عنوان

ریز پهنه‌بندی خطر زلزله در مناطق اطراف گسل تبریز – از مرند تا تبریز

پ۲۵۱۹۶

per

ریز پهنه‌بندی خطر زلزله در مناطق اطراف گسل تبریز – از مرند تا تبریز

سامره ییلاقی عنصرودی

برنامه‌ریزی و علوم محیطی

۱۴۰۰

۹۴ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

۱۴۰۰/۰۶/۳۱

پهنه‌بندی مناطق زلزله‌خیز از اقدامات مفید جهت کاستن از شدت خسارات ناشی از آن به شمار می‌آید زیرا بدین‌وسیله می‌توان استفاده از مناطق پرخطر را محدود ساخته و از احداث برخی بناها در این محدوده جلوگیری به عمل آورد. گسل تبریز به‌عنوان یکی از گسل‌های بزرگ کشور که در گذشته به‌دلیل فعالیت خود خرابی‌های زیادی را برجای گذاشته است، همواره یکی از پرمخاطره‌ترین گسل‌ها در این منطقه به شمار آمده که توانایی وارد نمودن خسارات قابل‌توجه به زیرساخت‌ها و جمعیت ساکن در منطقه را دارا می‌باشد و لذا ضرورت بررسی و ارزیابی خطرات احتمالی آن در مقیاس‌های مختلف احساس می‌شود.در پژوهش حاضر به مطالعه و پهنه‌بندی خطر زلزله در مناطق اطراف گسل تبریز پرداخته شده است. برای این کار ابتدا با مطالعه منابع و پیشینه به گردآوری داده‌ها و معیارهای محیطی مؤثر در این زمینه اقدام شده و سپس با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) اقدام به تعیین وزن عناصر مربوطه گردیده است و وزن حاصله به نقشه‌های معیار در GIS اختصاص داده شده است. نتایج مدل AHP نشان داده است که عناصر فاصله از گسل، فاصله از نقاط شهری، فاصله از نقاط روستایی، کانون‌های زلزله و شیب دارای بیشترین وزن نسبی در زمینه خطر زلزله در منطقه مورد مطالعه بوده‌اند. برای تلفیق نقشه‌های وزن‌دار معیار با یکدیگر از تابع Raster calculator بهره گرفته شده و نقشه پهنه‌بندی خطر حاصل گردیده است. مطابق نقشه نهایی، 18 درصد از مساحت منطقه در پهنه‌های با خطرپذیری بسیار بالا، 41/14 درصد در خطرپذیری بالا، 2/30 درصد در خطرپذیری متوسط، 3/23 درصد در خطرپذیری نسبتاً پایین و 14 درصد منطقه نیز در گروه خطرپذیری بسیار پایین واقع شده است. از نظر مکانی، بخش‌های واقع در شرق منطقه واقع در مجاورت خط اصلی گسل با پیشینه لرزه‌خیزی بالا و بخش‌هایی در شمال و غرب منطقه جزو پرخطرترین مناطق این محدوده محسوب می‌شوند.نتایج پژوهش بیان‌گر هم‌سو بودن یافته‌ها با نتایج مطالعات پیشین بوده و خطر گسل تبریز و شاخه‌های مختلف آن برای وقوع زلزله‌های مخرب با خسارات فراوان در آینده محتمل می‌باشد و در این میان شناسایی مناطق مخاطره‌آمیز از این نظر می‌تواند در مدیریت قبل از بحران راهگشا بوده و خسارات احتمالی جانی و مالی تا حدی تقلیل یابد. بنابراین نتایج پژوهش قابلیت استفاده در طرح‌های شناسایی و پیش‌گیری از خطر زلزله در منطقه مورد مطالعه را دارد

Zoning of earthquake-prone areas is one of the useful measures to reduce the severity of the damage caused by it because it can limit the use of high-risk areas and prevent the construction of some buildings in this area.Tabriz fault is one of the major faults in the country that has caused a lot of damage in the past due to its activity. It is one of the most dangerous faults in the northwestern region of Iran, which has the ability to cause significant damage to infrastructure and the population living in the region. Therefore, it is necessary to study and evaluate its potential risks at different scales.In the current study, earthquake risk zoning in the areas around the Tabriz fault has been studied. For this purpose, first by studying research sources, effective environmental criteria in this field have been collected, and then using hierarchical analysis (AHP) to determine the weight of the relevant elements and the resulting weight is had assigned to criteria maps in Arc GIS environment. The results of the AHP model have shown that the distance from fault, distance from urban areas, distance from rural areas, seismic centers and, slope have the highest relative weight in terms of earthquake risk in the study area. To combine the weighted maps with each other, the Raster calculator function has been used and the hazard zoning map has been obtained. According to the final map, 18% of the area is located in very high-risk areas, 14.41% in high risk, 30.2% in medium risk, 23.3% in relatively low risk and 14% of the area is in very low risk class. Spatial analysis show that the parts located in the east of the region, located near the main fault line with a high seismic history, and the parts in the north and west of the region are among the most dangerous areas in this area. The final results indicate the risk of the Tabriz fault and its various sections for the occurrence of destructive earthquakes with great damage in the future and In this regard, identifying risk areas in this regard can be helpful in pre-crisis management and reduce potential human and financial losses to some extent. Therefore, the results of this study can be used in earthquake risk identification and prevention plans in the study area

Microzoning of Earthquake hazard in the areas around Tabriz fault – from Marand to Tabriz

‏ ییلاقی عنصرودی،

‏‏ سامره

تهيه کننده

‏ روستایی،

‏ مختاری،

‏‏ شهرام

‏ داود

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز