عنوان

بررسی معناشناختی صفات مشترک خدا و انسان از دیدگاه علامه طباطبایی و فخر رازی

پ۲۹۰۷۵

per

بررسی معناشناختی صفات مشترک خدا و انسان از دیدگاه علامه طباطبایی و فخر رازی

عبداله امیری

الهیات وعلوم اسلام

۱۴۰۲

۱۱۲ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

فلسفه و کلام اسلامی

۱۴۰۲/۰۶/۰۴

یکی از جنبه های مهم مبحث صفات الهی که از دیرباز میان متکلمین و فلاسفه اسلامی مطرح است مسئله معناشناختی صفات الهی می باشد، با این مضمون که صفاتی که بین انسان و خدا مشترک هستند آیا به یک معنا به کار می روند یا دارای معانی مختلف می باشند؟ از جمله متکلمینی که این بحث را مطرح نمودند فخررازی و علامه طباطبایی می باشد. در این نوشتار با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به شیوه انجام مطالعات نظری - تطبیقی به تبیین موضوع پرداخته شده است، فخر رازى در تفسیر صفات ثبوتی ذاتی خدا برای فرار از حد تعطیل و تشبیه با تمسّك به قرآن، راه ميانه‌اى به دور از تشبيه افراطى مشبّهه و تنزيه افراطى معتزله را برمى‌گزيند، از نظر وی قبول نداشتن هيچ صفتى براى خدا افراط، و مادى شمردن صفات او تفريط است، و صراط مستقيم راهى حق و معقول در ميان آن دو است. و به اعتقاد علامه عقل بشری در حدّ و توان خود قادر است معانی اوصاف الهی را درک کند. صفاتی که بین انسان و خدا مشترک می باشد مثل علم، قدرت و ... در هر دو مورد هم خداوند و هم انسان به یک معنا به کار می‌رود، منتها اختلاف در شدت و ضعف آنها می باشد. علامه در مورد صفات خبری نه تفويض و عاجز بودن عقل از درك معاني اين‌گونه صفات را قبول می کند و نه تأويل را به آن صورت كه بسياري از اهل تأویل به آن اعتقاد دارند بلکه به پیروی از روش اهل بیت(ع) در تفسیر آیات متشابه قرآن که دارای موهم تجسیم و عیب می باشند آنها را به آیات محکم ارجاع می دهد.

Abstract: One of the important aspects of the topic of divine attributes, which has long been discussed among Islamic theologians and philosophers, is the semantic issue of divine attributes, with the theme that the attributes that are common between man and God are used in the same sense or have different meanings. be Among the theologians who raised this debate are Fakhrazi and Allameh Tabatabai. In this article, the subject has been explained by using the descriptive-analytical method in the way of conducting theoretical-comparative studies, Fakhr Razi's interpretation of God's intrinsic proof attributes to escape from the limit of sabbath and analogy with clinging to the Qur'an is a middle way away from analogy. He chooses Mu'tazila's extreme extreme and Tanziya, in his view, not accepting any attributes for God is extreme, and considering his attributes as material is frivolity, and the straight path is a right and reasonable way between the two. And according to Allameh's belief, the human mind is capable of understanding the meanings of divine attributes. Attributes that are common between man and God, such as knowledge, power, etc., are used in both cases with the same meaning, but the difference is in their intensity and weakness. Regarding the attributes of news, Allama does not accept the delegation and inability of the intellect to understand the meanings of such attributes, nor the interpretation as many people of interpretation believe in, but following the method of Ahl al-Bayt (a.s.) in interpreting similar verses. The Qur'an, which has the illusion of embodiment and defects, refers them to strong verses.

Semantic investigation of divine and human common attributes from the point of view of Allameh Tabatabai and Fakhr Razi.

‏امیری‏،

عبداله ‏

تهیه کننده

‏فروهی‏،

‏کریم زاده قراملکی،

ناصر ‏

قربانعلی ‏

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز