پایش و بررسی زمانی مکانی طوفان گرد و غبار با استفاده از سنجنده ی MODIS و AVHRR (مطالعه موردی_سیستان و بلوچستان)
علیرضا سرابندی
برنامه ریزی و علوم محیطی
۱۴۰۱
۹۱ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی گرايش مدیریت مخاطرات محیطی
۱۴۰۱/۰۶/۱۴
گرد و غبار یکی از رویدادهای جوی مناطق خشک و نیمه خشک جهان است که در سال¬های اخیر افزایش قابل توجهی داشته و آثار و پیامدهای نامطلوبی را در بخش¬های مختلف بر جای گذاشته است. تصاویر سنجنده¬های MODIS و AVHRR به دلیل قدرت تفکیک طیفی و زمانی بالا، به طور گسترده¬ای برای بررسی و پایش زمانی و مکانی گرد و غبار استفاده می¬شوند. این تحقیق در پی آن است که به بررسی و پایش طوفان¬های گرد و غباری برای سال 2015 تا 2020 استان سیستان و بلوچستان با استفاده از تصاویر ماهواره¬ای MODIS و AVHHR ضمن معرفی شاخصی مناسب جهت آشکار سازی طوفان¬های گرد و غباری استان سیستان و بلوچستان، منابع و مسیرهای متاثر از این پدیده را در شمال زابل، جنوب چابهار و غرب ایرانشهر شناسایی کند. بدین منظور از داده¬های ساعتی گرد و غبار، تصاویر ماهواره¬ای مادیس و همچنین شاخص NDDI، BDT و NDVI و تکنیک رنگی کاذب برای شناسایی طوفان گرد و غباری استفاده شده است. نتایج نشان داد NDDI تکنیک بصری ترکیب رنگی کاذب از قدرت تفکیک بهتری نسبت به شاخص¬های دیگر برای آشکارسازی گرد و غبار برخوردار هستند. نتایج حاصل از پایش طوفان گرد و غبار استان سیستان بلوچستان نشان داد که منبع تغذیه طوفان¬های استان سیستان بلوچستان کشور افغانستان و پاکستان و بیابان های مرکزی ایران می¬باشد. ردیابی مسیر گرد و غبار از مدل HYSPLIT از روش پسگرد نشان داد که گرد و غبارها از دو مسیر افغانستان و پاکستان به استان سیستان و بلوچستان منتقل می¬گردند. هم چنین مشخص شد که ذرات گرد و غبار در لایه کم عمق و در پایین ترین لایه جو به منطقه منتقل می¬گردند. نتایج این تحقیق می-تواند در شناسایی منابع ایجاد گرد و غبار و مسیرهایی که از این پدیده متاثر می¬شوند توسط سازمان¬ها و موسسات ذیربط برای برنامه ریزی¬های ملی و بین¬المللی مورد استفاده قرار گیرد.
Abstract Dust is one of the atmospheric events in arid and semi-arid regions of the world that has increased significantly in recent years and has left adverse effects and consequences in various parts. MODIS and AVHRR sensor images are widely used for temporal and spatial monitoring of dust due to their high spectral and temporal resolution. This study seeks to investigate and monitor dust storms for 2015-2020 in Sistan and Baluchestan province using MODIS and AVHHR satellite images while introducing a suitable indicator for detecting dust storms in Sistan and Baluchestan province. Identify the sources and routes affected by this phenomenon in the north of Zabol, south of Chabahar and west of Iranshahr. For this purpose, hourly dust data, Madis satellite images as well as NDDI, BDT and NDVI index and false color technique were used to identify the dust storm. The results showed that the NDDI visual false color combination technique has better resolution than other indicators for detecting dust. The results of dust storm monitoring in Sistan and Baluchestan province showed that the power source of storms in Sistan and Baluchestan province is Afghanistan and Pakistan and the central deserts of Iran. Detection of dust path from HYSPLIT model by reverse method showed that dust is transferred from Sistan and Baluchestan province through Afghanistan and Pakistan. It was also found that dust particles are transported to the area in the shallow layer and in the lowest layer of the atmosphere. The results of this research can be used in identifying the sources of dust generation and the routes that are affected by this phenomenon by relevant organizations and institutions for national and international planning.
Spatial temporal monitoring and investigation of dust storms using MODIS and AVHRR sensors (Case study_Sistan and Baluchestan)