پ۲۴۶۴۵
per
بررسی و تشخیص تغییرات کاربری زمین در شهر خانقین عراق بین سال‌های 2000 تا 2020 با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
علی محمد فاضل
برنامه ریزی و علوم محیطی
۱۴۰۰
۱۰۶ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیا گرايش سنجش از دور
۱۴۰۰/۰۳/۲۹
جوامع شهری عراق و علی‌الخصوص شهرهای دورافتاده و کمتر توسعه‌یافته این کشور ضرر زیادی از جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و مدیریتی از نحوه توزیع فضایی کاربری‌های شهری متحمل شده‌اند. رشد سریع شهر خانقین در دهه‌های اخیر همراه با الگوی فعلی رشد باعث توسعه اقتصادی، جمعیتی و شهری و غیره شده است. این امر به‌دلیل رشد چشم‌گیر ساخت‌وسازهای مسکونی، صنعتی و تجاری در این سال‌ها بوده که منجر به تغییر در الگوهای استقرار کاربری اراضی این شهر گردیده است. در این تحقیق به مطالعه تغییرات کاربری زمین در محدوده شهر خانقین عراق در بازه 20 ساله از سال 2000 تا 2020 و با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته شده است. در طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای محدوده مورد مطالعه تعداد 5 کلاس کاربری شامل اراضی بایر، اراضی زراعی، اراضی ساخته‌شده، پوشش گیاهی مختلط و سطوح آبی برای فرآیند در نظر گرفته شده است و با استفاده از تعداد 350 نمونه آموزشی، الگوریتم طبقه‌بندی نظارت‌شده از نوع حداکثر احتمال برای این کار اجرا شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از این بوده است که کلیه کلاس‌های مورد مطالعه به استثنای کلاس کاربری بایر از سال مبدأ یعنی سال 2000 تا سال مقصد یعنی سال 2020 با رشد مساحت همراه بوده‌اند و بر این اساس تنها اراضی بایر در مجموع 6 درصد از وسعت خود را در طی این 20 سال از دست داده‌اند که علت آن با رشد سایر اراضی و به‌ویژه اراضی شهری و زراعی در ارتباط می‌باشد. همچنین حجم ساخت‌وسازهای مسکونی و تجاری در این مدت با رشد همراه بوده و در مجموع در طی مدت 20 ساله حدود 141 درصد بر وسعت اراضی ساخته‌شده شهری اضافه شده است. پوشش گیاهی و مراتع منطقه نیز با رشد مساحت در این 20 سال مواجه بوده‌اند که میزان آن در دوره اول با 60 درصد نسبت به دوره دوم با 6 درصد بسیار بیشتر بوده است. اما سطوح آبی علی‌رغم رشد وسعت در مدت 20 ساله، در دوره اول افزایش 148 درصدی و در دوره دوم نسبت به دوره اول کاهش 12 درصدی را داشته‌اند. اراضی زراعی نیز با کاهش وسعت 46 درصدی در دوره اول، رشد 25 درصدی در دوره دوم را داشته است.تحلیل تغییرات مشخص می‌کند که بیشترین میزان تغییرات کاربری اراضی در این بیست سال به‌ترتیب مربوط به تبدیل اراضی زراعی به اراضی بایر، اراضی بایر به اراضی زراعی ، اراضی زراعی به پوشش گیاهی و پوشش گیاهی به اراضی ساخته‌شده شهری است و کم‌ترین تغییرات نیز به‌ترتیب مربوط به اراضی ساخته‌شده به زراعی، سطوح آبی به بایر، پوشش گیاهی به سطوح آبی و سطوح آبی به اراضی زراعی بوده است. همچنین حدود 2396 کیلومتر مربع از مساحت منطقه یعنی 2/78 درصد از مجموع وسعت منطقه تغییراتی در کاربری اراضی شاهد نبوده است که این مناطق عمدتاً در قسمت‌های جنوبی و به‌صورت پراکنده در قسمت‌های مرکزی، غربی و شمال غربی منطقه قرار دارند. با توجه به تحلیل‌های انجام‌شده و نتایج به‌دست‌آمده، این تحقیق می‌تواند در زمینه مدیریت منطقه‌ای و محیطی در شهر خانقین مفید واقع شده و در زمینه برنامه‌ریزی شهری و اتخاذ تصمیمات مدیریتی و تحقیقاتی در این منطقه مورد استفاده واقع شود. همچنین با توجه به عدم وجود تحقیقات مرتبط در این منطقه، نتایج این تحقیق می‌تواند در مطالعات آینده برای تجزیه‌وتحلیل روابط و روندهای کاربری و پوشش اراضی این منطقه مفید و مؤثر واقع شود
The urban communities of Iraq, and especially the remote and less developed cities of the country, have suffered great losses in economic, social, environmental, and managerial aspects of the spatial distribution of urban land uses. The rapid growth of Khanaqin city in recent decades along with the current growth pattern has led to economic, demographic, and urban development and so on. This issue is due to the significant growth of residential, industrial, and commercial construction in recent years, which has led to changes in land-use patterns in this city. In this study, urban land-use changes in the city of Khanaqin in Iraq have studied over a period of 20 years from 2000 to 2020 using remote sensing techniques and GIS. To classification of satellite images of the study area, 5 land use classes including barren lands, agricultural lands, built-up lands, mixed vegetation, and water lands have been considered for analysis. And using 350 training samples, the supervised classification algorithm of the maximum likelihood type has been implemented for this purpose. Results show that all classes except barren lands have been growing from 2000 to 2020, and therefore only barren lands have lost in total 6% of their area during this due to the growth of other lands, especially urban and agricultural lands. Also, during this period, the amount of residential and commercial constructions has been growing and in total, over a period of 20 years, about 141% of the urban land area has been added to them. Vegetation lands of the study area are also faced growth in these 20 years and the rate in the first period with 61%, compared to the second period with 6% was much higher. But the water lands had Growth in 20 years, in the first period increased by 148 percent and in the second period compared to the first period decreased by 12 percent. Agricultural lands also had a 25% growth in the second period, with a 46% decrease in area in the first period.According to the analysis and results obtained, this research can be useful in the field of regional and environmental management in the city of Khaneqin and in the field of urban planning and management and research decisions in this region can be used. Also, due to the lack of relevant research in this area, the results of this study can be useful and effective in future studies for analyzing interactives between land-use types and land-use trends, and land cover in this area.
Assessment and changes detection of land use in the city of Khanaqin Iraq, between years 2000-2020 with using RS and GIS techniques
فاضل
علی محمد
تهيه کننده
قنبری
ولی‌زاده کامران
ابوالفضل
خلیل
استاد راهنما
استاد راهنما
تبریز
