تحلیل اثر تعیین¬کننده¬های اجتماعی بر الگوی توزیع رویدادهای استرسزا در ساکنان شهر تهران
[پایان نامه]
Analysis the effect of social determinants on the distribution pattern of stressful events in residents of Tehran
علوم بهزیستی و توانبخشی University of Social Welfare and Rehabilitation
۱۳۹۹
ر،۲۲۳ص.
پیوست
دکترا
سلامت و رفاه اجتماعی Social Welfare Management
۱۳۹۹/۱۰/۲۴
مقدمه: تعیین¬کننده¬های اجتماعی رویدادهای استرسزا نقش مهمی در الگوی توزیع رویدادهای استرسزا دارند. هدف از این مطالعه شناخت، تحلیل و تبیین آثار تعیین¬کننده¬های اجتماعی در سطوح مختلف بر الگوی توزیع رویدادهای استرسزا است.روش¬شناسی: پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و با بهره¬گیری از داده های طرح سنجش تنش¬های روانی و اجتماعی در شهر تهران اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه ساکنین مناطق 22 گانه شهر تهران در سال 1396 و نمونه پژوهش شامل 5985 نفر بود. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته با تکنیک تحلیل عاملی می باشد. جهت تحلیل داده ها از مقایسه میانگین¬ها، تحلیل رگرسیونی، تحلیل نابرابری با ضریب تمرکز، تجزیه نابرابری با روش اگساکا-بلایندر و تحلیل چند سطحی استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS، ,STATA AMOSتحلیل شد.یافته¬ها: با تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی، ابزار «سنجش رویدادهای استرسزا» با 11 عامل ساخته شدکه میزان شاخص کفایت نمونه¬ها (KMO) 822/0 و مقدار واریانس تبیین شده (R2) 49/0 بود. شاخص-های برازش در تحلیل عامل تأییدی نیز ابزار را تأیید کردند. میانگین رویدادهای استرسزا در مناطق مختلف شهر تهران توزیع نامتوازن دارد و بیشتر رویدادهای استرسزا در مناطق با توسعهیافتگی پایین قرار دارند. با تحلیل نابرابری با ضریب تمرکز، تجربه رویدادهای استرسزای ناشی از مشکلات سیاسی، مشکلات محله و آسیب¬های اجتماعی، مشکلات معیشتی و دستمزد، ترس از آینده و مشکلات مسکن به سود افراد برخوردار و در مشکلات تحصیلی به سود افراد کمتر برخوردار و در سایر مشکلات تفاوت معناداری به دست نیامد. در توجیه نابرابری بین گروه برخوردار و کمتر برخوردار در مجموعه رویدادهای استرسزا، سن، جنس، سطح توسعهیافتگی منطقه و بهویژه تحصیلات نقش مهمی دارند. درتحلیل چند سطحی، 8 رویداد استرسزا که ICC آنها بالای 5 % است، مدل نهایی رویدادهای استرسزا را تشکیل دادند. بحث و نتیجه¬گیری: تعیینکننده¬های اجتماعی و بهویژه وضعیت اجتماعی و اقتصادی بر الگوی توزیع نابرابری اثر دارند و تمرکز اصلی رویدادهای استرسزا در پهنه¬های کمتر توسعهیافته شهر تهران و در افراد کمتر برخوردار است. این اختلاف ناشی از عوامل مختلف است که شامل عوامل جمعیت شناختی و شاخص¬های اجتماعی و اقتصادی خانوار و منطقه است. مدل نهایی با تحلیل چند سطحی نشان داد که در برخی رویدادهای استرسزا مانند رویدادهای استرسزای تحصیلی و شغلی، عوامل سطح منطقه بیشتر در مدل باقی ماندند. کلید واژه¬ها: رویدادهای استرسزا، تعیینکننده¬های اجتماعی، نابرابری، تحلیل چند سطحی، ابزارسازی
Background: Social determinants of stressful events play an important role in the distribution pattern of stressful events. The purpose of this study is to identify, analyze and explain the effects of social determinants at different levels on the distribution pattern of stressful events.Methods: The research was descriptive-analytical and was conducted in Tehran using the data of the psychological and social stress assessment plan. The statistical population included all residents of 22 districts of Tehran in 2017 and the research sample included 5985 people. The research tool was a researcher-made questionnaire using factor analysis technique. For data analysis, means comparison, regression analysis, inequality analysis with concentration coefficient, inequality analysis by Oxaca-Blinder method and multilevel analysis were used. Data were analyzed using SPSS software, STATA AMOS.Results: By exploratory and confirmatory factor analysis, the tool "Measurement of stressful events" (MSE) with 11 factors was developed with Kaiser-Meyer-Olkin Measure of sampling adequancy (KMO) 0.822 and a explained variance (R2) 0.49. Fitness indicators in confirmatory factor analysis also confirmed the tool. The mean of stressful events in different areas of Tehran is unbalanced and most of the stressful events are in low development areas. Analyze inequality by absolute coefficient of concentration (ACI) indicated that experience stressful events caused by political problems, neighborhood and social problems, livelihood and wage problems, fear of the future and housing problems are pro-richand no significant difference was found in other problems. In justifying the inequality between the privileged and the less privileged group in the set of stressful events, age, gender, level of development of the region and especially education have an important role. In the multilevel analysis, 8 stressful events with an ICC above 5% formed the final model for the formation of stressful events.Conclusion: Social determinants and especially socioeconomic status affect the distribution pattern of inequality and the main focus of stressful events is in less developed areas of Tehran and in less previleged people. This difference is due to various factors, including demographic factors and socio-economic indicators of the household and the region. The final model with multilevel analysis showed that in some stressful events such as stressful academic and occupational events remained higher in the region level.Keywords: Stressful events, social determinants, inequality, multilevel analysis, tool making