کانی سازی مس و دگرسانی های مرتبط با مجموعه افیولیت ملانژ منطقه بابالو (چالدران - آذربایجان غربی)
/نسرین پورفتحی
: علوم طبیعی
چاپی
کارشناسی ارشد
زمین شناسی - اقتصادی
۱۳۹۳/۱۱/۲۵
تبریز
منطقه مورد مطالعه در شمال غرب ایران و شرق شهرستان چالدران در استان آذربایجان غربی قرار دارد .این محدوده قسمتی از مجموعه افیولیتی خوی) مجموعه شرقی (میصباشد .مجموعه افیولیت ملانژ منطقه بابالو ترکیب حدواسط و مافیک دگرگونه دارد و متشکل از سنگصهای متاکوارتزمونزودیوریت، متامونزودیوریت-گابرو تا متادیوریت-گابرو میصباشد .لیستونیتصها به صورت رگهصای و یا لنزی در امتداد گسل در میان مجموعه افیولیت ملانژ طی دگرسانی سیلیسی- کربناتی یا لیستونیتی تشکیل شدهصاند .این لیستونیتصها بر اساس سنگصشناسی و درصد سیلیس به دو نوع لیستونیت سیلیسی- کربناتی و سیلیسی تقسیم شدهصاند .مطالعات ریزساختاری لیستونیتصها برخی آثار دگرریختی را نشان میصدهند که شامل تیغهصهای دگرریختی، کوارتزهای تکهصتکه شده، بودیناژ، فرایند کشش در کوارتز، بافت میلونیتی و بلورهای کوارتز تبلور مجدد یافته میصباشند .این بافتصها تشکیل آنصها در یک محیط برشی و گسلی و تکتونیک فعال حاکم در منطقه را نشان میصدهند .بر اساس نمودارهای عنکبوتی عناصر نادر خاکی نرمالیز شده به کندریت، عناصر LREE نسبت به HREE غنی شدهصاند و روند تغییرات این عناصر در لیستونیتصها از الگوی مربوط به سنگصهای حدواسط و مافیک دگرگونه تبعیت میصکند .لذا چنین استنباط میصشود که لیستونیتصها از دگرسانی این نوع سنگصها تشکیل شدهصاند .با توجه به این که لیستونیتصهای منطقه دارای ماهیت سنگ منشأ حدواسط، مافیک و حاوی پتاسیم میصباشند، به عنوان ارتولیستونیت و آلومتامورفیک لیستونیت در نظر گرفته میصشوند .همصچنین حضور کانی فوشسیت در آنصها، نشانگر لیستونیت واقعی میصباشد .دو جزء CO۲ و H۲O نشأت گرفته از آبصهای سطحی و جوی در تشکیل دگرسانی لیستونیتی نقش داشتهصاند .همصچنین عوامل گرادیان زمینصگرمایی و گرمای ناشی از اصطکاک در پهنهصهای برشی به عنوان منابع حرارتی مؤثر در گرم شدن سیال گرمابی میصباشند .بر اساس مطالعات بافتی و نتایج حاصل از بررسی محدوده پایداری کانیصهای حاصل از این نوع دگرسانی، فرایندهای تشکیل لیستونیتصها در سه مرحله صورت گرفته است: ۱- کربناتیصشدن۲ - سیلیسیصشدن۳ - تشکیل میکا .از نظر زمینصشیمی، لیستونیتصها غنی شده ازMgO ،CaO ،SiO۲ ،LOI ،Cr ،Co ،Ni ، Cu و Mo میصباشند .مقادیر بالای Cr در آنصها حضور کانی فوشسیت یا موسکویت سبز کرومصدار را تأیید میصکند .پیریت و کالکوپیریت مهمصترین کانیصهای سولفیدی منطقه هستند که طی فرایند دگرسانی لیستونیتی تشکیل شدهصاند .اکسیداسیون کانیصهای سولفیدی در سطح زمین پوششی از اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن را به وجود آورده است، همصچنین تشکیل مالاکیت و آزوریت به عنوان کانیصهای کربناتی ثانویه مس، نشان دهنده کانیصسازی سولفیدی گسترده در منطقه و دخالت محلولصهای سوپرژن میصباشد
lange complex. Based on SiO۲ content of listvenites, The listvenite mineralization developed in two forms which are silisic-carbonate listvenites and carbonate listvenites. Microstructural studies of listvenites have identified some of the deformation effects which includes: fractured quartz, budinag, strain effects on quartz, milonite texture and recrystallized quartz. This textures represent the formation of listvenites within faults and shear zones, and presence of the active tectonic regime in this area. According to chondrite normalized REE spider diagram, LREE elements are enriched compared to HREE, and variation pattern of the elements in listvenites correspondes to the metamafic and intermediate rocks. So, protolite of listvenites has similar composition with this rocks such as these and it is inferred that the listvenites have been formed by the alteration of mafic/intermediate rocks. Due to the protolite of listvenites which contains potassium, so they are the Ortholistvenite and Allometamorphic listvenite. Also, presence of Fuchsite mineral indicate that they are true litvenites. Two components of H۲O-CO۲ originated from surface and meteoric waters have been involved in the formation of the listvenite alteration in Babalou area and geothermal gradient and friction-produced heat in shear zones, have acted as thermal engine resulting in the heating of the hydrothermal fluids. Based on textural studies and stability range of minerals, Listvenite formation processes are done in three phases: ۱. Carbonation, ۲. Silicification and, ۳. Formation of mica. Geochemically, the listvenites are enriched in MgO, CaO, SiO۲, LOI, Cr, Co, Ni, Cu, Mo. The high amount of Cr in the listvenites confirms presence of fuchsite or green muscovite as cr-bearing mineral. The pyrite and chalcopyrite are the most important sulfide minerals in this area, which have been formed during listvenite alteration processes. Oxidation of sulfide minerals, resulted in the formation of leached capping, composed of Iron oxides & hydroxides, also secondary copper mineralization as malachite and azurite, produced by supergene solutions activityفlange of this study area have intermediate to mafic composition, such as meta quartz monzodiorite, meta monzodiorite-gabbro and meta diorite-gabbro rocks. Listvenites are formed as veins or lenses along the faults during the listvenite alteration within the ophiolite mفThe study area is located in the NW of Iran and East of Chaldran city in Western Azerbaijan province. This area is a part of Khoy ophiolite complex (Eastern ophiolite complex). Ophiolite m