نقش خاندان دشتکی شیرازی در تحولات ایران دوره ترکمانان و صفویه
اقدس رمضانی قلعه لو
حقوق وعلوم اجتماعی
۱۴۰۱
۹۷ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
تاریخ تشیع
۱۴۰۱/۱۱/۱۹
در طول قرون هشتم و نهم و دهم هجری شهر شیراز، کانون اصلی علم و فرهنگ بود در آن علما و فضلای فرهیخته ظهور کرده و دستاوردهای علمی از خود بجا گذاشتند که این دستاوردهای علمی بعدها به دست مکتب اصفهان و فیلسوفان بزرگش رسید. این جریان فکری – فلسفی شیراز را باید در خاندان دشتکی جستجو کرد. از جمله خاندان معروف و با اصالت شیراز که از قرن پنجم هجری به شیراز آمدند و تا قرون معاصر نیز افرادی از آنها برجسته بودند. آنها درقرن نهم و دهم یعنی در زمان حکمرانی ترکمانان و سپس سلسله صفویه حضوری فعال و تاثیر گذار در عرصه¬های مختلف سیاسی و فکری و اجتماعی داشتند. از این خاندان، تعدادی رجال بزرگ در عرصه سیاست و علم و ادب پدیدار گشته¬اند. آنان در زمینه تالیفاتشان بسیار مطرح هستند. البته دامنه فعالیت این خاندان در شیراز محدود نماند به نحوی که عده¬ای از آنها در حجاز و عده¬ای دیگر در حیدر آباد دکن ساکن شدند و در زمینه شاخه¬های مختلف علوم دینی به تدریس و تالیف پرداختند و از لحاظ سیاسی و اجتماعی نیز تاثیرگذار بوده اند. دو شخصیت مطرح این خاندان صدرالدین محمد و غیاث الدین منصور است که یکی در دوره ترکمانان و دیگری در دوره صفویه از چهره¬های سیاسی و مذهبی شدند که غیاث الدین منصور در نهایت منصب صدر را از دربار صفویه کسب نمود. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی _تحلیلی نقش این خاندان را در تحولات سیاسی و علمی دربازه زمانی دوره ترکمانان و صفویه بررسی نماید. به نظر می¬رسد که اگر چه خاندان دشتکی در حوزه سیاست چندان موفق نبودند اما در حوزه اندیشه¬های فلسفی گام¬های بزرگی را برای تکوین فلسفه در ایران برداشته¬اند.
During the 8th, 9th and 10th centuries of Hijri, the city of Shiraz was the main center of science and culture. Cultivated scholars and scientists appeared in this city and left behind many scientific achievements. The scientific achievements later reached to the Isfahan school and its great philosophers. The intellectual-philosophical flow of Shiraz should be sought in Dashtaki family. This family was one of the famous and original families of Shiraz, which came to this city from the 5th century of Hijri, and some of them were prominent until modern centuries. They had an active and influential presence in various political, intellectual and social fields in the 9th and 10th centuries, that is, during the rule of the Turkomans and then the Safavid family. From this family, a number of great men emerged in the field of politics, science and literature. They are very prominent due to their compilations. The scope of activity of this family was not limited in Shiraz as some of them in Hijaz and others settled in Hyderabad of Deccan They taught and wrote in the field of various branches of religious sciences and in terms of political and social have also been influential. Sadr al-Din Muhammad and Ghias al-Din Mansour were two prominent figures of this family. One of them became political and religious figures in the Turkoman period and the other in the Safavid period. Ghiyas al-Din Mansour finally received the position of Sadr from the Safavid court. This research tries to investigate the role of this family in the political and scientific developments of the Turkoman and Safavid period with descriptive-analytical method. It seems that although Dashtaki family was not very successful in the field of politic, but in the field of philosophical thoughts, they have taken great steps for the development of philosophy in Iran.
The role of the Dashtaki Shirazi family in the developments of Iran, during the Turkoman and Safavid periods