevention, identifying children at risk, providing psychosocial care and supporting the child after occurrence of harassment. Method: The upcoming study is a mix method study and consists of two phases. In the first phase, Semi-structured interviews were conducted with 22 participants (including experts in the field of child sexual abuse, sexually abused children and their family members) who were purposefully selected. The interviews were audio recorded, transcribed, and analyzed using the content analysis method. Further, the documents, protocols, guidelines and social work interventions reviewed and the combination of the results of these two stages using the group discussions of the research team led to the drafting of the protocol. Then in the second phase, experts have validated the protocol.Results: By analyzing the findings from the qualitative content analysis of the interviews, finally 6 themes, 11 main categories and 66 subcategories were extracted, which show the facilitators and barriers of interventions to child sexual abuse, the shortcomings and strengths of these interventions and services, ways to improve interventions and services and psychosocial needs of abused children and their families. In the systematic review section, the initial search in scientific databases led to the identification of 75 studies. By examining the full text of these studies based on the inclusion and exclusion criteria, 13 studies remained for review, of which 8 articles were published in Persian and the rest in English. Finally, by combining the findings, the protocol for providing social work services for victims of sexual abuse in five stages (initial identification, quick assessment of the child's condition and providing immediate services, comprehensive and comprehensive assessment of the needs and condition of the child and family, setting goals and planning for interventions, providing interventions and follow-up and evaluation of services and interventions provided) were developed.Conclusion: In this study, while identifying the needs of child victims of sexual abuse and existing services and interventions, a protocol for providing optimal social work services was designed and introduced. It is expected that if social workers use the designed intervention protocol, they can be effective in providing services to children who are victims of sexual abuse.Keywords: Protocol, Child Abuse, Child Sexual Abuse, Qualitative Content Analysis, Social Work.