تقویت مشارکت اجتماعی-اداری زنان و تضمین حقوق استخدامی آنها یکی از اهداف حقوق بشر بوده و اسناد حقوق بشر در این راستا، احکامِ صریح دارد. حقوق استخدامی زنان و رفع تبعیض در برابر آنها از جمله مسایلی اند که در اسناد حقوق بشر بین المللی و در حقوق حقوق داخلی کشورها مورد توجه قرار گرفته است. قانون اساسی عراق در ماده 6 (فصل دوم) به مساوات زنان با مردان در امور استخدامی پرداخته و دولت را مکلف میسازد که در راستای تضمین حق کار زنان تلاش کند. همچنین قانون کار عراق در مواد 53، 85، 86، 92، 84، 87 و 91 به طور خاص چگونگی و گستره حقوق زنان را در محیط کار توضیح داده و سعی نموده است تا موانع مشارکت اداری زنان را کاهش دهد. با آنکه نظام حقوقی عراق در دو سطح (قانون اساسی و قانون عادی) به بحث حقوق استخدامی زنان ورود نموده اما در عمل توفیق چندانی در تضمین حقوق استخدامی زنان نداشته است. لذا پرسش اصلی این پژوهش این است که حقوق استخدامی ویژه زنان در حقوق موضوعه جمهوری عراق چیستند؟ با درک این واقعیت این پایان نامه، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال آن است که نخست حقوق استخدامی زنان را در نظام حقوقی عراق به طور توصیفی بیان نموده و سپس کاستیهای آنرا برجسته نماید. نتایج حاصله از تحقیق بیانگر آن است که قوانین عراق (قانون اساسی و قانون کار عراق)، به کار زنان و حقوق آنها در مقابل کارفرمایان، اهمیت ویژهای قایل شده است. این حقوق شامل ضمانتهای حقوقی، ضمانتهای قضایی و تبعیض مثبت میباشد.
Abstract:Strengthening women's socio-administrative participation and guaranteeing their employment rights is one of the goals of human rights, and human rights documents have clear provisions in this regard. Women's employment rights and eliminating discrimination against them are among the issues that have been considered in international human rights documents and in the domestic laws of countries. Article 6 (Chapter II) of the Iraqi Constitution deals with the equality of women with men in employment matters and obligates the government to work towards guaranteeing women's right to work. Also, in articles 53, 85, 86, 92, 84, 87 and 91, the Iraqi Labor Law has specifically explained the nature and scope of women's rights in the workplace and has tried to reduce the obstacles to women's administrative participation. Although the Iraqi legal system has entered into the discussion of women's employment rights at two levels (constitutional law and ordinary law), but in practice it has not been very successful in guaranteeing women's employment rights. Therefore, the main question of this research is, what are the special employment rights of women in the subject law of the Republic of Iraq? By understanding this fact, this thesis, using the descriptive-analytical method, seeks to first describe the employment rights of women in the Iraqi legal system and then highlight its shortcomings. The results of the research show that the laws of Iraq (Constitution and Labor Law of Iraq) have given special importance to the work of women and their rights in front of employers. These rights include legal guarantees, judicial guarantees and positive discrimination.