عنوان

همبسته‌های عصبی مرتبط با تصمیم‌گیری اخلاقی در افراد با سلسله‌مراتب اجتماعی مختلف

پ۲۶۸۹۱

per

همبسته‌های عصبی مرتبط با تصمیم‌گیری اخلاقی در افراد با سلسله‌مراتب اجتماعی مختلف

نگین صفرزاده نوبریان

علوم تربیتی و روانشناسی

۱۴۰۱

۸۵ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

علوم شناختی گرایش روانشناسی شناختی

۱۴۰۱/۰۴/۱۲

انسان موجودی اجتماعی است و هویت او محصول ارزش‌هایی است که توسط گروه‌ها و اجتماع به او منتقل می‌شود. در انسان¬ها نشانگرهای متفاوتی مثل وضعيت اجتماعی- اقتصادی، سلطه اجتماعی (قدرت) و ... سلسله‌مراتب اجتماعی يا جايگاه اجتماعی فرد نسبت به سایرین را در گروه¬ها تحت تأثیر قرار می‌دهد. از طرفي انسان‌ها در گروه‌های اجتماعي با چالش‌های اساسی روبرو هستند که چگونه منافع خودخواهانه را در برابر ملاحظات اخلاقی متعادل کنند. درواقع انسان‌ها دائماً در حال تصمیم‌گیری هستند كه اين تصمیم‌گیری انسان ممكن است به دنبال خود انتخاب‌های اخلاقی را نيز در پي داشته باشد. ازاین‌رو می‌توان گفت تصمیم‌گیری یک فرایند پیچیده است، زیرا افراد سعی می‌کنند به ارزش‌های اخلاقی خود نيز پایبند باشند و بسیاری از اين تصمیمات هم در بستر تعاملات اجتماعی گرفته می‌شود. بااین‌وجود، این عامل در تحقیقات مربوط به تصمیم‌گیری اخلاقی تا حد زیادی نادیده گرفته ‌شده است. مطالعات مختلف نشان‌دهنده تأثیر ابعاد مختلف سلسله‌مراتب اجتماعی بر انتخاب‌های اخلاقی می‌باشند. به‌عنوان‌مثال يكي از ابعاد يا نشانگرهاي سلسله‌مراتب اجتماعي يعني وضعیت اقتصادی-اجتماعی در انصاف و اعتماد کردن افراد نسبت به همديگر تأثیر می‌گذارد. مطالعات رفتاری انجام ‌شده در این زمینه نشان می‌دهد که افراد طبقه اجتماعي-اقتصادي پایین به دلیل تعهد بیشتر به ارزش‌های برابری طلبانه و احساس ترحم، به شیوه‌ای اجتماعی‌تر عمل می‌کنند و افراد طبقه اجتماعي-اقتصادي بالا تمایل به تصمیم‌گیری غیراخلاقی دارند. با توجه به این نتایج اين احتمال وجود دارد که تصمیم‌گیری اخلاقی تحت تأثیر سایر ابعاد سلسله‌مراتب اجتماعی ازجمله سلطه اجتماعی (به‌عنوان يك ویژگی يا صفت شخصیتی) نیز قرار داشته باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی رفتاري و الكتروفيزيولوژي تصمیم‌گیری اخلاقی در افراد با سلسه‌مراتب اجتماعي مختلف است. مطالعات پتانسیل وابسته به رویداد (ERP) در زمینه تصمیم‌گیری اخلاقی مؤلفه‌های مختلفی را شناسایی کرده‌اند که هدف این مطالعه بررسی احتمال تفاوت دامنه و تأخیر قله مؤلفه P260 در بین افراد با سطح سلطه اجتماعی مختلف است.در تحقیق حاضر با استفاده از پرسشنامه تحقیقات شخصیتی خرده مقیاس سلطه PRF_d)) به ‌اندازه‌گیری ویژگی شخصیتی سلطه اجتماعی در 323 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز اقدام شد و سپس با انتخاب 63 نفر در دو گروه، 32 نفر با رتبه سلطه اجتماعی بالا و 31 نفر با رتبه سلطه اجنماعی پایین (از این 63 نفر 33 نفر زن و 30 نفر مرد) به بررسی تفاوت تصمیم‌گیری اخلاقی با استفاده از سناریوهای دوراهی اخلاقی گرین (شامل 51 تا دوراهی اخلاقی که 20 دوراهی اخلاقی شخصی (جان خود شخص درگیر است) و 20 غیرشخصی (جان خود شخص درگیر نیست) و 11 سناریو خنثی (دوراهی غیر مربوط به اخلاق) است پرداخته و حین انجام تکلیف رفتاری از افراد ثبت الکتروانسفالوگرافی(EEG) گرفته شد. مؤلفه ERP که در فاصله زمانی 200 تا 300 هزارم ثانیه بعد از ارائه محرک در تصمیم‌گیری اخلاقی ظاهر می‌شود (P260) در الکترودهای (Pz,Cpz,Cz,Fcz,Fz,Fpz) مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با روش تحلیل واریانس مکرر تحلیل شدند. نتایج رفتاری این مطالعه نشان داد که عملکرد (زمان واکنش و نوع پاسخ) در حین انجام تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی در دو گروه افراد سلطه‌گر و سلطه‌پذیر تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین نوع پاسخ در حین انجام تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی در دو گروه زن و مرد تفاوت معناداری وجود دارد. در سطح الکتروفیزیولوژیک مؤلفه P260(تأخیر قله) در حین انجام تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی در دو گروه افراد سلطه‌گر و سلطه‌پذیر تفاوت معناداری وجود نداشت. اين در حالی است كه دامنه مؤلفه P260 در حین انجام تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی در دو گروه افراد سلطه‌گر و سلطه‌پذیر فقط در الکترود Pz تفاوت معنادار نشان داد. علاوه بر این نتايج ما بین جنسیت و دامنه مؤلفه P260 در الکترود Fz در حین انجام تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی تفاوت معناداری نشان می‌دهد. به‌بیان‌دیگر می‌توان نتیجه گرفت در تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی نوع پاسخ زنان بیشتر از مردان از نوع ذات گرایانه (بد بودن يک عمل به دلیل بد بودن خود عمل) بوده است.

humans are social beings and our identity is the product of the values conveyed by groups and society. In humans, different indicators such as socioeconomic status, and social dominance (power), affect a person's social hierarchy. Socio-economic status is determined by factors such as employment, income, and education. Social domination also means controlling resources and it can manifest itself in the form of fear-based compulsion. As a result of which the obedient are forced to respect the dominant ones. Otherwise, they will be harmed. These indicators determine the social rank of individuals in relation to others in groups.People in social groups face fundamental challenges in order to balance selfish interests with moral considerations. In fact, human beings are constantly making decisions that may lead to moral choices. Therefore, it can be said that decision-making is a complex process, because people try to be committed to their moral values, and many of these decisions are made in the context of social interactions. However, this factor has been largely ignored in moral decision-making researches. Different studies show the effect of different dimensions of social hierarchy on moral choices. For example, socioeconomic status affects the fairness and trust of individuals. Moreover, a behavioral study conducted in this field called the upper social class and moral behavior showed that lower-class individuals acted in a more social way due to a greater commitment to egalitarian values and compassion. On the other hand, the upper classes tended to make immoral decisions. According to these results, it is expected that moral decision-making will be influenced by other dimensions of the social hierarchy, including social dominance. The aim of this study is to investigate the neural correlations associated with moral decision-making within different hierarchies. ERP event-related potential studies in the field of moral decision-making have identified various components and the purpose of this study is to investigate the possibility of difference in amplitude and delay of the P260 peak between individuals with different levels of social dominance. Subjects then complete the moral decision-making task in two groups with high and low social dominance ranks during registration. The question of the present study is whether the behavioral responses (reaction time and response accuracy) and electrophysiological responses (amplitude and peak delay of component P260) are significantly different between the two groups of people with high and low social dominance while performing moral decision-making tasks.In the current study, by using the personality research questionnaire of the domination subscale, the personality traits of social domination were measured in 323 students of Tabriz University and then 63 people were selected in two groups with high social dominance (32) and low social dominance (31) The moral decision-making task was evaluated by Using Green moral dilemmas Scenarios (2009, 2001).Electroencephalography was taken from these individuals while performing their behavioral task. The component of event-related potentials that appear in the period of 200 to 300 thousandths of a second after the presentation of the stimulus in moral decision making (P260) was investigated in electrodes (Pz, Cpz, Cz, Fcz, Fz, Fpz). Data were analyzed by repeated-measures analysis of variance. Behavioral results of this study showed that there is no significant difference in performance (reaction time and type of response) while performing a moral decision-making task in the two groups of dominant and domineering individuals, but there is a significant difference between gender and type of response while performing a moral decision-making task. There is no significant difference in the electrophysiological level of component P260 (peak delay) while performing moral decision-making tasks between the two groups of dominant and domineering individuals.At the electrophysiological level of the P260 component (amplitude) during the moral decision-making task, there is a significant difference between the two groups of dominant and domineering individuals only in the Pz electrode. In other words, it can be concluded that in the task of moral decision-making, women are more deontological than men.

Neural Correlates of Moral Decision Making in Different Social Hierarchies

صفرزاده نوبریان،

نگین

تهيه کننده

حیثیت طلب،

جهان،

سمیه

علی

استاد راهنما

استاد مشاور

‏تبریز