عنوان

نسبت زبان و ذهن در پژوهش های فلسفی ویتگنشتاین

پ۲۷۹۹۳

per

نسبت زبان و ذهن در پژوهش های فلسفی ویتگنشتاین

سید مرتضی افصحی

ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی

۱۴۰۱

۱۳۱ص.

سی دی

دکتری

فلسفه

۱۴۰۱/۰۸/۰۱

چکیده:به زعم بسیاری، حتی در سنت به اصطلاح فلسفه قاره¬ای یا اروپایی، ویتگنشتاین مهم¬ترین فیلسوف قرن بیستم بوده است. افزون بر قلمرو فلسفه، طنین و پژواک اندیشه¬های وی، طیف وسیعی از دانش¬ها و علوم انسانی را در بر گرفته است. مقوله زبان، دلمشغولی اساسی او در بیشتر دوره حیات فکری¬اش بود و از این رو به کاوش، بررسی و تحلیل ذات زبان پرداخت. وی در نخستین دوره حیات فکری¬اش، با اتخاذ نظریه تصویری معنا، ذات زبان را امری واحد قلمداد کرد که از نظر وی این ذات عبارت بود از تصویر واقعیت. اما ویتگنشتاین در دوره متاخر اندیشه خود به این تلقی رسید که زبان واقع¬گویی تنها یکی از انواع سخن در میان انواع گوناگون سخن است و به بیانی دقیق¬تر، تنها یکی از انواع «بازی¬های زبانی» در میان بی¬شمار بازی زبانی است. ویتگنشتاین از مفهوم بازی زبانی به مفهوم «قاعده» و «پیروی از قاعده» رهنمون شد و پیروی از قاعده را قسمی عمل و رفتار در نظر گرفت. وی از این حقیقت که پیروی از قاعده یک عمل است به این نتیجه مهم رسید که نمی¬توان از قاعده به نحو خصوصی پیروی کرد. این نتیجه مهم وی را به سمت مهم¬ترین و محوری¬ترین بحث پژوهش¬های فلسفی، یعنی بحث [ امتناعِ] زبان خصوصی برد که درواقع حلقه¬ی واسطه¬ی فلسفه زبان و فلسفه ذهن ویتگنشتاین را تشکیل می¬دهد. توضیح آنکه اگر ما در بحث از ماهیت معنا، نظریه معنا را معنا به مثابه کاربرد در نظر بگیریم، در آن صورت، چیزهای پنهان و خصوصی که واژگان ذهنی و روان¬شناختی بدان ها دلالت کنند وجود نخواهد داشت. به دیگر سخن، رد امر درونی و ذاتا خصوصی نتیجه نظریه معنا به مثابه کاربرد است. وفق دیدگاه ویتگنشتاین، زبان و ذهن دو امر درهم¬تنیده و جدایی¬ناپذیرند و کاربرد و استعمال زبان، کلید فهم سرشت ذهن تلقی می¬شود. به زعم وی، کسی که مشارکتی در بازی¬های زبانی ندارد، اساساً ذهنی هم ندارد. در پژوهش حاضر، پس از بررسی مواضع و مواقف ویتگنشتاین درباب زبان در دوره حیات فکری¬اش، نسبت زبان و ذهن مورد بررسی قرار می¬گیرد. این بررسی، حول سه محور اصلی بحث رابطه امر درونی و امر بیرونی و استدلال زبان خصوصی، بحث چیستی و سرشت حالات ذهنی، و نیز بحث و بررسی مفاهیم و انگاره¬های ذهنی صورت خواهد گرفت.

Abstrct:According to many people, even among continental philosophers, Wittgenstein has been the most important philosopher in the twentieth century. Besides area of philosophy, echo of his thoughts has comprised a wide spectrum of humanities. Language was his main concern in the most of intellectual life period and hence he investigated and analysed nature of language. In his early thought, he held to picture theory of meaning and maintained that the nature of language is unique. For him, this nature consisted in picture of reality. But in his later thought, He believed that fact-stating discourse is only one kind of discourse among many other kinds, only one kind of ' language game' among an indefinite number of other kinds of language game. From notion of language game, Wittgenstein was directed to notion of 'rule' and 'following a rule' and considered following a rule as kind of practice and behavior. But from this fact that following a rule is a kind of practice, he attained the important conclusion that it can not be followed a rule privately. This important conclusion directed him towards the most important and the most central discussion in Philosophical Investigations, namely ' private language argument' that in fact is medium between Wittgenstein's philosophy of language and his philosophy of mind. To put more exactly, if our theory of meaning is use theory of meaning, then there are not hidden or private entities that psychological and mental words refer to them. In other words, to deny the inner and private is consecuence of use theory of meaning. According to Wittgenstein, language and mind are interwined and inseparable and use of language is the key for understanding of nature of mind. In his point of view, if somebody has no participation in language games, he doesn't have any mind at all. In this inquiry, after study of Wittgenstein's positions on language in his intellectual life period, we will examine relation between language and mind. This study will be concerning three centre, namely relation the inner and the outer and private language argument, discussion about nature of mental states, and study of mental notions.

The Relation between Language and Mind in Wittgenstein's Philosophical Investigations

‏ افصحی،

‏سید مرتضی

تهیه کننده

‏عبدالله نژاد،

صوفیانی،

‏محمدرضا

‏محمود

استاد راهنما

استاد راهنما

‏ تبریز