عنوان

کارآمدی توانبخشی شناختی رایانه‌ای بر کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی

۳۴۱۷پ

فارسی

کارآمدی توانبخشی شناختی رایانه‌ای بر کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی

[پایان نامه]

The Efficacy of Computerized Cognitive Rehabilitation on Executive Functions and Social Skills in Children with Attention Deficit /Hyperactivity Disorder (ADHD)

علوم توان بخشی و سلامت اجتماعیUniversity of Social Welfare and Rehabilitation Sciences

۱۴۰۱

۱۲۳ص.

پیوست

19

06

۱۴۰۱/۰۴/۱۲

هدف: اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی - تحولی است که با مشکلات متعدد در کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی همراه است. پژوهش حاضر به منظور تعیین کارآمدی توانبخشی شناختی رایانه‌ای بر کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه شبه آزمایشی از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان 6 تا 12 سال دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بودند که در شهر سنندج در سال تحصیلی 1401-1400 ثبت¬نام کردند. از میان آنها، 30 کودک دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با روش نمونه‌گیری در دسترس از بین مراجعین مراکز دولتی و خصوصی بهزیستی شهر سنندج انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در 10 جلسه توانبخشی شناختی رایانه‌ای شرکت کردند ولی گروه کنترل فقط در برنامه‌های متداول مدرسه (برنامه‌های آموزشی بر مبنای کتاب‌های درسی دبستان) افراد هر دو گروه قبل و بعد از جلسات مداخله، با استفاده از مقیاس درجه-بندی کانرز، ماتریس‌های پیش¬رونده ریون، پرسشنامه درجه¬بندی رفتاری کارکردهای اجرایی و مقیاس درجه¬بندی مهارت¬های اجتماعی، ارزیابی شدند. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و نسخه SPSS 25 تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که توانبخشی شناختی رایانه‌ای موجب بهبود کارکردهای اجرایی و شاخص فراشناخت شده است و با توجه به ضریب اتا می‌توان نتیجه گرفت که به ترتیب 36% و 47% از تغییرات ناشی از شرکت در جلسات مداخله‌ای می‌باشد؛ اما این برنامه تاثیر معناداری بر شاخص تنظیم رفتار و مهارت‌های اجتماعی نداشت و با توجه به ضریب اتا می‌توان گفت که به ترتیب 10% و 2/1% از تغییرات ناشی از شرکت در جلسات درمانی می‌باشد؛ همچنین این تغییرات پس از پنج هفته پیگیری نیز پایدار ماند.نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه کارکردهای اجرایی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی پس از شرکت در جلسات توانبخشی شناختی رایانه‌ای بهبود یافته است می¬توان نتیجه گرفت که استفاده از این مداخله بر کارکردهای اجرایی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی تأثیر مثبت دارد و از این جهت می¬توان از از این برنامه برای بهبود کارکردهای اجرایی استفاده کرد.کلیدواژه‌ها: توانبخشی شناختی رایانه‌ای، کارکردهای اجرایی، مهارت‌های اجتماعی، اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی

Objective: Attention deficit hyperactivity disorder is one of the most common neurodevelopmental disorders associated with problems in executive functions and social skills. The present study was conducted in order to make computerized cognitive rehabilitation efficiency on the executive functions and social skills of children with attention deficit hyperactivity disorder. Method: The method of this research was semi-experimental and pretest-posttest with control and intervention group. The statistical population of this study consisted of all students with attention deficit hyperactivity disorder in Sanandaj city during 2021-2022. Among them, 30 children with attention deficit hyperactivity disorder from public and private clinics of Sanandaj were selected randomly then, were randomly replaced into two groups of experimental and control (15 students in each). The experimental group participated in 10 sessions of computerized cognitive rehabilitation, but the control group just in the conventional programs (books and their practices). Participants of both groups were evaluated before and after intervention sessions, by using the Connors’s Parent Rating Scale (CPRS), Behavior Rating Inventory of Executive Function (BRIEF), Raven’s progressive matrices, Gersham and Elliott Social Skills questionnaire. Repeated measurement was used for analyzed using SPSS 25.Results: Repeated measurments indicated that computerized cognitive rehabilitation intervention improved executive functions and metacognition and according to Eta coefficient it can be concluded that 36% and 47% of the changes caused by attending intervention sessions; but, this intervention has not significant changes in behavioral regulation and social skills and according to Eta coefficient it can be concluded that 10% and 1/2% of the changes caused by attending intervention sessions also, these changes remained stable after five weeks’ follow-up. Conclusion: Given that the executive functions of children with attention deficit hyperactivity disorder have improved after attending computerized cognitive rehabilitation sessions, it can be concluded that use of this intervention on executive functions of children with this disorder has a positive effect. Therefore, this program can be used to improve executive functions. Keywords: Computerized Cognitive Rehabilitation, Executive Functions, Social Skills, Attention Deficit Hyperactivity Disorder

مهارت‌های اجتماعی

Social Skills

حیدریان، میلاد

Heydarian, Miilad

پورمحمدرضای تجریشی، معصومه

نجاتی، معصومه

ایران

دانشگاه علوم توان بخشی و سلامت اجتماعی

20220712

D

TF

279226

a

Y