چکیده: «خورشید» روزنامه ای بود که پس از پیروزی انقلاب مشروطیت در سال 1325 ه.ق توسط محمد صادق تبریزی در شهر مشهد به تعداد 120 شماره و به مدت تقریبا یک سال چاپ شد. اولین شماره آن مربوط به 21 محرم 1325 ه.ق و شماره یکصد و بیستم آن آخر صفر 1326 ه.ق بود. با توجه به تحلیل محتوای تمام 120 شماره روزنامه « خورشید»، شماره های 107 تا 120 که مربوط به سال 1326 ه.ق هستند هم در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند. این روزنامه در مشهد چاپ می¬شد و هدف از انتشار آن گسترش مشروطیت و تبیین معنا و مفاهیم مربوط به مجلس، قانون، آزادی و اجرای آن در جامعه آن روز بود. در کنار اخبار مربوط به مشهد و شهرهای دیگر خراسان و تشکیل انجمن¬های متعدد در آنجا و تاسیس مدارس و فعالیت¬های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی این انجمن ها، مباحث مربوط به تشکیل مجلس، وقایع تهران، چگونگی انتخاب وکلای شهرها برای نمایندگی مجلس و تدوین قانون از موارد طرح شده در روزنامه « خورشید» است. در این روزنامه بخش¬هایی تحت عنوان مکتوبات، منعکس کننده درخواست¬ها و احیانا شکایات مردم در زمینه¬های مختلف می¬باشد و نیز تلگرافاتی از مشهد به طهران و بالعکس و نیز از سایر شهرها در روزنامه وجود دارد. سوال اصلی این پژوهش آن است که مهم ترین موضوعات مورد توجه روزنامه خورشید چه بود و این روزنامه چه نقش و تاثیری در گسترش فکر مشروطه خواهی در خراسان داشت. چنین به نظر می¬رسد که با تحلیل محتوای روزنامه « خورشید» می¬توان بخش¬هایی از تاریخ اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران در عصر مشروطه را بازیابی و تبیین کرد و این مسئله سبب می¬شود که منبعی مهم و نحقیقی راه گشا برای مطالعات تاریخ دوره مشروطیت فراهم آید. نتیجه آن است که تحلیل محتوای روزنامه « خورشید» می¬تواند در تبیین حوادث تاریخی و اوضاع اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران در سالهای 1325-1326 اطلاعات با ارزش و مفیدی فراهم کند. از 120 شماره روزنامه « خورشید»، 14 شماره آخر آن مربوط به سال 1326 ه.ق است که آن شماره ها هم در این پژوهش مورد تحلیل قرار گرفته اند. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا و بهره گیری از شیوه گرد آوری اطلاعات از منابع دیگر در نظر داریم زمینه فعالیت روزنامه، موضوعات قابل توجه و مکرر در روزنامه و هدف کلی از نشر مطالب مختلف را مشخص سازیم.
Abstract:Khorshid" was a newspaper that was published by Mohammad Sadegh Tabrizi in the city of Mashhad in 120 issues for almost a year after the victory of the Constitutional Revolution in 1325 AH. Its first issue is related to 21 Muharram 1325 AH and its 120th issue is at the end of the Safar month of 1326 AH. According to the content analysis of all 120 issues of "Khorshid" newspaper, issues 107 to 120, which are related to 1326 AH, have also been used in this research. This newspaper was published in Mashhad and the purpose of its publication was to expand the constitution and explain the meaning and concepts related to the parliament, law, freedom and its implementation in the society of those days. Along with the news about Mashhad and other cities of Khorasan and the formation of various associations there and the establishment of schools and cultural, social and political activities of these associations, topics related to the formation of the parliament, the events in Tehran, how to choose city lawyers to represent the parliament and codification are among the items presented in "Khorshid" newspaper. In this newspaper, sections entitled "Letters" reflect the requests and possibly people's complaints in various fields, and there are also telegrams from Mashhad to Tehran and vice versa, as well as from other cities in the newspaper.The main question of this research is what were the most important issues of Khorshid newspaper in 1325 AH and what role and influence did this newspaper have in spreading the idea of constitutionalism in Khorasan. It seems that by analyzing the content of "Khorshid" newspaper, it is possible to retrieve and explain parts of the social, economic and political history of Iran in the constitutional era, and this provides an important source and facilitator research for the study of the history of the constitutional period.The result is that the analysis of the content of "Khorshid" newspaper can provide valuable and useful information in explaining the historical events and social, economic and political situation of Iran in the years 1325-1326 AH. Out of 120 issues of "Khorshid" newspaper, the last 14 issues are related to 1326 AH, which have also been analyzed in this research.In this research, using the content analysis method and utilizing the method of gathering information from other sources, we intend to determine the field of activity of the newspaper, significant and frequent topics in the newspaper and the general purpose of publishing various materials.
Content analysis of khorshid newspaper year 1325 A.H