عنوان

بررسی میزان شیوع، باروری و قدرت حیاتی کیست هیداتیک در گاومیش ها و بزهای‌ کشتار شده در کشتارگاه صنعتی اردبیل

پ۲۹۳۰۰

per

بررسی میزان شیوع، باروری و قدرت حیاتی کیست هیداتیک در گاومیش ها و بزهای‌ کشتار شده در کشتارگاه صنعتی اردبیل

وحید قاسم زاده ابلی

دامپزشکی

۱۴۰۲

۵۱ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

انگل شناسی

۱۴۰۲/۰۶/۱۴

باروری و قدرت حیاتی کیست هیداتیک از عوامل بسیار مهم در اپیدمیولوژی هیداتیدوزیس و اکینوکوکوزیس هستند. از آنجائیکه استان اردبیل یکی از مناطق مهم ایران از نظر وجود جمعیت قابل توجهی از گاومیش است و مطالعۀ درخور در مورد کیست هیداتید در گاومیش های کشتار شده در استان اردبیل انجام نگرفته، بنابراین این مطالعه با هدف بررسی میزان شیوع، باروری و قدرت حیاتی کیست هیداتیک در گاومیش¬ها و همچنین بزهای کشتار شده در کشتارگاه¬ اردبیل انجام شد. در بازۀ زمانی اول بهمن 1400 تا 15 تیر 1401، با مراجعه به کشتارگاه اردبیل تعداد 70 نمونۀ کیست از 70 رأس گاومیش (کبد=22، ریه=48) و 94 نمونۀ کیست از 94 رأس بز (کبد=28، ریه=66)، از اندامهای آلوده جدا شده و پس از ثبت اطلاعات مورد نیاز، برای تعیین میزان باروری و قدرت زیستی کیست به آزمایشگاه انگل¬شناسی دانشکده دامپزشکی تبریز انتقال داده شدند. از هر کیست مقداری مایع در داخل لولۀ آزمایش ریخته و سانتریفوژ ¬شد. از رسوب حاصل گسترش تهیه شده و در زیر میکروسکوپ از نظر وجود یا عدم وجود پرتواسکولکس¬ها برای تشخیص بارور یا استریل بودن کیست¬ها بررسی شد. برای تعیین قدرت حیاتی پروتواسکولکس¬ها، 2-1 قطره از مایع هیداتیک حاوی پروتواسکولکس را روی لام قرار داده و به آن 2-1 قطره رنگ ائوزین 1 درصد اضافه کرده و در زیر میکروسکوپ بررسی شد. در صورت زنده بودن، پروتواسکولکس¬ها به¬رنگ خاکستری مایل به سبز روشن نمایان شدند، در غیر این¬ صورت پروتواسکولکس¬ها به¬رنگ صورتی یا قرمز دیده شدند. در مجموع، میزان باروری کیست¬های کبدی و ریوی گاومیش به¬ترتیب 9 و 5/12 درصد مشاهده شد و از کیست¬های بارور ریوی گاومیش¬های نر و ماده به¬ترتیب 50 و 25 درصد دارای قدرت حیاتی بودند. اگرچه میزان باروری کیست¬های ریوی بیشتر از کیست¬های کبدی بودند ولی میزان قدرت زیستی در کیست¬های کبدی بیشتر بود. میزان باروری کیست¬های کبدی و ریوی در بزها به¬ترتیب 14/32 و 8/28 درصد مشاهده شد. میزان باروری کیست¬های کبدی در بز¬های نر (4/36 درصد) بیشتر از بزهای ماده (4/29 درصد) بود. در بزهای ماده میزان قدرت حیاتی کیست های بارور کبدی 80 درصد بود. و بیشترین میزان قدرت حیاتی کیست¬های بارور کبد متعلق به بزهای گروه سنی بالای 4 سال بود. در موردکیست های ریوی میزان باروری در بزهای ماده (30 درصد) بیشتر از بزهای نر (9/26 درصد) بود. نتایج آنالیز داده¬ها با استفاده از آزمون دقیق فیشر در نرم افزار آماری SPSS نشان داد که هم بین میزان باروری کیست¬های کبدی گاومیش با بز (p< 0.007) و هم بین میزان باروری کیست¬های ریوی گاومیش با بز (p< 0.042) تفاوت معنی دار وجود داشت. در ارتباط با قدرت حیاتی فقط بین میزان قدرت حیاتی کیست¬های بارور کبد گاومیش با بز تفاوت معنی دار مشاهده شد (p< 0.037).

AbstractFertility and viability of hydatid cyst are very important factors in the epidemiology of hydatidosis and echinococcosis. Since Ardabil province is one of the most important regions of Iran in terms of the existence of a significant population of buffaloes, and an appropriate study on hydatid cysts in buffaloes slaughtered in Ardabil province has not been conducted, so this study was aimed to investigate the prevalence, fertility and viability of hydatid cyst removed the livers and lung of buffaloes and goats slaughtered in Ardabil slaughterhouse. In the considered period, by referring to Ardabil slaughterhouse, 70 (liver=22, lungs=48) and 94 (liver=28, lungs=66) cyst samples were taken from 70 buffaloes and 94 goats, respectively. After recording the required information, the samples were transferred to the parasitology lab of the Faculty of Veterinary Medicine, Tabriz, to determine the fertility and viability of the cysts. Some cyst fluid from each cyst was poured into the test tube and centrifuged. Slid preparations were made from the sediments and examined under the light microscope for the presence or absence of protoscolexes to determine the fertility or sterility of cysts. To determine the viability of protoscolexes, 1-2 drops of cyst fluid containing protoscolexes were placed on the slide and 1-2 drops of 1% eosin dye were added to it and examined under a light microscope. If alive, the protoscolexes were visible in light greenish gray color, otherwise, the protoscolexes were seen in pink or red color. In total, the fertility rates of liver and lung cysts of buffaloes were observed as 9 and 12.5%, respectively, and 50% and 25% of fertile lung cysts of male and female buffaloes had viability, respectively. Although the fertility rate of lung cysts was higher than that of liver cysts, the frequency of viability was higher in liver cysts. Fertility rates of liver and lung cysts in goats were observed as 32.14 and 28.8%, respectively. Fertility rate of liver cysts in male goats (36.4%) was higher than female goats (29.4%). In female goats, the viability of fertile liver cysts was 80%, and the highest rate of viability of fertile liver cysts belonged to goats aged over 4 years. Regarding lung cysts, the fertility rate in female goats (30%) was higher than that of male goats (26.9%). Data analysis using Fisher's exact test in SPSS statistical software showed the significant differences between the fertility rates of liver cysts from buffalo and goat (p<0.007) and between the fertility rates of lung cysts from buffalos and goats (p<0.042). Also, a significant difference was found only between the viability of fertile liver cysts from buffalos and goat (p<0.037).

Study on the prevalence, fertility and viability of hydatid cyst in buffaloes and goats slaughtered in the industrial abattoir of Ardabil province

‏قاسم زاده ابلی‏،

وحید ‏

تهیه کننده

‏ایمانی‏،

عباس ‏

استاد راهنما

‏ تبریز