عنوان

طراحی مدل شناختی اجتماعی بازماندگان بیماری سرطان با رویکرد کیفی

پ۲۷۷۲۸

per

طراحی مدل شناختی اجتماعی بازماندگان بیماری سرطان با رویکرد کیفی

معصومه قاسمی

حقوق و علوم اجتماعی

۱۴۰۱

۱۸۵ص.

سی دی

دکتری

جامعه شناسی اقتصادی و توسعه

۱۴۰۱/۰۶/۳۰

سلامت و بیماری، امری بیولوژیک و در عین حال، پدیده‌ای اجتماعی - شناختی است که این بعد هنوز به اندازه کافی تجزیه و تحلیل نشده است. با توجه به تجربه گسست‌ها و چالشهای شناختی متعدد در زیستن با بیماری مزمنی مانند سرطان، انتظار می‌رود این بیماری ضمن اینکه با بستر اجتماعی زندگی بازماندگان پیوستگی داشته باشد؛ از توان فوق‌العاده‌ای در ایجاد تغییرات شناختی و تکوین طرحواره ذهنی جدید در بین بازماندگان بیماری سرطان برخوردار باشد. در دهه‌‌های اخیر، سرطان بعنوان یک چالش اجتماعی-شناختی که بطور موثری، امکان عاملیت و چانه‌زنی برای تغییر را فراهم می‌کند، مورد توجه پاره‌ای از مطالعات اجتماعی نیز قرار گرفته است. در این پژوهش، برای طراحی مدل اجتماعی/شناختی بازماندگان بیماری سرطان، از رویکرد کیفی با تاکید بر روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده گردید. داده‌های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه، مشاهده و معیار اشباع داده در بین بازماندگان بیماری سرطان شهر ارومیه گردآوری گردید. جامعه مطالعاتی، شامل مراقبان خانوادگی، تیم درمان و بازماندگان بیماری سرطانِ مراجعه‌کننده به بیمارستان امید و برخی مراکز درمانی همیوپاتی در شهر ارومیه می‌باشد. در مجموع، 23 زن و 19 مرد مورد مصاحبه قرار گرفتند. از تحلیل و کدگذاری مصاحبه‌ها، 22 کد تبیینی و 68 کد تفسیری استخراج گردید که در 4 محور زمان زیسته، مکان زیسته، بدن زیسته و بافت و بستر اجتماعی ساماندهی گردید. یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد، تجربه زیسته بازماندگان را می‌توان تجربه زیسته گروه‌های جنسیتی و طبقاتی تلقی نمود که ادراک و تجارب آنان، به هم پیوستگی پیچیده‌ای با بافت و بستر اجتماعی‌ای دارد که تجارب‌شان را شکل داده است. بیماری سرطان، تجربه و پدیده‌ای است که به کلیت هستی بازمانده نفوذ کرده و درک او را از زمان، مکان و بدنش به طور کلی تغییر داده؛ ساماندهی تجربه زیسته بازماندگان نشان می‌دهد، بقا در بیماری، مستلزم عاملیت برای پذیرش تجربیات شناختی جدید است.

AbstractHealth and disease is a biological thing and at the same time, a socio-cognitive phenomenon, which has not been sufficiently analyzed yet. Given the experience of multiple discontinuities and cognitive challenges in living with chronic disease such as cancer, it is expected that this disease has an extraordinary ability to create cognitive changes and the development of new mental schemas among cancer survivors. It is expected that this disease is connected with the social background of the survivors' lives. In recent decades, cancer has been considered by some socio-cognitive studies as a cognitive challenge that effectively enables agency and bargaining for change. In this study, a qualitative approach with an emphasis on interpretive phenomenology was used to understand the cognitive schema of the survivors. Field data were collected using interview technique, observation and data saturation criteria among cancer survivors in Urmia city. The study society includes family caregivers, treatment team and cancer survivors referring to Omid Hospital and some homeopathy treatment centers in Urmia city. In total, 23 women and 19 men were interviewed. From the analysis and coding of the interviews, 22 explanatory codes and 68 interpretative codes were extracted, which were organized in 4 axes: lived time, lived place, lived body, and social context and background. The findings of the study show that the lived experience of the survivors can be considered as the lived experience of gender and class groups whose perception and experiences have a complex connection with the social context and background that shaped their experiences. Cancer is an experience and a phenomenon that penetrated the survivor's entire being and changed his understanding of time, place and his body in general; Organizing the lived experience of survivors shows that survival in the disease requires agency to accept new cognitive experiences.

Designing cognitive-social model of cancer survivors With a qualitative approach

قاسمی،

معصومه ‏

تهیه کننده

عباس زاده‏،

گلابی،

باقر علیزاده اقدم،

آقایاری هیر،

محمد ‏

فاطمه ‏

محمد ‏

توکل ‏

استاد راهنما

استاد راهنما

استاد مشاور

استاد مشاور

‏ تبریز