عنوان

بررسی اثر اخبار بر نوسانات قیمت گروه های اصلی مواد غذایی در ایران

‭۱۴۱۵۶پ‬

per

بررسی اثر اخبار بر نوسانات قیمت گروه های اصلی مواد غذایی در ایران

/سعدی باسی

: کشاورزی

، ‮‭۱۳۹۴‬

، راشدی

چاپی

کارشناسی ارشد

اقتصاد کشاورزی مهندسی

‮‭۱۳۹۴/۰۶/۲۲‬

تبریز

امروزه اکثر افراد باور دارند که اخبار، بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به دلیل پیشرفت روز افزون تکنولوژی، جزئیات رویدادهای جهانی و محلی در رأس فعالیت‌های بازار منعکس می‌شود .از این رو هدف از مطالعهی حاضر، بررسی اثر اخبار بر نوسانات قیمت گروه‌های اصلی مواد غذایی شامل گوشت، غلات و نان، روغن و چربی‌ها و لبنیات و تخم‌پرندگان در ایران می‌باشد .بدین منظور از مدل‌های خانواده ‮‭GARCH‬ با استفاده از داده‌های شاخص قیمت ماهانه مصرف‌کننده از فروردین‮‭۱۳۸۱‬ تا اسفند‮‭۱۳۹۳‬ بهره گرفته شد .طبق معمول آزمون ایستایی ‮‭ADF‬ و‮‭GLS - DF‬برای متغیرها انجام گرفت نتایج نشان داد که متغیرها در سطح ایستا نیستند و با یک بار تفاضل‌گیری ایستا شدند .معادله میانگین برای هر متغیر برآورد شد و اثر ‮‭ARCH‬ خطی و غیرخطی مورد آزمون قرار گرفت .نتایج مبین این بود که هر چهار متغیر دارای اثر ‮‭ARCH‬ غیرخطی می‌باشند به عبارت دیگر اخبار خوب و بد با اندازه یکسان تأثیر متفاوتی بر نوسانات قیمت دارند .بنابراین برای بیان اثر نامتقارن اخبار از مدل‌های‮‭EGARCH‬ ،‮‭GARCH- GJR‬،‮‭TGARCH‬ ،‮‭SAGARCH‬ ،‮‭PGARCH‬ ،‮‭NGARCH‬ ، ‮‭APGARCH‬ و ‮‭NPGARCH‬ استفاده شد .بر پایه نتایج بدست آمده برای گروه مواد غذایی گوشت‮‭(۱,۱)EGARCH‬ ، برای غلات و نان‮‭GARCH- (۱,۱)GJR‬، برای روغن‌ها و چربی‌ها ‮‭(۱,۱)TGARCH‬ و برای لبنیات و تخم‌پرندگان‮‭GARCH- (۱,۱) GJR‬با توجه به مبانی نظری، معنی‌داری ضرایب و معیارهای کنترل تشخیصی‮‭LL‬ ، ‮‭AIC‬ و ‮‭BIC‬ به عنوان مدل مناسب انتخاب شدند .برای گروه گوشت اثر اخبار افزایش و کاهش قیمت به ترتیب برابر ‮‭۰۷/۱‬ و‮‭۶۵/۰‬ - بوده و اثر اخبار افزایش و کاهش قیمت برای گروه غلات و نان به ترتیب برابر ‮‭۵۲/۰‬ و‮‭۰۳/۰‬ - می‌باشد .اثر اخبار افزایش و کاهش قیمت برای گروه روغن و چربی‌ها به ترتیب برابر ‮‭۱۲/۰‬ و‮‭۱۳/۰‬ - و برای گروه لبنیات و تخم‌پرندگان نیز به ترتیب برابر ‮‭۳۰/۰‬ و‮‭۰۴/۰‬ - است .میزان حساسیت نوسانات شرطی جاری به تأثیر اخبار یا شوک‌های دوره‌ی گذشته، و همچنین واریانس شرطی ماه قبل، ، در بازار غلات و نان بزرگ‌تر از مقدار آن در بازارهای دیگر است این یافته‌ها مبین آن است که وقتی خبر جدیدی به بازار موادغذایی می‌رسد بیشترین تأثیر آن در بازار گروه غلات و نان خواهد بود .مجموع ، به عنوان پایداری اخبار برای هر چهار گروه غذایی بالاتر از ‮‭۹۱/۰‬ می‌باشد که مبین پایداری بالای اخبار یا شوک ها در نوسانات قیمت گروه‌های مواد غذایی می‌باشد .پایداری اثر اخبار در بازار گروه غلات و نان بیشتر از سه گروه دیگر می‌باشد .به عبارت دیگر اثر اخبار بر بازار غلات و نان ماندگارتر از اثر اخبار بر بازار سه گروه دیگر است .با توجه به این که غلات و نان سهم زیادی در مصرف غذایی غالب مردم ایران دارد و جز کالای اساسی و استراتژیک و کالای اصلی روی سفره‌ی خانواده‌های فقیر و کم‌درآمد بوده و حساسیت روی آن زیاد است لذا توصیه می‌شود مسئولان امر و برنامه‌ریزان اقتصادی و سیاسی کشور تلاش و همت زیادی در مدیریت اخبارداشته به طوری‌که اخبار به صورت مدیریت شده و کنترل شده در بازار مواد غذایی به‌ویژه گروه غلات و نان منعکس شود

Today most people believe that news affects the market and due to the pragress in technology, detail of global and local events reflected in the top of market activities. The aim of this study is evaluation of the news effect on price fluctuations of the major group of food including: meat, cereals and bread, oils and fats, dairy and birds eggs in Iran. To this end, GARCH type models were applied using monthly consumer price index data from April 2002 to March 2015. ADF and DF-GLS unit root tests were performed. The results showed that the price series do not stationary in data levels but had been stationary by frist differencing. The conditional mean equations estmaited for each variable and linear and non-linear ARCH effect then was examined. The results showed that all four price series had non-linear ARCH effects, so the good and bad news with the same value have a different impact on food price fluctuations. Therefore, to decribe asymmetric effects of news we carry out the EGARCH, GJR-GARCH, TGARCH, SAGARCH, PGARCH, NGARCH, APGARCH and NPGARCH models. The results revealed the EGARCH(1,1) for meat, GJR-GARCH(1,1) for cereals and bread, TGARCH(1,1) for oils and fats and GJR-GARCH(1,1) for dairy and birds eggs were proper model based on theoretical principles, diagnostic tests and informational measures LL, AIC and BIC. The effect of bad and good news on meat price were 1.07 and -0.65, on cereals and bread were 0.52 and -0.03, on oils and fats were 0.12 and -0.13 and on dairy and Birds eggs were 0.30 and -0.04, respectively. Current conditional fluctuations sensitivity to the past effect of news or new shocks, , and past conditional variance, , in cereals and bread market is longer than other food markets. This finding suggests that when new news arrived to the food market, the most of its affect is on the cereals and bread group. The +, as stability measure, for all four food groups are higher than 0.91, which indicates the news shocks are stabile. The stability of news effect on cereals and bread market is more than other groups. With considering to this fact that most Iranian people eat a lot of cereals and bread and it is a strategic and basic commodity on the food bundle of low-income and poor families, therefore it is recommended that the policy-makers and economists pay more attention to control of news, so that the news spread in the food market, particularly cereals and bread groups as managed and controled

باسی، سعدی

قهرمان زاده، محمد، استاد راهنما

پیش بهار، اسماعیل، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی