در این تحقیق ضمن تبیین اهمیت مسئله، مکانیسم و علل شکست سدها و تجزیه و تحلیل حوادث نسبت به مناطق جغرافیائی، سن و نوع سد، روشصهای تحلیل معادلات حاکم بر جریان های غیر دائمی با استفاده از مدلهای ریاضی ارائه شده است .بدین منظور، پس از استخراج هیدروگراف خروجی از ساختگاه سد شهر چای با استفاده از مدل Breach تحت سناریوی شکست فرضی روگذری جریان ، نسبت به تدوین، توسعه و کالیبره کردن مدل ریاضیRAS - HECجهت تحلیل غیر دائمی مسئله شکست سد به کمک رایانه اقدام گردیدهصاست .متعاقب آن، پهنهصبندی سیلاب ناشی از شکست سد در اثر پدیدهصی روگذری جریان که از عوامل اصلی ایجاد شکاف و شکست در سدهای خاکی محسوب می-شود، با استفاده از امکانات و ابزار GIS استخراج و نقشهص مناطق سیلصگیر پایاب مشخص گردیده است .در ادامه جهت صحت سنجی مدل یک بعدی تهیه شده توسطRAS - HECوبرای بدست آوردن نقشه و تصاویر دو بعدی و سه بعدی از محدوده، با مدل۲D - CCHEاقدام به شبیه سازی شده است .نتیجه مطالعات حاکی از آن است که با توجه به جنس سد و مکانیسم های شکست بررسی شده که هم بصورت فرسایشی و تدریجی و هم بصورت ناگهانی مدل شده استدر سناریوی شکست فرسایشی تحت اثر روگذری در هر دو مدل یک بعدی و دو بعدی نتایج همخوانی داشته و با عنایت به وضعیت ژئومورفولوژیکی و توپو گرافی دره میزبان در پایین دست سد، قسمت اعظم روستاها و اراضی کشاورزی در معرض استغراق کامل قرار میگیرند و در سناریو شکست ناگهانی نتایج بحرانی تری را دارد که میزان استغراق، زمان رسیدن حداکثر سیلاب به مناطق سیل گیر ، سرعت و عمق سیلاب، مشخص و ارائه شده است نتایج کمی نظیر :شرایط تراز آب سطح مخزن،حداکثر دبی سیلاب روگذری از سد، زمان وقوع حداکثر سیل در پایین دست، زمان ورود اولین موج سیل به مواضع مهم، مقایسه بین دو سناریو شکست ناگهانی و روگذری در مواضع مهم،عرض پهنه سیلاب حداکثر به وجود آمده در سناریو های مختلف بطورکامل در نتیجه گیری ارائه می گردد
In the current research, the dam breach and break problem have been presented from the view points of importance of the problem, mechanism, spatial and temporal analysis as well as governing mathematical equations. For this purpose, the output hydrographs from the shaharchi dam site have been computed by breach model under two fictitious dam break scenarios (overtopping) as the first step. In the next step, the output hydrographs have been routed through the downstream river by using HEC-RAS model. Then water levels and velocities have been computed at all cross sections. Then, for the next one prepared by HEC-RAS model validation, and to obtain two-dimensional and three-dimensional map and images of the area, with CCHE-2D model has been simulated. studies have shown that, According to the gender of Dam and failure mechanisms investigated, That is modeled gradual and sudden erosion, in the failure of attrition scenario under overtopping In both models, the one-dimensional and the two-dimensional matches results and due to geomorphological and topographic conditions in the downstream valley, The majority of villages and agricultural lands are at risk of complete submergence. And sudden failure scenario is more critical results that The rate of absorption, the time to reach maximum flood in flood zones, speed and depth of flooding, identified and provided