پ۲۸۳۰۳
per
مقایسه فعالیت نماتدکشی چند اسانس گیاهی و متابولیت های قارچی علیه Ditylenchus dipsaci در شرایط آزمایشگاهی
سمانه خسروانی
کشاورزی
۱۴۰۱
۷۹ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
بیماری شناسی گیاهی
۱۴۰۱/۱۱/۱۸
Ditylenchus dipsaci (Kuehn, 1857) Filipjev,1936 یک نماتد بیماری¬زای گیاهی است که گسترش جهانی دارد و بیشتر در مناطق معتدل شیوع داشته و خسارت می¬زند. این نماتد بیشتر پیاز، سیر و یونجه را آلوده می¬کند و به عنوان نماتد ساقه و پیاز شناخته می¬شود. علاوه بر این، گیاهانی از قبیل لوبیا، باقلا، کلم، هویج، کرفس، مارچوبه، جعفری، نخود، سیب¬زمینی و کدو نیز مورد حمله این نماتد قرار می-گیرند. در کنترل آن روش¬ها¬یی مثل استفاده از پیاز و بذور عاری از نماتد، تناوب زراعی با گیاهان غیر¬میزبان یا مقاوم به نماتد، ضدعفونی پیاز و خاک با سموم نماتد¬کش توصیه شده است. به دلیل خطرناک بودن سموم شیمیایی برای سلامت انسان و محیط¬زیست، بکارگیری روش¬های امن، موثر و کم¬هزینه جایگزین ضرورت پیدا کرده است. به ¬همین منظور در این تحقیق فعالیت نماتد¬کشی اسانس¬های گیاهی آویشن کوهی، پونه، میخک، مریم¬گلی و مرزه و متابولیت¬های قارچ Scytalidium lignicola Pesante, 1957در مقایسه با سم متام¬سدیم به عنوان شاهد مثبت در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. برای تهیه کشت اصلی، نماتدهای جداسازی شده از سیر¬های آلوده که از منطقه گوگان استان آذربایجان شرقی جمع¬آوری شده بودند، روی دیسک¬های هویج تلقیح و سپس در طی 60 روز با نگه¬داری در داخل انکوباتور با دمای 1±18 سانتی¬گراد تکثیر ¬شدند. آزمایش¬های زیست¬سنجی تاثیر اسانس¬ها و متابولیت¬ها و نیز متام¬ سدیم در چهار تکرار و هفت تیمار روی نماتدهای تکثیر شده انجام و مرگ¬و¬میر نماتد¬ها بعد از 24 و 48 ساعت ثبت شد. بعد از انجام تجزیه پروبیت داده¬های حاصل، مقادیر LC50 برای هر کدام از ترکیبات مورد بررسی محاسبه گردید. مقادیر LC50 پس از 24 ساعت برای اسانس¬های میخک، پونه، مرزه و آویشن به¬ترتیب برابر 1748، 2/769، 1662 و 4913 پی¬پی¬ام بود و همچنین برای متابولیت قارچی و متام سدیم به¬ترتیب برابر 6/207 و 7/6 بدست آمد. جهت شناسایی اجزای اسانس¬های گیاهی از کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف¬سنج جرمی(GC-MS) مجهز به ستون DB5 استفاده شد. در مجموع بررسی¬های آزمایشگاهی، ترکیبات مورد آزمایش به غیر از مریم¬گلی برمبنای محاسبه مرگ¬ومیر نماتد اثرات کنترلی مطلوبی علیه D. dipsaci از خود نشان دادند و می¬توان با ادامه مسیر تحقیق در آینده استفاده از آن¬ها را در برنامه¬های مدیریت نماتد ساقه¬ و¬ پیاز مورد توجه قرار داد.
Abstract:Ditylenchus dipsaci (Kuehn,1857) Filipjev,1936 is a plant-parasitic nematode that has a global distribution and is mostly prevalent in temperate regions and causes damage. This nematode mostly infects onion, garlic and alfalfa and is known as stem and onion nematode. In addition, plants such as bean, broad bean, cabbage, carrots, celery, asparagus, parsley, peas, potatoes and squash are also attacked by this nematode. For its control, methods such as use of nematode-free onions and seeds, crop rotation with non-host or nematode-resistant plants, disinfection of onions, contaminated seeds and soil with nematicides have been recommended. Due to the dangerous effects of the chemicals for human health and the environment, it is necessary to replace them with safe, effective and low-cost methods. For this purpose, in this research, the nematicidal activity of herbal essential oils of mountain thyme, oregano, clove, sage, and savory and the metabolites of the fungus Scytalidium lignicola Pasante, 1957 were studied in comparison with Metam sodium as a positive control under laboratory conditions. To prepare the main culture stock of nematodes isolated from naturally infected garlics collected from Gogan region, East Azarbaijan province carrot discs were inoculated with the nematodes and for rearing kept in an incubator with 18±1°C for 60 days. The bioassay experiments to study the effects of essential oils and the metabolites as well as Metam sodium were performed with four repetitions and seven treatments on the reared nematodes and the amount of mortality of the nematodes was recorded after 24 and 48 hours. After carrying out the probit analysis of the resulted data, LC50 values were calculated for each of the studied compounds. Gas chromatography (GC) and gas chromatography connected to a mass spectrometer (GC-MS) equipped with a DB5 column were used to identify the components of plant essential oils and the metabolites as well. The results of the laboratory studies reveaded that all the tested compounds, except sage, were able to cause mortality of D. dipsaci and the compound can be considered as an important part in management of stem and onion nematode by continuing the research in the future.
Comparison of nematicidal activity of some essential oils and fungal metabolites against Ditylenchus dipsaci under laboratory conditions
خسروانی،
سمانه
تهیه کننده
نیکنام،
کریم زاده،
غلامرضا
رقیه
استاد راهنما
استاد راهنما
تبریز
