پ۲۷۲۰۹
per
طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه‌درسی پروژه محور با تأکید بر STEM در پایه ششم ابتدایی
اکبر سعیدنیا
علوم تربیتی و روانشناسی
۱۴۰۱
۳۱۰ص.
سی دی
دکتری
علوم تربیتی گرايش برنامه ریزی درسی
۱۴۰۱/۰۴/۰۵
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه‌درسی پروژه‌محور با تأکید بر STEM در پایه ششم ابتدایی انجام گرفته است. روش پژوهش در این مطالعه، پژوهش مبتنی بر طرح بود. به منظور طراحی الگو از سه گام پژوهش مقدماتی، پیش‌الگو و ارزشیابی استفاده شد. جامعه آﻣﺎري علاوه بر اسناد بالادستی آموزش و پرورش و صاحبنظران حوزه علوم‌تربیتی، ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻣﯽ پژوهش‌ها، مقالات، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های ﻣﻌﺘﺒﺮ علمی در زمینه یادگیری/ برنامه‌درسی پروژه‌محور و STEM ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﻣﻨﻈﻢ در ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ داخلی و خارجی جمع‌آوری گردید. ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ورود ﺗﻌﺪاد 172 پژوهش ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج ﺗﻌﺪاد 67 پژوهش ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻬﺎﯾﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. همچنین از متخصصان حوزه علوم‌تربیتی، برنامه‌ریزی درسی، آموزش ابتدایی و معلمان باتجربه دوره ابتدایی با روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی، تعداد 10 نفر برای انجام مصاحبه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه‌ساختارمند استفاده شد. با توجه به روش سنتزپژوهی، برای استخراج مبانی، ابعاد و ویژگی‌های عناصر و نیز موانع و بسترهای اجرای برنامه‌درسی از منابع منتخب فیش‌برداری انجام شد. برای تحلیل مصاحبه‌ها، از تحلیل محتوای کیفی و برای تحلیل اسناد و متون از مراحل شش‌گانه گاف (2013) استفاده شد. برای تعیین روایی الگوی طراحی‌شده از نسبت روایی محتوا (CVR) و مقدار تعیین‌شده در جدول لاوشه استفاده شد. در این پژوهش ابتدا با مرور نظام‌مند منابع علمی و تحلیل محتوای کیفی، مبانی فلسفی، روان‌شناختی و اجتماعی شناسایی و تبیین گردید. سپس ویژگی‌های عناصر برنامه‌درسی پروژه محور STEM بر اساس عناصر برنامه درسی اکر و با استفاده از تحلیل محتوای مصاحبه با صاحبنظران و نیز تحلیل داده‌های حاصل از مرور نظام مند منابع علمی مشخص گردید. در ادامه با تحلیل داده‌های حاصل، الگوی برنامه‌درسی مبتنی بر پروژه STEM طراحی گردید. در پژوهش حاضر برای مبانی فلسفی 3 مقوله و 17 زیرمقوله، برای مبانی روان‌شناختی 6 مقوله و 22 زیرمقوله و برای مبانی اجتماعی 2 مقوله و 9 زیرمقوله تعیین شد. همچنین در تبیین ویژگی‌های عناصر برنامه‌درسی به ترتیب برای عناصر منطق 15 مقوله، هدف 3 مقوله اصلی و 36 مقوله فرعی، محتوا 3 مقوله اصلی و 37 مقوله فرعی، روش یاددهی-یادگیری 2 مقوله اصلی و 27 مقوله فرعی، نقش معلم 2 مقوله اصلی و 28 مقوله فرعی، منابع یادگیری 3 مقوله اصلی و 29 مقوله فرعی، گروه‌بندی3 مقوله اصلی و 19 مقوله فرعی، زمان 2 مقوله اصلی و 11 مقوله فرعی، مکان 2 مقوله اصلی و 17 مقوله فرعی، ارزشیابی 3 مقوله اصلی و 29 مقوله فرعی تعیین گردید. برای اعتباریابی الگوی طراحی شده، از نظرات 12 نفر خبرگان حوزه برنامه‌ریزی درسی و آموزش ابتدایی و معلمان باتجربه استفاده شد که درصد بالایی از صاحبنظران الگوی پیشنهادی را تایید نمودند. همچنین در این پژوهش موانع و تسهیلگرهای طراحی و اجرای برنامه‌درسی در دو دسته عوامل ساختاری و عوامل درون مدرسه¬ای قرار داده شد.
The aim of this study was to design and validate a project-based curriculum model with an emphasis on STEM in the sixth grade of primary school. The research method in this study was design-based research. In order to design the model, three steps of preliminary research, pre-template and evaluation were used. The statistical population in this study, in addition to upstream documents of education and specialists in the field of educational sciences, included all valid researches, articles and scientific dissertations in the field of project-based learning and curriculum and STEM, which are regularly searched in internal and external databases were collected. Based on the inclusion criteria, 172 studies were identified and finally, based on the exclusion criteria, 67 studies were selected for the final analysis. Also, 10 experts from the fields of educational sciences, curriculum planning, elementary education and experienced elementary teachers were selected for interviews through purposive and snowball sampling. Semi-structured interviews were used to collect information. According to the synthesis research method, for extracting the basics, dimensions and characteristics of the elements as well as obstacles and contexts of curriculum implementation from the selected sources, note-taking was done. Qualitative content analysis was used to analyze the interviews and the six stages of Gough (2013) were used to analyze the documents and texts. To determine the validity of the designed model, the content validity ratio (CVR) and the value specified in the table was used. In this research, first, by systematic review of scientific sources and qualitative content analysis, philosophical, psychological and social principles were identified and explained. Then, the characteristics of STEM project-based curriculum elements were determined based on Akker curriculum elements and by analyzing the content of interviews with experts and also analyzing the data obtained from the systematic review of scientific resources. Then, by analyzing the obtained data, a STEM project-based curriculum model was designed. In the present study, 3 categories and 17 subcategories were determined for philosophical foundations, 6 categories and 22 subcategories for psychological foundations, and 2 categories and 9 subcategories for social foundations. Also in explaining the characteristics of curriculum elements for rational elements 15 categories, aim and purpose 3 main categories and 36 sub-categories, content 3 main categories and 37 sub-categories, learning activities 2 main categories and 27 sub-categories, teacher role 2 main categories and 28 sub-categories, learning resources 3 main categories and 29 sub-categories, grouping 3 main categories and 19 sub-categories, time 2 main categories and 11 sub-categories, location 2 main categories and 17 sub-categories, assessment 3 main categories and 29 sub-categories were determined.To validate the designed model, the opinions of 12 experts in the field of curriculum planning, elementary education and experienced teachers were used, which a high percentage of experts approved the proposed model. In this study, barriers and facilitators of curriculum design and implementation were placed in two categories of structural and scholastic factors.
Designing and validation a project-based curriculum with an emphasis on STEM in the sixth grade of primary school
سعیدنیا،
محمودی،
اکبر
فیروز
تهيه کننده
استاد راهنما
ایمان زاده،
تقی پور،
علی
کیومرث
استاد راهنما
استاد مشاور
تبریز
