عنوان

تدوین و ارزیابی بسته آمادگی روانی- اجتماعی برای بازنشستگی

۳۴۵۷پ

فارسی

تدوین و ارزیابی بسته آمادگی روانی- اجتماعی برای بازنشستگی

[پایان نامه]

Development and evaluation of preparation of retirement

علوم توان بخشی و سلامت اجتماعیUniversity of Social Welfare and Rehabilitation Sciences

۱۴۰۱

۱۴۰ص.

پیوست

20

12

۱۴۰۱/۰۳/۲۸

زمینه و هدف: بازنشستگی یکی از تحولات مهم دوره سالمندی است که تغییراتی را در ابعاد مختلف زندگی سالمندان ایجاد می‌کند. آشنایی بیشتر با جنبه‌های مختلف این پدیده خصوصاً در زمینه آمادگی افراد برای ورود به این دوره و حوزه‌های روانی و اجتماعی که کمتر به آن پرداخته‌شده حائز اهمیت است. این مطالعه باهدف درک پیامدها، موانع و تسهیل‌کننده‌های روانی اجتماعی بازنشستگی و تدوین یک بسته جهت آمادگی روانی- اجتماعی برای بازنشستگی انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش در پارادایم تحقیقات کیفی و در دو مرحله تحلیل محتوا قراردادی و روایی محتوا انجام شد. در فاز اول نمونه این تحقیق را 22 نفر از افراد دارای تجربه یا تخصص حوزه بازنشستگی با استراتژی حداکثر تنوع و به روش نمونه‌گیری هدفمند تشکیل دادند. داده‌ها در بازه زمانی اسفندماه 1397 تا شهریورماه و با تکنیک مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته 1398جمع‌آوری شد. از رویکرد گرانهایم و لاندمن (2004) نیز جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شد. در فاز دوم، بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه و بررسی متون بسته تدوین گردید. با استفاده ازنظر 20 متخصص درزمینه کار با سالمند و بازنشستگی نیز روایی محتوا بسته مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: میانگین سنی مشارکت‌کنندگان بازنشسته در مرحله کیفی30/6±15/63 و شرکت‌کنندگان در آستانه بازنشستگی 63/2±75/53 بود. بیشتر شرکت‌کنندگان این پژوهش مردان بودند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها منجر به استخراج 4 طبقه اصلی و 13 زیر طبقه شد که جنبه‌های مختلف روانی و اجتماعی پدیده بازنشستگی را پوشش می‌دادند. این طبقات شامل چالش‌های روانی و اجتماعی، رشد بعد از بازنشستگی، موانع سازگاری بازنشستگی و تسهیلگرهای زمینه‌ای و حمایتی بودند. یافته‌ها مؤید این مطلب بودند که افراد در مواجهه با انتقال به این دوران با ترکیبی از احساسات روانی و مسائل اجتماعی خوشایند و مثبت یا رنج‌آور و منفی برخورد می‌کنند. در این میان مشکلات در سلامت، فقدان برنامه بازنشستگی و نقص ساختار کلان به‌صورت موانع عدم سازگاری و ویژگی‌های فردی، ویژگی‌های شغلی و سیستم‌های حمایت اجتماعی نیز به‌صورت تسهیل‌کننده‌های سازگاری با بازنشستگی شناسایی شدند. در فاز دوم، محتوای بسته آموزشی توسط متخصصان از طریق آزمون CVRبررسی شد. نتایج نشان داد که کلیه آیتم‌های جلسات با مقدار بالاتر از 7/0 مورد تائید قرار گرفت. نتیجهگیری: فاکتورهای روانی و اجتماعی بازنشستگی موضوع قابل‌توجهی در حوزه خدمات سالمندی محسوب می‌شود. نتایج پژوهش نشان داد که بسته آموزشی با در نظر گرفتن فاکتورهای مؤثر روانی اجتماعی در سازگاری افراد در مرحله بازنشستگی و بر اساس نظریات روانشناسی و سالمندشناسی از روایی برخوردار بود. بنابراین می‌تواند دید مناسبی به ارائه‌دهندگان خدمات سالمندی و متخصصان سلامت دهد. در حقیقت این بسته می‌تواند جهت آمادگی افراد برای ورود به بازنشستگی در ایران کمک‌کننده باشد.واژه‌های کلیدی: مددکاری اجتماعی، سالمندی، بازنشستگی، بسته آمادگی، بهزیستی روانی-اجتماعی، پژوهش کیفی

Background and Aim:Retirement is one of the considerable developments for the elderly, leading to changes in various aspects of the lives of the elderly. Undoubtedly, it is important to know more about the various aspects of this phenomenon, especially the psychological and social issues, which are less addressed, and the readiness of individuals to enter this transition. The aim of this study was to understand the consequences, obstacles, and psychosocial factors of retirement and develop a psychosocial pre-retirement program.Materials and Methods:This research relied on a qualitative research paradigm. It was in two sections; conventional content analysis and content validity. In the first section, Samples were 22 Participants experienced or scientific experts in retirement and were based on maximum diversity and purposeful sampling strategy. Data were collected through semi-structured interviews between February 2019 to September 2019. Granheim and Landsman’s (2004) approach was used for data analysis. In the second phase, based on the findings of the interview and review of previous studies, an educational package was developed. Twenty experts who had experience working with seniors and retirees reviewed the package and the content validity ratio (CVR) used for the approved package. Results:The mean age of the retirees in the qualitative section was 63/15± 6/30 and participants that to be retired were 53/75±2/6 . The majority of the participants in this study were men. Four main categories and thirteen sub-categories were extracted which covered various psychosocial aspects of retirement.Psychosocial challenges were included emotional deprivation, reduction of psychological resilience, role loss, social isolation, and family challenges. Post-retirement growth was categorized into two subcategories including developing active interests and activities, and freedom. In retirement adjustment obstacles category identified health problems, lack of retirement plans, and macrosystem deficit as subcategories. Besides, contextual and supportive facilitators category was included individual characteristics, job characteristics, and social support systems. The second phase of this study package was analyzed based on the validity of the content from the viewpoint of experts working with seniors and social workers. The Results showed that the content validity ratio (CVR) for all session factors confirmed above 0.7.Conclusion:Psychosocial factors in retirement are a considerable issue in senior health services. The results showed that the educational package was valid based on psychosocial factors in retirement adjustment, psychological and gerontological theories, and the transtheoretical model. So it can broaden the perspective of senior service providers and retired health professionals. Indeed, this package can be useful for retirement in Iran. Keywords: Social work; Aging; Retirement; Preparation; Psychosocial well-being; Qualitative approach

مددکاری اجتماعی

Social Work

علوی شهری ، زهره السادات

Alavi, Zohre

علی پور، فردین

ابوالفتحی ممتاز، یدالله

ایران

دانشگاه علوم توان بخشی و سلامت اجتماعی

20221012

D

TF

279226

a

Y