عنوان

بررسی اثر حفاظتی عصاره ی اسکروفولاریا استریاتا بر بهبود حافظه ی فضایی و کاهش استرس اکسیداتیو طی اعتیاد به کریستال مت در موش های صحرائی نر

‭۱۳۷۵۲پ‬

per

بررسی اثر حفاظتی عصاره ی اسکروفولاریا استریاتا بر بهبود حافظه ی فضایی و کاهش استرس اکسیداتیو طی اعتیاد به کریستال مت در موش های صحرائی نر

/سمیه حاتمی

: علوم طبیعی

، ‮‭۱۳۹۳‬

چاپی

کارشناسی ارشد

زیست شناسی گرایش فیزیولوژی جانوری

‮‭۱۳۹۳/۱۱/۳۰‬

تبریز

زمینه و اهداف :استفاده از مواد محرک و روان گردان از دغدغه های بزرگ جوامع امروزی است .مصرف این مواد محرک همچون اکستازی و کریستال مت ، به طاعون همه گیر درجهان توصیف شده است .کریستال یا کریستال مت نیز جزء گروه آمفتامین ها است .اسامی خیابانی این ترکیب، کریستال یا سرعت می باشد .این ترکیب با تقلید اعمال آدرنالین بدن، سبب افزایش ضربان قلب، فشار خون، افزایش تعداد تنفس و انقباض رگهای خونی می گردد .مشخص شده این ماده مخدر صنعتی با تخلیه پایانه های دوپامینی و سروتونینی در نواحی مختلف مغز، سبب ایجاد اختلالات شناختی، حرکتی و دوره های شدید فراموشی می گردند .مشخص شده که این ترکیبات سبب تخریب پایانه های عصبی دوپامینرژیک و سروتونرژیک در مغز شده و با تهی کردن مغز از این انتقال دهنده های عصبی، سبب اختلال در برخی فعالیت های حافظه و یادگیری می گردد .از طرفی اعتیاد به مواد روان گردان سبب القاء استرس اکسیداتیو و به دنبال آن آپوپتوز می گردد .استرس اکسیداتیو ناشی از یک عدم تعادل بین تولید گونه های باز فعال اکسیژن و توانایی سیستم زیستی برای سم زدایی این واسطه های فعال می باشد .گیاه اسکروفولاریا از گذشته در امر درمان مورد استفاده قرار می گیرد .اثرات ضد میکروبی و ضد استرس اکسیداتیو آن در منابع مختلف ذکر گردیده است .در این پژوهش بر آن شدیم تا تغییرات حافظه ی فضایی را با استفاده از روش ماز آبی موریس و نیز میزان تغییر آنزیم ها ی دخیل در استرس اکسیداتیو را در مغز موش های صحرائی معتاد به کریستال مت و تحت تیمار با عصاره ی الکلی اسکروفولاریا مورد بررسی و آنالیز قرار بدهیم .مواد و روش ها ‮‭۸۴‬ :سر موش صحرائی نر نژاد ویستار با محدوده وزنی‮‭۲۰۰) (۵۰‬گرم به صورت تصادفی به دوازده گروه هفت تائی شامل گروه شاهد، گروه کریستال با دوز‮‭۵‬ ، گروه کریستال با دوز‮‭۱۰‬ ، گروه کریستال با دوز‮‭۱۵‬ ، گروه عصاره با دوز‮‭۱۰۰‬ ، گروه عصاره با دوز‮‭۲۰۰‬ ، گروه کریستال ‮‭۵‬ با تیمار‮‭۱۰۰‬عصاره، گروه کریستال‮‭۱۰‬با تیمار ‮‭۱۰۰‬عصاره ، گروه کریستال ‮‭۱۵‬ با تیمار عصاره‮‭۱۰۰‬ ، گروه کریستال ‮‭۵‬ با تیمار عصاره‮‭۲۰۰‬ ، گروه کریستال ‮‭۱۰‬ با تیمار ‮‭۲۰۰‬ عصاره و گروه کریستال ‮‭۱۵‬ با تیمار ‮‭۲۰۰‬عصاره، تقسیم شدند .روش تزریقات درون صفاقی بود .جهت بررسی اثرات آنتی اکسیدانی عصاره ی گیاه ، تزریق آن ‮‭۳۰‬ دقیقه قبل از کریستال مت صورت گرفت .بعد از اتمام دوره های تیمار، از حیوانات تمامی گروه ها آزمون ماز آبی موریس به عمل آمد .در خاتمه، نمونه برداری از قشر پری فرونتال انجام گردید و میزان پارامترهای استرس اکسیداتیو در این ناحیه با استفاده از روش ‮‭MDA‬ و آنزیم های آنتی اکسیدانی ‮‭CAT‬ و ‮‭SOD‬ و ‮‭POD‬ سنجش گردید .تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله به روش آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد .یافته ها :نتایج این بررسی نشان داد که کریستال مت در همه ی دوز ها سبب کاهش معنی دار حافظه فضایی گردید(>‮‭(۰.۰۰۱ P‬ ، که این کاهش حافظه در دوز ‮‭۱۵‬ نسبت به دوز های ‮‭۵‬ و ‮‭۱۰‬ بیشتر بود .عصاره الکلی اسکروفولاریااستریاتا به طور معنی داری حافظه فضایی را در رت های معتاد به کریستال مت با دوز ‮‭۵‬ میلی گرم/کیلوگرم بهبود بخشید(>‮‭(۰.۰۵ P‬ ، ولی در رت های معتاد به کریستال مت با دوزهای ‮‭۱۰‬ و ‮‭۱۵‬ میلی گرم/کیلوگرم تاثیر معنی داری نداشت .همچنین میزان پارامترهای استرس اکسیداتیو در گروه های معتاد به کریستال با دوز ‮‭۵‬ میلی گرم/کیلوگرم با تیمار عصاره الکلی اسکروفولاریااستریاتا کاهش معنی داری را نسبت به گروه های معتاد به کریستال نشان داد(>‮‭(۰.۰۵ P‬ ، ولی در رت های معتاد به دوز های ‮‭۱۰‬ و ‮‭۱۵‬ کریستال مت تاثیر معنی داری نداشت .بحث :عصاره اسکروفولاریااستریاتا حاوی ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی می باشد که قادرند با گرفتن و روبیدن گونه های باز فعال اکسیژن، وضعیت ردوکس سلولی و متابولیسم انرژی را حفظ نموده و بدین سان اثرات حفاظتی خود را اعمال نمایند .بنابراین می توان نتیجه گیری نمود که تزریق عصاره الکلی اسکروفولاریااستریاتا از طریق کاهش بار اکسیداتیو و تعدیل مارکرهای استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ، حافظه فضایی در موش های صحرائی نر معتاد به کریستال را بهبود می بخشد

Background and aim: Usage of stimulants and psychotropic substances is a great concern of societies. Now opportunists in order to earn money are smuggled these type of drugs into market. The use of stimulants such as ecstasy and crystal meth ingredients is described as an epidemic pestilence in the word. Unfortunately young people tend to consume these pills and psychotropic substances usage is increasing in Iran. Crystal or crystal meth amphetamine is a kind of amphetamine. The street name of this substance is crystal or speed. This compound by mimicking body's adrenaline actions, increases heart rate, blood pressure, increases respiration rate and vasocontraction. It is cleared crystal meth by discharging dopaminergic and serotonergic terminals in different brain regions cause to cognitive impairment, motor impairment and severe periods of amnesia. It is distinguished that these compounds by destruction of dopaminergic and serotonergic nerve terminals in brain and empting the brain from neurotransmitters cause to learning and memory impairment. On the other hand addiction to psycho stimulant cause to the induction of oxidative stress and following apoptosis. Oxidative stress is caused by an imbalance between the production of reactive oxygen species and a biological system's ability to detoxify the reactive intermediates. The communication between oxidative stress and memory reduction has been shown in some studies. Scrcoophularia striata has been used from the past in folk medicine. A number of pharmacological studies have demonstrated that Scrcoophularia striata extract might exert antimicrobial and antioxidant activities. The aim of this study is the investigating the effects of Scrcoophularia striata extract on spatial memory and oxidative stress parameters in healthy and addicted (to crystal meth) male rats. Methods: 84 Male mice were randomly divided into 12 groups, including (I: sham, saline), (II: crystal meth 5 mg/kg), (III: crystal meth 10 mg/kg), (IV: crystal meth 15 mg/kg), (V: Scrophularia striata100 mg/kg ), (VI: Scrophularia striata 200 mg/kg ), (VII: crystal meth 5 mg/kg+pretrtment of S.striata100), (VIII: crystal meth 10 mg/kg+pretrtment of S.striata100), (IX: crystal meth 15 mg/kg+pretrtment of S.striata100), (X: crystal meth 5 mg/kg+pretrtment of S.striata 200), (XI: crystal meth 10 mg/kg+pretrtment of S.striata 200 ) and (XII: crystal meth 15 mg/kg+pretrtment of S.striata 200) (n=7). Characteristics of learning and spatial memory were assessed using Morris Water Maze (MWM). After termination of behavioral testing days, animals were decapitated and the prefrontal cortex dissected to measure some of the oxidative stress markers, which are the indicator of lipid peroxidation, and activities of antioxidative enzymes superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT) and peroxidase (POD) were determined in the rat's prefrontal cortex. Data analysis was performed by using one way ANOVA.Results: Our findings showed that Intraperitoneal injection of crystal meth at all doses (5, 10, 15 mg/kg) reduced spatial memory. The memory reduction in the dose of 15 mg/kg was very high (p<0.001). S.striata alcoholic extract significantly improved spatial memory in rats who were addicted to crystal meth at the dose of 5 mg/ kg (p<0.05), but in rats who were addicted to crystal meth at the doses of 10 and 15 mg/kg had no significant effect. The level of MDA, SOD and CAT were increased significantly (p<0.05) in crystal meth 15 mg/kg. Pretreatment of S.striata decreased the level of MDA, SOD and CAT only in crystal meth 5 mg/ kg group.Discussion:S.striata exeract contains phenolic and flavonoids compounds which by sweeping reactive oxygen speciese, can maintain cell redox status and energy metabolic and finally exerts its protective effects. So it can be concluded that alcoholic extract S.striata by reducing oxidative stress and modulating oxidative stress markers in prefrontal cortex, improves the spatial memory in male rats addicted to crystal meth.Key words: crystal meth, spatial memory, oxidative stress, Scrcoophularia striata

حاتمی، سمیه

حاتمی نعمتی، سمیه، استاد راهنما

شیخ زاده، فرزام، استاد راهنما

دهقان، غلامرضا، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی