بررسی برازش مدل طرحواره محور یانگ در نشانگان اختلالات شخصیت خوشه c و اثربخشی طرح واره درمانی در کاهش نشانگان اختلال شخصیت وسواسی – اجباری (OCPD)
صمد فهیمی
علوم تربیتی و روانشناسی
۱۴۰۱
۲۵۰ص.
سی دی
دکتری
روانشناسی
۱۴۰۱/۰۶/۱۶
هدف: اختلال¬های شخصیت (اجتنابی، وابسته، وسواسی اجباری) بیماری¬های مزمن با شروع در کودکی و تداوم در طول زندگی اثر گذار است. مدل طرحواره محور یانگ یکی از رویکرد¬های مهم در تبین اختلال¬های شخصیت می¬باشد. هدف دیگر پژوهش حاضر اثربخشی طرح¬واره درمانی در کاهش نشانگان اختلال شخصیت وسواسی – اجباری (OCPD) بود.روش: پژوهش حاضر در دو جنبه توصیفی و تجربی انجام گرفت. پژوهش حاضر به لحاظ روش¬شناختی،در بخش توصیفی جز روش همبستگی است که در آن ارتباط بین متغیرهای پژوهش در قالب تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفته است. از میان مراجع کنندگان مراکز روانشناختی شهر تهران در سال 1398-1400 تعداد 500 نفر با روش نمونه گیری در دسترسی انتخاب شد. از همه¬ی شرکت کننده¬ها خواسته شد پرسشنامه¬های بالینی چند محوری میلون (MCMI-III)، پرسشنامه طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه یانگ فرم کوتاه 90 سوالی (YSQ-SF) و پرسشنامه سبک¬های والدگری یانگ (YPI) و خلق و خوی کلونینجر را تکمیل کنند. برای تحلیل داه¬ها از همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS-24 ،AMOS-24 ، SMART PLS3 استفاده شد. نمونه-ی مورد مطالعه در بخش تجربی شامل بیماران با نشانگان اختلال شخصیت وسواسی اجباری (OCPD) بود که در سال 98 -99 به مراکز روانشناختی شهر تهران مراجع کرده بودند. بدین منظور در یک طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان سه بیمار مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی اجباری که بصورت هدفمند نمونه گیری شده بودند. بیماران مصاحبه¬ی بالینی ساختار یافته (SCID)، پرسشنامه بالینی چند محوری میلون (MCMI-III)، پرسشنامه طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه، پرسشنامه سنجش اختلال شخصیت وسواسی جبری (OCPDQ)، و پروتکل انفرادی طرح¬واره درمانی یانگ (2003) مورد ارزیابی و درمان قرار گرفتند. تاثیر مداخله انجام شده به کمک روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCT)، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیلاتی با پیگیری یک ماهه، سه ماهه و شش ماهه مورد بررسی قرار گرفت.یافتهها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد مسیر¬های مستقیم معناداری از والدگری مادر و پدر و خلق و خو بر طرح¬واره-های ناسازگار اولیه معنادار بود. همچنین مسیر¬های مستقیم از حوزه¬های طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه و خلق و خو به سمت نشانگان اختلال شخصیت اجتنابی، وابسته، و وسواسی اجباری معنادار بود. در نهایت مسیر غیر مستقیم معناداری از طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه به میانجیگری خلق و خو بر نشانگان اختلال شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی اجباری معنادر بود. یافته¬های پژوهش در بخش تجربی نشان داد میزان نشانگان اختلال شخصیت وسواسی – اجباری (OCPD) و طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه غالب به طور معنی¬داری کاهش یافته است.نتیجه گیری: به نظر می¬رسد سبک¬های والدگری در همکنشی فرض شده¬ی یانگ با خلق وخو و نیاز¬های هیجانی اساسی کودک منجر به شکل¬گیری طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه می¬شود. و طرح¬واره¬های ناسازگار اولیه با تعامل خلق و خوی کودک در انتخاب سبک مقابله¬ای و بروز نشانگان اختصاصی اختلال¬های شخصیت کلاستر c نقش دارد. همچنین طرح واره¬درمانی با تاکید بر تکنیک¬های شناختی، تجربی، و همچنین ارتباط درمانی می¬تواند بر کاهش طرح¬واره های غالب مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی اجباری موثر باشد.
AbstractAim: personality disorders (Avoidant, Dependent, and Obsessive–compulsive) is a chronic disorder with an early age at onset and a lifelong impact. Schema therapy is one of the important approaches in explaining personality disorders. This study tested the hypothesis that treatment of Early maladaptive schemas is an effective way to change Obsessive–compulsive personality disorder (OCPD) symptoms.Method: The present research was conducted in two aspects, descriptive and experimental. The design of the present study was a descriptive and correlational study in which 500 people were selected from the clients of psychological centers in Tehran in 1398-1400 by convenience sampling method. All participants were asked to complete Millon’s clinical multi-axis questionnaire (MCMI-III), Young Early maladaptive Schema Questionnaire (YSQ-SF), Young Parenting Inventory (YPI) and temperament and character inventory (TCI) personality Questionnaire. To analyze the data using Pearson correlation, structural equations were used using SPSS-24, AMOS-24 and smart pls3 soft wares.Samples include patients with Obsessive–compulsive personality disorder (OCPD), on year 2020 referring were center psychology Tehran city. For this purpose, in a single-case experimental design with a linear asynchronous base line, 3 subjects Obsessive–compulsive personality disorder were selected purposeful sampling method. Subjects were assessed and treatment for Structured Clinical interview (SCID), MCMI-III early maladaptive schemas, OCPDQ and Individual Schema Therapy Protocol Yang (2003). Impact of the intervention performed using the methods of visual inspection, reliable change index (RCI), improvement percentage formula, clinical significance change and operational measurement with One-month, three-month and six-month follow-up.Results: The results of the path analysis showed that there were significant direct paths from mother's and father's parenting and temperament on Early Maladaptive Schemas. Finally, Finally, there was a significant direct path from Early Maladaptive Schemas with mediation and mood on indirect, avoidant, dependent, and obsessive-compulsive personality disorder symptoms. The Results of present study showed severity of Obsessive–compulsive personality disorder (OCPD) symptom and Schema dominant decreased the significantly in patients.Conclusion: It seems that parenting styles in Yang's assumed interaction with the child's temperament and basic emotional needs lead to the formation of early incompatible schemas. And the Early Maladaptive Schemas with the interaction of the child's temperament play a role in choosing a coping style and the occurrence of specific symptoms of cluster c personality disorders. Also,The results show schema therapy with emphasis on applying Techniques Cognition, Experiential, and also Therapeutic communication, could be effective for reducing the severity Schema dominant of Obsessive–compulsive personality disorder.
Investigation Fitness of Young's Schema-Based Model in Cluster C Personality Disorder Syndromes And Effectiveness of Schema Therapy on Symptoms Reduction Obsessive Compulsive Personality Disorder (OCPD)