عنوان

گذار از الگوی رشد پراکنده به شهر فشرده در شهر های میانه اندام با تاکید بر راهبرد رشد هوشمند ؛ نمونه موردی: شهر خوی

پ۲۸۹۷۸

per

گذار از الگوی رشد پراکنده به شهر فشرده در شهر های میانه اندام با تاکید بر راهبرد رشد هوشمند ؛ نمونه موردی: شهر خوی

امیر سیف لو

برنامه‌ریزی و علوم محیطی

۱۴۰۲

۱۴۲ص.

سی دی

دکتری

جغرافیا و برنامه ریزی شهری

۱۴۰۲/۰۳/۳

رشد ناموزون، گسترش افقی و پراکنده رویی در شهرها، از جمله مسائل و موضوع های مهم درسطح جهانی و شهرهای امروزی است که سبب تخریب و از بین رفتن باغ ها و زمین های کشاورزی اطراف شهرها و تبعات منفی دیگری شده و اهمیت هدایت آگاهانه و کنترل گسترش شهرها را دوچندان کرده است. تغييرات سريع پوشش زمين در حومه شهرهاي ايران، از جمله شهر خوی در دهه‌هاي اخير مشکلات فراواني از جمله تخريب منابع طبيعي، آلودگي‌هاي زيست‌محيطي و رشد نامناسب شهرها را در برداشته است. که در اغلب موارد، اين عوارض ناشي از تغيير غير اصولي کاربري اراضي بوده است. مطالعه ميزان تغييرات و تخريب منابع در سال‌هاي گذشته و امکان‌سنجي و پيش بيني اين تغييرات و الگوی رشد شهردر سال‌هاي آينده ميتواند گام مهمي در راستاي برنامه‌ريزي و استفاده بهينه از منابع در آينده باشد. در اين تحقيق، با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي چندزمانه لندست مربوط به سال‌هاي 1365، 1380 و 1398 اطلاعات جانبي و مدل زنجيرهاي مارکوف تغييرات کاربري اراضي و پوشش زمين به وقوع پيوسته، طي 33 سال، در شهر خوی مدل شده تا با آشكارسازي تغييرات، ميزان تبديل براي هر دوره و پیش‌بیتی کاربری‌ها مورد نظر بدست آید. جهت انجام تحقیق ابتدا تصاویر مورد استفاده از نظر بهترین باندها جهت ترکیب باندی بررسی و انتخاب گردید. در ادامه با روش شبکه عصبی طبقه بندی انجام وارزیابی صحت و دقت طبقه‌بندی با ضریب کاپا و دقت کلی صورت گرفت. در پايان با بكارگيري مدل پيش بيني ماركوف تغييرات كاربري اراضي براي سال 1415 پيش بيني‌شد. نتايج بدست آمده حاکي از گسترش بي رويه مناطق ساخته‌شده و تخريب شديد اراضي کشاورزي طي دوره 1380 تا 1398 و کاهش شدید اراضی بایر و تبدیل آنها به اراضی ساخته‌شده در درون محدوده و حاشیه شهر مي‌باشد. مدل سازی تغییرات همچنین نشان می‌دهد در دوره 1398 تا 1415 جهت رشد شهر به سمت اراضی کوهستانی و باغی تغییر خواهد یافت. همچنین در اين پژوهش به منظور شناخت شكل شهری خوی و بررسي ميزان كميت آن و مشخص كردن پراكنش از فشردگي از روش هاي مختلف تراكم ، درجه توزيع متعادل با استفاده از ضرايب آنتروپي و جيني درجه تجمع با استفاده از ضريب موران شده است. از این رو با علم به اهمیت مقوله بررسی و گسترش کالبدی این شهر، به مطالعه در فاصله سالهای 1335 تا 1390 پرداخته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی بوده و با بهره گیری از مدل های آنتروپی شانون، هلدرن و جینی، به تحلیل چگونگی گسترش کالبدی- فضایی این شهر پرداخته است. نتایج حاصله از به کارگیری تحلیل این مدل ها نشان می دهد که طی این دوره ها، گسترش فیزیکی شهر بصورت پراکنده و غیرمتراکم بوده و زمینه را برای رشد اسپرال و بدون برنامه شهر آماده نموده است.

AbstractUnbalanced growth, horizontal and scattered growth in cities, among the important issues and issues at the global level and today's cities, which has caused the destruction and destruction of gardens and agricultural lands around the cities and other negative consequences, and the importance of conscious guidance and control The expansion of cities has doubled. The rapid changes of land cover in the suburbs of Iran's cities, including Shahr Khoi, in recent decades have caused many problems, including the destruction of natural resources, environmental pollution, and inappropriate growth of cities. In most cases, these complications were caused by unprincipled changes in land use. Studying the amount of changes and destruction of resources in the past years and the feasibility and forecasting of these changes and the growth pattern of the city in the future years can be an important step in the direction of planning and optimal use of resources in the future. In this research, by using Landsat multi-temporal satellite images of 1986, 2002 and 2019, side information and Markov chain model, the changes in land use and land cover that have occurred over 33 years in Khoy city have been modeled to reveal the changes. Conversion for each period and prediction of desired users can be obtained. In order to carry out the research, the images used in terms of the best bands for band composition were checked and selected. In the following, the accuracy and accuracy of the classification was evaluated with the Kappa coefficient and overall accuracy using the classification neural network method. At the end, by using the Markov prediction model, land use changes were predicted for 2036. The obtained results indicate the excessive expansion of built-up areas and the severe destruction of agricultural lands during the period from 2002 to 2019, and the severe reduction of barren lands and their conversion to built-up lands within the limits and outskirts of the city. The modeling of changes also shows that in the period from 2019 to 2036, the direction of the city's growth will change towards mountainous and garden lands. Also, in this research, in order to know the urban form of Khoy and to investigate its quantity and to determine the distribution of compression from different compression methods, the degree of balanced distribution was determined using entropy coefficients and the degree of aggregation was determined using Moran's coefficient. Therefore, knowing the importance of the category of investigation and physical expansion of this city, we studied between 1335 and 1390. The research method in the present study is analytical-descriptive and by using Shannon, Heldren and Gini entropy models, it analyzed how the physical-spatial expansion of this city. The results obtained from the application of the analysis of these models show that during these periods, the physical expansion of the city was scattered and non-dense and prepared the ground for the sprawl growth without a city plan.

The transition from a sprawl growth model to a compact city in the middle cities with an emphasis on the smart growth strategy; Case study: khoy city

‏سیف لو،

‏امیر

تهیه کننده

‏قربانی،

پورمحمدی،

‏ رسول

‏ محمدرضا

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز