اثربخشی آموزش تاب آوری بر بهزیستی روان شناختی کودکان خیابانی با اختلالهای رفتاری برونی شده
[طرح تحقیقاتی]
؛ معصومه پور محمدرضای تجریشی
تهران
: دانشگاه علوم بهزیسیتی و توانبخشی
، ۱۳۹۲.
چاپی
روش :مطالعه حاضر از نوع شبه آزمایشی و طرح این پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود .جامعه مورد مطالعه کلیه کودکان خیابانی ۱۲ تا ۱۶ ساله شهر تهران و عضو جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان بودند .۱۹۷ کودک( ۹۴ دختر و ۱۰۳ پسر )به مقیاس خود گزارشی مشکلات رفتاری( آخنباخ و رسکورلا، ۲۰۰۱ )پاسخ دادند .از میان آنها ۴۷ پسر و ۳۶ دختر که نمرهT ، ۶۳ و بالاتر در مقیاس خود گزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان به دست آورده بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس با جایگزینی تصادفی، ۶۰ نفر( ۳۰ دختر و ۳۰ پسر )به طور مساوی در ۴ گروه( ۲ گروه آزمایش و ۲ گروه کنترل )قرار گرفتند و مقیاس بهزیستی روان شناختی( ریف، ۱۹۸۹ )را تکمیل کردند .سپس افراد گروه آزمایش در ۱۵ جلسه آموزش تاب آوری( ۳ جلسه در هفته، هر جلسه ۶۰ دقیقه )شرکت کردند و گروه کنترل در این مدت زمانی هیچگونه آموزشی فراتر از آموزشهای رسمی جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان دریافت نکردند .در پایان جلسات آموزشی، هر ۲ گروه مجددا به مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف( ۱۹۸۹ )پاسخ دادند .داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره دو عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .یافتهها :نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره دو عاملی نشان داد که میزان پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، تسلط بر محیط، زندگی هدفمند و رشد شخصی کودکانی که تحت برنامه آموزش تاب آوری قرار گرفتند، بیشتر از کودکان گروه کنترل بود( ۰/۰۰۱ .>P)ولی در میزان خودمختاری گروه های کنترل و آزمایش، تفاوتی در سطح خطای کمتر از پنج صدم مشاهده نشد .همچنین تحلیل دادهها نشان داد که پسران در مؤلفه زندگی هدفمند اثرپذیری بیشتری نسبت به دختران داشتند( ۰/۰۰۵ .>P)در سایر مؤلفهها اثر جنس و اثر تعامل جنسیت با گروه معنی دار نشده است .نتیجه گیری :میتوان نتیجه گرفت که برنامه آموزش تاب آوری احتمالا بر بهزیستی روان شناختی کودکان خیابانی تأثیر مثبت دارد .بنابراین، استفاده از برنامه آموزش تاب آوری برای افزایش سلامت روان شناختی این گروه از کودکان و پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات سلامتی پیشنهاد میشود .واژه های کلیدی :آموزش تاب آوری، بهزیستی روان شناختی، کودکان خیابانی، اختلالهای برونی
The> Effectiveness of Resilience Training on Psychological Well-Being of Street Children with Externalizing Behavior Disorders<