تدوین و اجرای برنامه ارتقاء تاب آوری برای دانش آموزان نوجوان دچار کم شنوایی مدارس تلفیقی و بررسی اثرات آن بر سلامت روان( بهزیستی روانی) آنان
[پایاننامه]
Developing and implementing a resiliency enhancement program and study its effects on mental health (well-being) of adolescents with hearing impairment in mainstream schools
علوم بهزیستی و توانبخشی University of Social Welfare and Rehabilitation))
علوم بهزیستی و توانبخشی University of Social Welfare and Rehabilitation))
مقدمه :مطالعه حاضر با هدف تدوین و اجرای برنامه ارتقاء تاب آوری برای دانش آموزان نوجوان دچار کم شنوایی مدارس تلفیقی و بررسی اثرات آن بر بهزیستی روانی آنان، انجام شد .روش بررسی :پژوهش حاضر در سه فاز؛ تدوین برنامه ارتقا تاب آوری، تعیین روایی و پایایی آزمونها، و تعیین اثر اجرای برنامه ارتقاء تاب آوری بر تاب آوری، بهزیستی روان و متغیرهای واسط آنها دردانش آموزان نوجوان دچار کم شنوایی مدارس تلفیقی، انجام شد .تعداد نمونه در هر یک از گروه ها( مداخله و شاهدها شامل دانش آموزان دچار کم شنوایی و دانش آموزان عادی)، ۶۱ نفر محاسبه و با احتساب ۵ ریزش تعداد ۶۴ نفر تعیین شد که بصورت تصادفی در هر گروه جایگزین شدند .برای تدوین محتوای مداخله از شیوه integrative review ، استفاده شد که طی آن از محتوای ۶ برنامه، کتابها و مطالب گوناگون معرفی شده استفاده گردید .گروه آزمایش طی ۱۲ جلسه ۷۵ دقیقهای( دو روز در هفته) آموزش دریافت نمودند، درحالیکه گروه کنترل تنها از آموزشهای مدرسه بهرهمند شدند .در این مطالعه پرسشنامه های تاب آوری کانر دیویدسون، سلامت روان، مقابله با استرس، کنترل عواطف نوجوانان، پرسشنامه (SDQ)تواناییها و مشکلات، هوش هیجانی شات ، هوش اجتماعی ترومسو، خودتنظیمی مویلانن پس از آزمودن روایی و پایایی آنها ، قبل و بعد از مداخله و در مرحله پیگیری( دو ماه بعد از اتمام مداخله) استفاده شدند .برای توصیف داده های پژوهش از میانگین، انحراف معیار، تعداد و درصد وبرای آزمون فرضیهها و تعیین اثر آموزش بر حسب نرمال بودن یا نبودن توزیع متغیرهای مورد نظر، از آزمونهای پارامتریک یا غیر پارامتریک استفاده شد .یافته ها :تغییرات ایجاد شده در نمرات بعد از مداخله و پیگیری نشان داد، برنامه آموزشی تاب آوری منجر به افزایش معنادار نمرات تاب آوری، بهزیستی روان، هوش هیجانی و خودتنظیمی گروه مداخله( دانش آموزان نوجوان دچار کم شنوایی مدارس تلفیقی) نسبت به دو گروه شاهد( کم شنوا وشنوا) شده است ،( ۰۰۱.۰ .)>pاما در مورد اثر مداخله بر استفاده از راهبردهای مقابله ای(روبرو شدن، دوری گزینی، خودکنترلی، درخواست حمایت اجتماعی، مسئولیت پذیری، حل مسئله و ارزیابی مجدد مثبت)، نتایج در بعد از مداخله و پیگیری متفاوت بود .نمرات حیطه های روبرو شدن، خودکنترلی، درخواست حمایت اجتماعی و حل مسئله، پس از مداخله و پیگیری در گروه مداخله نسبت به گروههای شاهد افزایش معنادار نشان داد( ۰۰۱.۰ .)>pیافته ها موید تاثیر مداخله بر بکار گیری راهبرد گریز-اجتناب و مسئولیت پذیری نبود .نتایج گروه مداخله نشان داد که مشکلات(بیش فعالی، نشانه های هیجانی، مشکلات سلوک و مشکلات دوستان) بعد از مداخله بطور معناداری در آنها کاهش و رفتار مطلوب اجتماعی افزایش یافت( ۰۰۱.۰) >pو این تغییرات در ارزیابی پیگیری بجز در حیطه مشکلات سلوک در دیگر حیطه ها برجا ماند .نتایج پرسشنامه کنترل عواطف نشان داد که ترس از اضطراب، افسردگی، عصبانیت بعد از مداخله بطور معناداری کاهش یافت و اثر آن تا سنجش پیگیری باقی ماند( ۰۰۱.۰ .)>pدر مورد هوش اجتماعی افزایش نمرات گروه مداخله نسبت به گروه شاهد کم شنوا، در پس آزمون( ۰۳۶.۰) =pو در پیگیری با گروه شاهد شنوا معنادار بود(۰۴۰.۰) =p و در زیر مجموعه ها؛ پردازش اطلاعات اجتماعی نسبت به گروه کم شنوا( ۰۰۱.۰) =p و شنوا( ۰۰۵.۰) =p در پس آزمون معنادار بود .نتیجه گیری :آموزش تاب آوری می تواند افزایش تاب آوری، مقابله با استرس، هوش هیجانی، کنترل عواطف، خود تنظیمی، هوش اجتماعی، بهزیستی روان، توانمندیها و کاهش مشکلات( رفتاری) در دانش آموزان نوجوان دچار کم شنوایی مدارس تلفیقی، را به همراه داشته باشد .این آموزش توانسته بویژه در حیطه هایی اندازه اثر بسیار بالا داشته باشد؛ تاب آوری ۹۶.۱، هوش هیجانی ۵۰.۱، کنترل عواطف ۱۲.۱، بهزیستی روان ۸۱.۰ و مقابله با استرس ۸۲.۰ .این نشان می دهد آموزش مهارتهای تاب آوری چون آگاهی از هیجانات و مدیریت آنها، استراتژیهای مقابله، روشهای فکر کردن و ارتباط بین افکار و احساسات، حل مسئله و ارتباط با دیگران توانسته موثر واقع شده و تاثیر خود را در حیطه های گوناگون نشان دهد .کلید واژه ها :تاب آوری، بهزیستی روانی، کم شنوایی، دانش آموزان نوجوان مدارس تلفیقی
Introduction: The aim of the present study was to design and apply a resilience intervention program for adolescent students with hearing loss in inclusive schools. Methods: This study had three phases; 1.design the intervention program, 2. Determine the reliability and validity, and 3. Study the effectiveness of the program on resilience, well-being, and some other related variables in adolescent students with hearing loss in inclusive schools. For preparing the program, the integrative review was used. The number of participants was calculated to be 61 students in which with 5 of falling, it was counted to be 64 (in each of experimental and two control groups). They were randomly assigned to experimental and control groups (students with hearing loss and typical students). The experimental group received the intervention in 12 sessions, two times a week for 75 minutes, while the control group just had the usual school curriculum. In this study, Connor, Davidson Resilience Scale, Well-Being (EPOCH) Scale, Folkman & Lazarus Coping Scale, Moilanen Self-regulation Scale, Strength and Difficulties(SDQ) Scale, Affective Control Scale, Shutee Emotional Intelligence Scale, Tromso Social intelligence Scale were used in pre, post, and follow up tests. For the analysis, mean, standard deviation, percentage, and for testing the hypothesis, the parametric and non-parametric tests were used. Results: Comparing the experimental and control groups; the changes in post-tests and follow-ups indicated that the intervention program was effective for the experimental groups and the scores were enhanced in the areas of resilience, well-being, emotional intelligence, self-regulation (p<.001). The results for coping were different. The changes were significant in post and follow-up tests in the areas of confronting, seeking social support, self control and problem solving, and not for accepting responsibility and escape-avoidance areas. The results for strengths and difficulties (pro-social behavior, hyperactivity, peer problems, emotional symptoms and conduct problems) showed that the changes in post and follow-ups were significant (p<.001), except for conduct disorder which was not significant in follow-up. In the affective control areas, the results indicated a significant reduction in fear of depression, anxiety, anger in post and follow-ups (p<.001). The result for social intelligence, a significant change was shown in post-test between the experimental group and one of the control groups (students with hearing loss) (p=.036) and in follow-up between the experimental and other control group (typical students) (p=.040). Also, in the post-test of processing social information, the significant changes were observed between experimental and control group(hearing loss students) (p=.001), and between experimental and other control group (typical students) (p=.005). Discussion: Resilience intervention can enhance resilience, well-being, coping with stress, self-regulation, affective control, emotional intelligence, social intelligence, pro-social behaviors and reduces the behavior problems of adolescent students with hearing loss. This intervention program was shown to be effective and the effect sizes in different areas indicate that. For example the effect sizes were very high for resilience =1.96, for emotional intelligence =1.50, for affective control= 1.12, for well-being= .81 and for coping= .82. Key Words: resilience, well-being, hearing loss, adolescent in inclusive schools
ba
Developing and implementing a resiliency enhancement program and study its effects on mental health (well-being) of adolescents with hearing impairment in mainstream schools